اگر حیوان خانگی دارید بخوانید

محمدرضا شیرزادی رئیس اداره مدیریت بیماری‌های قابل انتقال به انسان و حیوان وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری مهر گفت: بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان که به عنوان زئونوز (Zoonoses) شناخته می‌شوند، گروهی از بیماری‌های عفونی هستند که بین حیوانات و انسان‌ها قابل انتقال است. بر اساس تحقیقات، حدود ۶۰ درصد از بیماری‌های عفونی انسان منشأ حیوانی دارند.

وی افزود: این بیماری‌ها می‌توانند ناشی از ویروس‌ها، باکتری‌ها، انگل‌ها و قارچ‌ها باشند و از راه‌های مختلفی از جمله تماس مستقیم، گزش، یا مصرف فرآورده‌های حیوانی آلوده منتقل شوند.

مهم‌ترین بیماری‌های مشترک در ایران

شیرزادی گفت: هاری یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان، هاری است که از طریق گزش حیوانات آلوده، به ویژه سگ‌ها و گربه‌ها، منتقل می‌شود. این بیماری در صورت بروز علائم، مرگبار است.

وی ادامه داد: در ایران، واکسن هاری انسانی از فرانسه و هند وارد می‌شود و در بیش از ۷۷۰ مرکز بهداشتی به صورت رایگان برای افراد گزیده‌شده تجویز می‌شود. افراد پس از گزش باید محل زخم را شستشو داده و در اولین فرصت به مراکز درمانی مراجعه کنند تا واکسیناسیون و در صورت نیاز تزریق سرم برایشان انجام شود.

از نیش پشه تا گزش حیوان

وی افزود: عقرب‌گزیدگی و مارگزیدگی؛ این دو مورد از دیگر بیماری‌های بومی در ایران محسوب می‌شوند. سالانه حدود ۵۰ هزار مورد عقرب‌گزیدگی و ۵ تا ۱۰ هزار مورد مارگزیدگی ثبت می‌شود که بیشتر در استان‌های جنوبی کشور رخ می‌دهند. برای مقابله، سرم ضد مار و ضد عقرب در بیمارستان‌های کشور موجود است.

شیرزادی خاطر نشان کرد: تب کریمه کنگو؛ این بیماری ویروسی از طریق کنه‌های آلوده بین دام‌ها منتقل شده و می‌تواند از طریق تماس با خون و ترشحات دام آلوده در زمان ذبح به انسان سرایت کند. برای کاهش خطر ابتلاء، کشتار دام فقط در کشتارگاه‌های بهداشتی باید انجام شود و لاشه دام قبل از قطعه‌قطعه شدن، ۲۴ ساعت در دمای ۴ تا ۸ درجه سانتی‌گراد نگهداری شود.

راه‌های پیشگیری از بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان چیست؟

وی ادامه داد: برای کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان، رعایت توصیه‌هایی از قبیل واکسیناسیون حیوانات خانگی؛ سگ‌ها و گربه‌ها باید واکسن هاری دریافت کنند، عدم تماس با حیوانات مشکوک و از نزدیک شدن به حیوانات ولگرد خودداری کنید.

به گفته شیرزادی؛ همچنین رعایت بهداشت فردی و محیطی واجب بوده و پس از تماس با حیوانات، شستن دست‌ها الزامی است.

وی ادامه داد: مصرف فرآورده‌های لبنی پاستوریزه توصیه می‌شود و از مصرف شیر خام و محصولات لبنی غیرپاستوریزه خودداری کنید، کنترل جمعیت جوندگان و حشرات ناقل نیز مورد اهمیت است و سمپاشی و نظافت محیط از جمله اقدامات مؤثر برای کاهش بیماری‌های مشترک است.

شیرزادی در پایان گفت: بیماری‌های زئونوز، نظیر هاری، سالک، تب مالت و تب کریمه کنگو، تهدیدی جدی برای سلامت جامعه محسوب می‌شوند. رعایت اصول بهداشتی، واکسیناسیون حیوانات، و مراجعه سریع به مراکز درمانی در صورت تماس مشکوک، نقش مهمی در پیشگیری و کاهش خطر ابتلاء به این بیماری‌ها دارد.