مانع جدی بر سر راه احیای برجام /تیرگی روابط ایران و آژانس کاهش یافت اما...

 بهبود این روابط در رابطه با احیای برجام و توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی یک قدم به جلو است. اما بعید است که حتی در صورت نتیجه‌بخش بودن توافق اخیر ایران و آژانس، انتظار توافق قریب‌الوقوعی برای احیای برجام وجود داشته‌ باشد. توافق هسته‌ای در چند ماه گذشته پشت دو مانع متوقف شده است.

نخستین مانع، مساله اختلاف‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. این مانع دو شاخه دارد، یکی بحث پادمان و بسته شدن پرونده سوال‌های باقیمانده آژانس از ایران بود و یک شاخه دیگر حضور مستمر بازرسان و وصل شدن مجدد دوربین‌های نظارتی آژانس بود. خوشبختانه در مذاکراتی که رافائل گروسی در تهران داشت، در مورد هر دو مساله بحث شده و قرار شده است که هر دو مساله پیگیری شود.

اما مانع دومی که در مقابل احیای برجام قرار دارد و به اعتقاد من مهم‌تر از مانع آژانس است، مانع مساله ادعای همکاری نظامی ایران و روسیه در جنگ اوکراین و مطرح شدن ادعای واگذاری پهپادها و سلاح‌های ایرانی به روسیه است. در بین این دو مانع، اگر ما بتوانیم در عرض یکی، دو ماه آینده مانع آژانس را برطرف کنیم، مانع دوم همچنان سر جای خود باقی می‌ماند.

‌ای کاش ممکن بود که مانع دوم، یعنی ادعای غرب در مورد همکاری نظامی روسیه و ایران در جنگ اوکراین، همزمان با مذاکرات ایران و آژانس پیش می‌رفت. حتی در صورتی که ما مانع آژانس را پشت سر بگذاریم، معنایش این نیست که می‌توانیم به مذاکرات احیای برجام بازگردیم و توافق کنیم. الان آن موضوعی که بیش از مساله آژانس غرب و به ویژه اروپا را حساس کرده، مساله همکاری‌های ایران و روسیه است. عمده تندروی‌های سیاسی اروپا علیه ایران در ماه‌های اخیر مربوط به همین مساله ایران و روسیه است.