چه سرنوشتی در انتظار سهامداران پدیده، تبرک و پردیسبان است؟
به گزارش «اقتصاد نیوز»، صبح دیروزانتشار خبری مبنی بر پلمپ شدن دفاتر فروش سهام شرکت های تبرک و پردیسبان ایرانیان در مشهد توسط دستگاه قضایی و شایعه اینکه قرار است دفاتر فروش سهام پدیده هم بنابر اعلام دادستانی مشهد پلمپ شوند، باعث نگرانی ده ها هزار سهامدار این شرکت ها شده است که سرنوشت این شرکت ها چه خواهد شد؟
آیا سهامداران این شرکت ها نیز با سرنوشت شرکت های مضاربه ای و انبوه سازی در دهه 60 و اوایل دهه 70 مانند« شفق »مواجه خواهد شد؟ شرکت هایی که در آن مقطع با بحران ورشکستگی مواجه شدند و هزاران نفر را برای دریافت پولی که بابت مشارکت در آن پروژه ها پرداخته بودند سرگردان کردند و مالباخته شدند.
چرا سهام این شرکتها با اقبال مواجه شدند؟
در یکسال گذشته در شرایطی که بورس تهران اوضاع و احوال مناسبی ندارد، و بازارهای دلالی چون طلا و ارز از جذابیت برخودار نیستند و بازار مسکن نیز در رکود قرار دارد و نرخ سود بانکی نیز با اما و اگر همراه است دادوستد اوراقی با بازدهی بسیار بالا شرکت های سهامی خاص توجه بسیاری از سرمایه گذاران خرد را به خود جلب کرد و حال برخورد با این شرکت ها باعث شده تا افرادی که این اوراق را خریداری کرده اند نگران شوند.
تبرک، پدیده و پردیسبان شرکت های نام آشنایی هستند که به مدد تبلیغات انبوه تلویزیونی در فروش سهامشان بدون آنکه در بورس وارد شوند -با توجه به اینکه شرکت سهامی خاص هستند- در سالهای اخیر موفق به جذب عامه مردم شده اند و در حال حاضر سهامداران بسیاری دارند.
مدتها بود که حرف و حدیث های بسیاری در خصوص روند اجرای پروژه هایشان و رشد عجیب قیمت سهامشان شایعه شده بود. بارها شاهد بودیم برخی کارشناسان بازار سهام بر حبابی بودن قیمت سهام این شرکت ها هشدار داده بودند.
شرکت هایی که چون خارج از ضوابط بورس هستند نظارت چندانی بر آنها وجود ندارد اما با این وجود در سالهای اخیر با اقبال مردم در خرید سهامشان مواجه شده اند. شرکت هایی که سهامی خاص بوده و براساس قانون تجارت معاف از ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار هستند.
براین اساس به گفته مسوولان سازمان بورس؛ فروش سهام این شرکت ها بر اساس توافقی است که خریدار با فروشنده انجام میدهد و این مساله خارج از حوزه نظارتی سازمان بورس و اوراق بهادار است.
با این وجود این شرکت ها با کمک تبلیغات وسیع در سطح شهرها و صداو سیما با پرداخت سودهای جذاب موفق شده اند بخش قابل توجهی از عموم مردم را به سمت خود جذب کنند.
تبلیغات وسیع و پرداخت سود های جذاب
شرکت توسعه و گردشگری ساختمان پردیسبان که اکنون گفته می شود دفتر سهام فروشی این شرکت متوقف شده است که در خردادماه سال جاری برخی منابع خبری اعلام کردند که شورایعالی شهرسازی و معماری مصوب کرده که عملیات اجرایی موسوم به پردیسبان متوقف شود. با این وجود همچنان این شرکت در حال سهام فروشی بود.
و یا در خصوص شرکت پدیده رشد رویایی قیمت سهام یکی از شرکت های زیر مجموعه آن یعنی شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز که همان شرکتی است که سهام پروژه را به عموم مردم فروخته است در یکسال گذشته تاکنون هشدار داده شده است و حتی در شهریور ماه سال جاری حرف و حدیث های بسیاری درباره رشد بالای سهام این شرکت مطرح شد.
حتی چندی پیش نیز رییس کل سازمان بازرسی از پی گیری 3 پرونده بزرگ اقتصادی خبر داده بود و گفت که «توجه به عدم محدودیت در عرضه سهام و عدم نظارت سازمان بورس یک شرکت سهامی خاص توانسته سهام 100 تومانی خود را به 2 میلیارد سهام بفروش برساند و امروز قیمت سهام این شرکت به برکت تبلیغات یکهزار میلیارد تومانی در صدا و سیما به هر سهم 11 هزار تومان افزایش دهد.»
با اعلام این خبر باتوجه مشخصات داده شده همه نگاه به سمت شرکت پدیده جلب شد چراکه این شرکت علاوه بر سهامی خاص بودند قیمت سهامش در حدود 11 هزار تومان است. این درحالی است که پدیده همچنان در حال تبلیغات است و به تازگی خبر افزایش سرمایه خود را منتشر کرده است.
شرکت تبرک نیز در سالهای اخیر به مدد تبلیغات تلویزیونی گسترده و ساخت آگهی های جذاب در بین عموم مردم معروف شده است. به زعم کارشناسان بازار سهام همان شیوه ای را در پیش گرفت که پدیده طی کرد. رشد قیمت یکباره سهام این شرکت نیز باعث شد تا حبابی بودن قیمت سهام این شرکت نیز مطرح شود و حتی گفته شد این شرکت با پرداخت سود های آنچنانی و غیرمعمول در حال تبدیل شدن به پدیده دیگری است.
با این حال دیروز روزنامه خراسان نوشته است که «دادستان عمومی وانقلاب مشهد از برخورد قاطع دستگاه قضايی با دلالان خريد وفروش سهام چند شرکت بزرگ سرمايه گذاری در مشهد خبر داد و گفت: دفاتر دلالی دو شرکت تبرک و پرديسبان روز گذشته پلمب شد و امروز نيز دفاتر غير قانوني ودلالي شرکت بزرگ سرمايه گذاری پديده به طور کامل ودر اقدامي هماهنگ با ضابطان دستگاه قضايی پلمب خواهد شد.
قاضي غلامعلی صادقی ضمن بيان اين مطلب تصريح کرد: افرادی که به عنوان دلال وبا تاسيس دفاتر غير قانوني فروش سهام شرکت هاي سرمايه گذاري فعاليت مي کنند با تبليغات فريبنده ارزش سهام رابه طور غير واقعي وبه اصطلاح بادکنکي بالا مي برند وبدين ترتيب صدمات جبران ناپذيري رابه اقتصاد کشور و توليد سرمايه گذاري واقعي وارد مي کنند لذا با صدور دستورات قضايي هم اکنون هر گونه تبليغات از سوي اين شرکت ها ممنوع است وآن ها حق تبليغ درباره خريد وفروش سهام دررسانه ها را ندارند.»
انتشار سهام بدون نظارت
این درحالی است که چندی پیش نگرانی ها درباره رشد حبابی قیمت سهام شرکت پدیده مطرح شده بود وقتی این موضوع از مسوولان سازمان بورس پی گیری شد گفته شد که سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان یک نهاد نظارتی بر اساس قانون به وظیفه خود عمل کرده است.
به گفته رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار سرمایهای سازمان بورس و اوراق بهادار شرکتی که نزد آن ثبت شده است شرکت سهامی عام بوده و سهام نمیفروشد. اگر به سامانه کدال مراجعه کنید نماد این شرکت و صورتهای مالی آن را میتوانید مشاهده کنید.
غلامرضا ابوترابی تاکید داشت که شرکت زیرمجموعه پدیده شاندیز یعنی شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز نیز شرکت سهامی خاص است که همانطور که گفتیم به علت تعداد سهامداران کم معاف از ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است. در صورتی که طبق قانون شرکت سهامی خاص نیز زمانی میتواند نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت شود که نهاد مالی باشد.
حتی در نهایت مسوولان سازمان بورس عنوان کردند شرکت ابنیه و ساختمان پدیده شاندیز اوراق منتشر کرده و برگه سهم به دست مردم نداده است که سازمان بورس موظف به نظارت باشد چراکه فروش سهام پروژه ضوابط خاص خود را دارد و طبق آن قرارداد بین خریدار و فروشنده منعقد میشود و در آن قیمت و درصد سهم مشارکت توافق میشود. این امر نیز درباره سایر شرکت های سهامی خاص چون پردیسبان و تبرک مطرح است که اکنون گفته شده دفاتر سهام فروشی آن توسط دستگاه قضایی پلمپ شده اند.