تلاش موازی اعراب و شاهین‌ها علیه احیای برجام

به گزارش اقتصادنیوز ؛ درحالی‌که دور ششم گفت‌وگوهای دولت‌های مشارکت‌کننده در برجام (ایران، انگلیس، فرانسه، آلمان، چین، روسیه و اتحادیه اروپا) و دولت ایالات متحده با هدف بازگشت متقابل طرف‌ها به تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ از ابتدای هفته در پایتخت اتریش آغاز شده و طی روزهای اخیر شواهد از پیشروی کند روند رایزنی‌ها حکایت داشت، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات از پیشرفت در مورد موانع اصلی خبر داد.

اختلاف در مسائل کلیدی پابرجاست

عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد ایران در وین به تلویزیون الجزیره گفته است: «ما در زمینه های مختلف پیشرفت خوب و ملموسی داشته ایم و معتقدیم که بیش از هر زمان دیگری به توافق نزدیک شده ایم، اما هنوز برخی موضوعات اساسی و کلیدی وجود دارد که باید مورد مذاکره قرار گیرند».

معاون وزیر امور خارجه ایران همچنین افزود: «ما می‌خواهیم اطمینان کسب کنیم که آنچه با خروج ترامپ از توافق رخ داد، دیگر توسط هیچ رئیس‌جمهور دیگری در آمریکا، رخ نخواهد داد». 

ایران خواستار تضمین عدم تکرار اقدامات ترامپ است

لارا روزن روزنامه‌نگار آمریکایی در وبلاگ دیپلماتیک خود به نقل از یک مقام غربی نوشته است که «این مسئله قطعاً یکی از موانع جدی موجود است. ما سعی می کنیم خلاق باشیم، اما درباره اینکه تا چه حد می‌توانیم پیشروی کنیم، محدودیتی وجود دارد». 

خانم روزن به نقل از دیپلمات‌ها نوشت: «در میان چندین مانع هنوز حل نشده، ایران به دنبال گرفتن تضمین عدم نقض مجدد این پیمان توسط ایالات متحده است که به نظر می‌رسد آمریکا قادر به ارائه آن نیست».

این روزنامه‌نگار با اشاره به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ایران نوشته است عراقچی تأکید دارد که انتخابات ریاست جمهوری ایران تاثیری در مذاکرات وین نخواهد داشت و گفت: «من هیچ جای نگرانی نسبت به پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات نمی بینم. مذاکرات هسته ای در چارچوب مسائل کلان سیاسی کشور است».

بر اساس گزارش رویترز میخائیل اولیانوف ، سفیر روسیه در آژانس بین المللی انرژی اتمی با انتشار عکسی از دیدار هیئت روسی با هیئت آمریکایی به سرپرستی رابرت مالی، در توئیتر با اشاره به پیشرفت در گفتگوهای وین و موضوعات دشوار باقیمانده نوشت:«طی چند روز گذشته در مورد یکی از بحث برانگیزترین موضوعات یعنی برنامه اجرای اقدامات متقابل (چه کسی، چه زمانی، چه کاری را باید انجام دهد) به شفافیت بیشتری دست یافتیم. با این حال، برخی از موضوعات دشوار و وقت گیر هنوز حل نشده باقی مانده اند». همچنین وزارت خارجه فرانسه پیش‌تر گفته بود هنوز اختلاف نظرهای مهمی وجود دارد.

ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز به خبرنگاران گفت: «ما توانسته ایم به پیشرفت‌هایی دست یابیم اما چالش ها همچنان باقی است. ما در این زمینه کار خواهیم کرد. درباره این دور گفت‌وگوها هیچ چارچوب زمانی مشخصی ندارم».  با این حال، لارنس نورمن، خبرنگار روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال در توئیتر نوشت ششمین دور گفت‌وگوهای کمیسیون مشترک برجام در روز یکشنبه به پایان می‌رسد و نشست بعدی برجام اوایل ماه ژولای (اواسط تیرماه) برگزار خواهد شد. 

نورمن به نقل از منابعی افزود در حالی‌که رایزنی‌ها دشوار بوده، روند به آهستگی به پیش می‌رود و شکاف‌ها در حال پر شدن هستند. وی همچنین پیش‌بینی کرده است که روز 15 ژولای (مصادف با ۲۴ تیرماه، ششمین سالگرد توافق هسته ای) ممکن است نقطه هدف برای خاتمه رایزنی‌ها و حصول توافق بازگشت به برجام باشد.

بایدن خواهان توافق پیش از پایان دولت روحانی است

یک مقام آمریکایی گفته است دولت بایدن می‌خواهد توافق با ایران برای بازگشت به توافق هسته ای 2015 را در شش هفته باقی‌مانده به آغاز کار رئیس جمهور جدید ایران، نهایی کند. این مقام به خبرگزاری اکسیوس گفت که اگر مذاکرات تا اوایل ماه اوت، زمانی که قرار است انتقال قدرت در ایران انجام شود، به نتیجه نرسد، «نگران کننده» خواهد بود.

این مقام مسئول به اکسیوس گفت: «اگر تا قبل از تشکیل دولت جدید توافقی حاصل نشود، من فکر می کنم که سوالات و تردیدهای جدی در مورد چگونگی دستیابی به آن ایجاد خواهد شد».

وی گفته است که عدم حصول توافق در هفته‌های پایانی دولت روحانی شرایط را «نگران کننده» می‌کند، نه به خاطر نفس ورود یک دولت جدید محافظه کار، بلکه به این دلیل که هرچه مذاکرات بدون دستیابی به موفقیت ادامه یابد، احتمال موفقیت کمتر خواهد بود.

این منبع دولتی اکسیوس تصریح کرد: «ما برای انجام این کار زمان نامحدودی نداریم. من نمی‌خواهم جدول زمانی بدهم، اما وقتی زمان [دولت روحانی] تمام شد و موفقیت حاصل نشد، ما نتیجه خواهیم گرفت که در یک زمان معقول نمی توان به آن (توافق) دست یافت و نیاز به بازنگری داریم».

تصمیم برجامی ایران با تغییر دولت، تغییر نمی‌کند

این مقام دولت آمریکا در عین حال افزود: «من چنین چیزی را پیش بینی نمی‌کنم، ایران با جدیت وارد [پروسه مذاکرات] شده و ظرف چند هفته می توان به توافق رسید. ایالات متحده نیز قصد ندارد ماه ها و ماه ها مذاکرات را ادامه دهد، و من فکر می کنم ایرانی ها نیز همین نظر را دارند».

وی ادامه داد: «دیدگاه کلی ما مطابق آنچه طرف‌های ایرانی گفته‌اند، این است که انتخابات عاملی برای اخلال در روند نیست، تصمیم ایران قبل و بعد از انتخابات بدون تغییر ادامه خواهد یافت».

این مقام آمریکایی در پایان گفت: «ما به همان روشی که تاکنون مذاکره کرده ایم، مذاکره خواهیم کرد. آنچه پس از تحلیف اتفاق می‌افتد، مسئله دیگری است، اما امیدوارم که قبل از آن [تحلیف] توافق کنیم. در غیر این صورت ، باید موضوع را بررسی کنیم».

تلاش موازی اعراب و شاهین‌ها علیه احیای برجام

از سوی دیگر شورای همکاری خلیج فارس در بیانیه‌ای خواستار حضور در مذاکرات هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران شده است. وزرای خارجه کشورهای حاشیه خلیج فارس در این بیانیه هشدار داده‌اند که تمرکز کشورهای مشارکت‌کننده بر دغدغه برنامه هسته‌ای ایران نباید منجر به غفلت از آنچه تهدید ناشی از «برنامه توسعه موشکی ایران و فعالیت‌های گروه‌های هم‌پیمان ایران در منطقه» خوانده‌ شده، گردد. 

به موازات بیانیه شورای همکاری خلیج فارس، برخی شاهین‌های جمهوری خواه در مجلس نمایندگان آمریکا نیز، قصد دارند قانون سال 2015 در مورد بازبینی توافق هسته‌ای ایران را برای ایجاد اخلال در مسیر پیشبرد مذاکرات به کار گیرند. آن‌ها می‌گویند می‌گویند قانون بازبینی توافق هسته‌ای ایران، رئیس جمهور را ملزم می کند هرگونه توافق درباره برنامه هسته‌ای ایران را برای بررسی به کنگره ارائه دهد. این می‌تواند تلاش های دولت بایدن برای احیای توافق هسته ای ایران را پیچیده کند.

بر اساس گزارش المانیتور   گروهی از جمهوری خواهان همچون مایکل مک کال نماینده تگزاس و دیگر جمهوریخواهان در کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان روز دوشنبه آنتونی بلینکن به وزیر امور خارجه آمریکا نامه نوشتند و با استناد به قانونی در سال 2015 ، خواستار آن شدند که دولت بایدن هرگونه توافق هسته‌ای جدید با ایران را برای بررسی و ارزیابی به کنگره بیاورد.

آنها در این نامه نوشتند: «ما برای یادآوری تعهدات قانونی دولت برای دادن فرصتی به کنگره جهت بررسی و ارزیابی هرگونه توافق هسته ای با ایران، این نامه را می نویسیم».

نامه جمهوری خواهان کمیته امور خارجه مجلس بر قانون بازنگری توافق هسته ای ایران در سال 2015 متمرکز است. این قانون رئیس جمهور را ملزم می کند که هر توافق نامه مربوط به برنامه هسته ای ایران را برای بررسی در پنج روز به کنگره ارائه دهد. این قانون همچنین می گوید که رئیس جمهور باید هر 90 روز به کنگره گزارش دهد که ایران مفاد این توافق را رعایت می‌کند یا خیر، و گواهی ارائه دهد که این توافق دارای چارچوبی برای جلوگیری از تبدیل برنامه هسته ای ایران به تهدید امنیتی است.