درخواست مهم گروسی از اروپا درباره برجام

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا، تارنمای بخش اسپانیایی یورونیوز در مقدمه این مصاحبه نوشت: توافق هسته ای ایران به یک نخ بند است. از زمان خروج آمریکا در سال ۲۰۱۸، اوضاع وخیم تر شده تا حدی که ۲۳ فوریه گذشته ایران به طوررسمی از ورود ناظران بین المللی جلوگیری کرد.

«رافائل گروسی» مدیرکل سازمان بین المللی انرژی اتمی برای نجات توافق از گسست کامل، به توافقی سه ماهه و با محدودیت های بسیار با مقامات ایرانی دست یافت.

مجری یورونیوز از گروسی پرسید: درباره توافق سه ماهه ایران و آژانس، توضیح دهید که اوضاع در حال حاضر چگونه است و آیا احتمال دیدارهای بعدی وجود دارد؟

گروسی گفت: بله، چرا که نه. شما اصطلاح « لحظه آخری» را خیلی خوب به کار بردید. این لحظه آخری در ارتباط با چیست؟ در ارتباط با اقدام مجلس ایران که در ماه دسامبر گذشته قانونی تصویب کرد که مجموعه مراحلی را تعیین می کرد که ایران باید برای توسعه برنامه هسته ای خود طی کند و در حال حاضر نیز طی می کند. به عنوان مثال غنی سازی بیشتر اورانیوم یا تولید سانتریفیوژ بیشتر و فعالیت های دیگر. اما در این قانون همچنین ماده ای وجود داشت که اشاره به کاهش همکاری ایران با ناظران ما داشت.

وی افزود:این قانون در خود نوعی مهلت و موعد برای ما تعیین می کرد و همین موضوع اولین دلیل سفر اضطراری من به تهران بود که در آنجا به توافق فنی موقتی رسیدیم که به ما و سازمان بین المللی انرژی اتمی امکان میداد حداقل ظرفیت بازرسی ضروری را حفظ کنیم که به ایران و قدرت های بزرگ امکان بازسازی یا بازگشت به برجام را می داد و ما می توانستیم آنچه را در این مدت روی داده از نو بسازیم و همه اطلاعات را از دست ندهیم. 

یورونیوز پرسید: این توافق از زمان خروج آمریکا رو به وخامت گذاشت و الان به نظر می رسد که به یک بازی خاص بین ایران و آمریکا درباره این که چه کسی اولین گام را بردارد تبدیل شده است. به نظر شما کدام طرف باید اولین گام به جلو را بردارد؟

گروسی گفت: خوب نمی دانم چه کسی باید این کار را بکند؟ به عقیده من هردوطرف باید گام به جلو را بردارند. روشن است که یک عمل و عکس العملی، مانند فیزیک وجود داشته است: در ابتدا خروج یکجانبه از سوی دولت آمریکا در زمان رئیس جمهور ترامپ در سال ۲۰۱۸ اتفاق افتاد. 

وی افزود: اما بعد، واکنشی از طرف ایران دیده شد. این طور نبود که ایران منفعل بماند. ایران برای مدتی به پیروی از توافق ادامه داد، اما بعدها شروع کرد به کاهش تدریجی تعهداتش. شروع به غنی سازی بیشتر اورانیوم کرد و غنی سازی را تا بالاترین سطوح رساند.

مدیرکل آژانس گفت؛ هردو از این توافق جدا شده اند. بهتر این است که آنها هر دو به توافق بازگردند.

گروسی بدون اشاره به موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران که سلاح اتمی را طبق فتوای رهبر معظم انقلاب حرام می داند، گفت: فکر می‌کنم دستیابی ایران به سلاح اتمی، یک شکست بزرگ خواهد بود. شرایط تاسف‌باری را رقم خواهد زد و منطقه پرتنش [خاورمیانه] را ناپایدارتر خواهد کرد. امیدوارم هرگز به این مرحله نرسیم و آژانس نقش خود را در این مورد، ایفا خواهد کرد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا اروپا وزن کافی‌ برای اینکه یک بازیگر مهم و اساسی‌ باشد دارد یا اینکه موضوع برجام به بازگشت آمریکا بستگی دارد گفت : البته که همینطور است . اروپا یک بازیگر اساسی‌ است . اروپا دو راه ورود دارد . از یک طرف فرانسه و آلمان هستند که ویژگی‌ های خود را دارند و از طرفی‌ دیگر انگلیس است که هرچند از اتحادیه خارج شده اما از اروپا خارج نشده است . جوسپ بورل هم نقش تاثیرگذاری در این موضوع ایفا می کند.همزمان ، آمریکا نیز نقش مشخص و تعیین کننده ای دارد . به نظر من ، همه طرف ها باید کار خود را انجام دهند و هیچکدام نمی‌ تواند و نباید به طرف دیگری نگاه کند .

گروسی در بخشی دیگر از این مصاحبه با اشاره به تدابیر جبرانی ایران در پاسخ به تعلل طرف‌های باقی مانده در این توافق بیان داشت: ما دیدیم که ایران موادی ساخته، محصولاتی از این مواد (اورانیوم غنی شده) تولید شده است. اگر این مواد فروخته شود، اگر همین مواد از ایران خارج شود، چه کسی آن را کنترل خواهد کرد؟ اصولا این وظیفه ما است.

مدیر کل آژانس بدون اشاره به نقش برجام از جانب آمریکا و بی عملی اروپایی ها در قبال این توافق، عنوان کرد: پژوهش‌ها و فعالیت‌ها [طبق برجام] ممنوع بود و ایران این ممنوعیت را نقض کرد. باید ببینیم با این وضعیت چه کار باید کرد و ما چطور می‌توانیم آن را کنترل کنیم.

گروسی گفت: فکر می‌کنم دستیابی ایران به سلاح اتمی، یک شکست بزرگ خواهد بود. شرایط تاسف‌باری را رقم خواهد زد و منطقه پرتنش [خاورمیانه] را ناپایدارتر خواهد کرد. امیدوارم هرگز به این مرحله نرسیم و آژانس نقش خود را در این مورد، ایفا خواهد کرد.