توافق نهایی برجام معطل چیست؟

به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از ایرنا، سه روز از ارائه پاسخ مکتوب ایران به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا می‌گذرد و ایالات متحده به رغم ادعای رویکرد دیپلماسی در قبال ایران و تلاش برای بازگشت به برجام، همچنان سرگرم مطالعه نظرات مطرح شده است. «ند پرایس» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا دیروز در نشستی خبری در محل وزارت خارجه آمریکا در جمع خبرنگاران گفت: ما درحال مشورت با اتحادیه اروپا و متحدان اروپایی در مورد مسیر پیش رو هستیم.

وی در تداوم ادعاهای همیشگی واشنگتن علیه برنامه هسته ای صلح آمیز ایران مدعی شد اطمینان داریم که بازگشت متقابل به پایبندی به برجام همچنان بهترین وسیله برای محدود کردن قابل تایید و دائمی برنامه هسته ای ایران است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین اضافه کرد که می دانیم که کنگره یک همکار در مساله توافق احتمالی هسته ای است و به همین دلیل به صورت دائم با آن مشورت می کنیم.

این درحالیست که ساعاتی قبل شبکه خبری بلومبرگ به نقل از یک دیپلمات اروپایی آشنا به مذاکرات وین که در تماس با مقامات آمریکایی است، گزارش داد که اتحادیه اروپا پاسخ ایران به طرح احیای توافق هسته‌ای را «سازنده» می‌داند.

این شبکه خبری افزود که این اظهارات نخستین نشانه مثبت درباره موضع ایران بشمار می‌رود که به طور رسمی پاسخ خود را ارائه کرده است. مقام اروپایی که خواست تا نامش فاش نشود، گفته است که پاسخ‌های ایران به طرح اروپا نیازمند مطالعه است و دیگر طرف‌های درگیر در مذاکرات از جمله آمریکا، چین و روسیه نیز باید درباره آن نظر دهند.

همچنین میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین المللی مستقر در وین که ریاست کشورش در مذاکرات رفع تحریم‌ها را برعهده دارد تصریح کرده است که پیشنهادات ایران به اتحادیه اروپا و آمریکا بسیار حرفه‌ای و منطقی است و اکنون توپ در زمین آمریکا می‌باشد.

اولیانوف در خصوص مساله تحقیقات پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در ایران هم گفت: به نظر می‌رسد این مسائل حل شده‌ است. وی ادامه داد: ما راه حل خوب در اختیار داریم که با همکاری سه کشور اروپای روسیه و سایر کشورها بدست آمده است.

این دیپلمات روس اضافه کرد: با وجود تحریم‌ها علیه روسیه، مسکو ضمانت‌هایی دریافت کرده است تا به همکاری‌های هسته‌ای با ایران ادامه دهد.

اولیانوف گفت: امیدوارم واشنگتن واکنش مثبت نشان دهد و اگر چنین شود، به احتمال زیاد در این هفته یا هفته آینده نشست وزیران کمیسیون مشترک برجام را خواهیم داشت.

دور جدید مذاکرات رفع تحریم‌های ایران پس از وقفه‌ای پنج‌ ماهه ۱۳ مردادماه در شهر وین آغاز شد و این مذاکرات پس از چهار روز  ۱۷ مرداد ماه با بازگشت هیات ها به پایتخت ها پایان یافت.

برگزاری این دور از مذاکرات در پی آن صورت گرفت که مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در روزنامه فایننشال‌تایمز ادعا کرد بسته پیشنهادی جدیدی روی میز گذاشته که شامل راهکارهای به روز درباره رفع تحریم‌ها و گام‌های هسته‌ای ایران است.

در پی پایان یافتن این دور از مذاکرات، مقامات  آمریکایی و اتحادیه اروپا ادعا کردند که متن نهایی به همه طرف‌ها ارائه شده که قابل تغییر نخواهد بود و بایستی یا پذیرفته شود و یا شکست مذاکرات اعلام شود که این این ادعا از سوی مقام وزارت خارجه ایران رد و اعلام شد که با توجه به ادامه بحث‌ها درباره چند موضوع مهم باقی‌مانده، هنوز در مرحله‌ای قرار نداریم که از نهایی شدن متن توافق در وین سخن بگوییم.

رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز اعلام کرد که توافقی (در مورد مذاکرات هسته‌ای) بدست نیامده است زیرا تا زمانی که در مورد همه مسائل توافق نشود، توافقی وجود نخواهد داشت.

اینک گفت‌ وگوها در حالی به مراحل سرنوشت‌ساز رسیده که توافق نهایی معطل تصمیم‌های سیاسی غرب بویژه ایالات متحده آمریکا به عنوان طرف نقض کننده توافق سال ۹۴ است.

جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که لازمه رسیدن به توافق، پایدار بودن رفع تحریم‌ها به نحوی تضمین شده است و اینکه موضوعی نباید به عنوان اهرم فشار جهت استفاده علیه ایران در آینده باقی بماند. ایران به دنبال توافقی است که در آن انتفاع اقتصادی مردم تامین، تجارت خارجی ایران رفع و محدودیت‌های غیرقانونی فروش نفت برداشته شود. از این منظر، اگر طرف مقابل مطالبات منطقی ایران و الزامات شکل‌گیری یک توافق پایدار و قابل اتکاء را بپذیرد، توافق نهایی حاصل خواهد شد.

علی شمخانی دبیر شورای امنیت ملی پیشتر در توئیتی تصریح کرد: آمریکا با بدعهدی و اروپا با بی‌عملی، فرصت بهره‌مندی از حسن‌نیت اثبات شده ایران را به نابودی کشاندند. اگر اراده‌ای برای بازگشت دارند، ما آماده‌ایم و توافق در دسترس است.