دست خالی بایدن رو شد/ ادعای جنجالی علیه ایران جواب نداد
به گزارش اقتصادنیوز، رونامه همشهری نوشت: بایدن در آخرین روزهای حضور در کاخ‌سفید با نادیده گرفتن واقعیت‌های موجود و همچنین انتقادهای گسترده افکارعمومی آمریکا به عملکرد دولت او، به‌ویژه پس از آتش‌سوزی‌های اخیر در لس‌آنجلس، تأکید کرد که این کشور نسبت به 4سال قبل قوی‌تر شده و «اتحادها محکم‌تر و دشمنان ضعیف‌تر شده‌اند» و این دستاورد در شرایطی به‌دست آمده که آمریکا برای تحقق آنها وارد جنگ نشده است و «روسیه و ایران از طریق جنگ‌هایی که آمریکا به‌صورت مستقیم در آنها شرکت نکرده است، تضعیف شده‌اند.»
دستاوردتراشی‌های بایدن در حالی است که او در وضعیتی کاخ‌سفید را ترک می‌کند که انتقادها به عملکرد او روز‌به‌روز در حال افزایش است و ناتوانی دولت فدرال و ایالتی در مهار آتش‌سوزی‌ها در لس‌آنجلس زمینه‌ساز طرح انتقادهای گسترده‌ای از دمکرات‌ها ازسوی شهروندان آمریکایی شده‌است. اگرچه طی هفته‌های اخیر و به‌دنبال تحولات در سوریه، رسانه‌های عبری و غربی کوشیده‌اند تصویری ضعیف‌شده از ایران به افکار عمومی جهان ارائه کنند و بایدن نیز از این فضاسازی‌ها به‌عنوان «دستاورد» دولت خود یاد می‌کند، اما کارشناسان و تحلیل‌گران آمریکایی و غربی اذعان دارند که سیاست‌ها و راهبردهای ضدایرانی دولت بایدن نتوانسته جمهوری‌اسلامی را تضعیف کند و محور مقاومت را در منطقه از میان بردارد. در ادامه به بررسی نمودهای شکست دولت بایدن در تحقق رویکرد «تضعیف ایران» می‌پردازیم.
ناکامی در تحریم‌ها
طی 4سال‌گذشته تحریم‌ها یکی از مهم‌ترین ابزارهای دولت آمریکا در مواجهه با جمهوری‌اسلامی بوده‌است؛ ابزاری که امروز کارشناسان غربی و آمریکایی معتقدند نتوانسته نقشی تعیین‌کننده در تضعیف ایران ایفا کند و به اهداف ترسیمی خود نرسیده‌است.
خبرگزاری انگلیسی رویترز در روزهای اخیر طی گزارشی تأکید کرد که با وجود شدیدترین تحریم‌های غرب، ایران بازار جهانی بزرگی برای فروش نفت خود ایجاد کرده که شامل شبکه‌ای از کشتی‌ها و مشتریانی علاقه‌مند در قاره آسیاست.
اندیشکده شورای آتلانتیک طی گزارشی در خرداد سال1401 اعتراف کرد که تحریم‌های آمریکا علیه ایران شکست خورده و افزایش درآمدهای نفتی ایران با وجود تحریم‌ها گویای این واقعیت است. از سوی دیگر قیمت بالای بنزین، بایدن را تحت فشار قرار داده و به‌دنبال اعمال فشار علیه ایران نیست.
اس. مالونی، کارشناس سیاسی آمریکایی اخیرا درباره تحریم‌های ایران نوشته است: «تحریم‌های مالی و تجاری اعمال‌شده آمریکا علیه ایران نه فقط به تغییر رفتار ایران منجر نشد، بلکه به حذف اتحادیه اروپا از بازار ایران انجامید.»
ریچارد نفیو، معمار تحریم‌های ایران در دولت باراک اوباما طی ماه‌های اخیر با انتشار مقاله‌هایی در اندیشکده‌های مختلف آمریکایی اذعان کرده‌است که «اعمال تحریم‌ها، نظارت بر آن و اجرایی کردن آن دشوار است و کارزارهای تحریمی نیازمند زمان و انرژی زیادی هستند. اعمال آنها در ظاهر آسان به‌نظر می‌رسد، اما اجرایی کردن‌شان دشوار است.»
افزایش صادرات نفت ایران
یکی از مهم‌ترین رویکردهای دولت بایدن در قبال ایران، به‌کارگیری شیوه‌های مختلف به‌منظور خارج کردن نفت ایران از بازارهای جهانی و کاهش درآمدهای نفتی جمهوری‌اسلامی بوده است. بر این اساس هم بود که بایدن در پاییز1400 تأکید کرد با افزایش عرضه نفت، خرید نفت ایران را کاهش می‌دهد. اکنون اما خود غربی‌ها به ناکارآمدی تحریم‌های نفتی ایران اذعان دارند.
خبرگزاری رویترز در گزارش اخیر خود اعلام کرد که «درآمد ایران از صادرات نفت از سال۲۰۲۰ تقریبا 4برابر شده و از ۱۶میلیارد دلار در سال۲۰۲۳ به ۵۳میلیارد دلار رسیده‌است.» اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک نیز دراین باره نوشت: «تهران از مجموعه‌ای وسیع از شرکت‌ها و نفتکش‌های ناشناس برای مخفی کردن مبدأ و مقصد بارهای نفتی خود استفاده می‌کند؛ حتی چند شرکت بیمه و لجستیک آمریکایی درعمل به انتقال نفت ایران به چین کمک کرده‌اند.»
در بهار1403 صندوق بین‌المللی پول آمارهایی منتشر کرد که نشان می‌داد ایران در سال۲۰۲۳ روزانه یک‌میلیون‌و۴۰۰هزار بشکه نفت صادر کرده که نسبت به سال پیش از آن ۵۰۰هزار بشکه افزایش داشته است.
شکست در تحمیل مذاکره به ایران
دولت بایدن از ابتدای آغاز به‌کار خود کوشید با استفاده از ابزارهای چندوجهی، تهران را پای میز مذاکره بکشاند تا بستر مناسب برای حصول توافقی جدید با ایران براساس رویکردهای تحمیلی طرف غربی مهیا شود؛ رویکردی که البته با شکست مواجه شد و دولت بایدن نتوانست «مذاکره» را به ایران تحمیل کند.
اندیشکده «آمریکن انترپرایز» در بهار امسال طی گزارشی تأکید کرد براساس تحقیقی که از اعضای دمکرات و جمهوری‌خواه کنگره، مقام‌های دولتی، دیپلمات‌های خارجی و کارشناسان مسائل ایران انجام شده، دولت بایدن هیچ سیاست مشخصی در قبال ایران و برنامه هسته‌ای این کشور ندارد.
تد کروز، از سناتور‌های مخالف دولت بایدن نیز طی سال‌های گذشته همواره بر ناکامی رویکردهای مذاکراتی واشنگتن در قبال تهران انتقاد کرده‌است. او پیش از این تأکید کرده بود که دولت بایدن اساسا هیچ طرح و برنامه‌ای برای مواجهه با ایران
ندارد.
پایگاه خبری عرب‌زبان العربیه در آذر سال گذشته طی گزارشی تأکید کرد که «هیچ مقام رسمی‌ای در دولت بایدن تمایلی به صحبت علنی درباره ایران ندارد؛ چراکه دولت کنونی آمریکا از ناکامی‌های مکرر در تعامل با ایران احساس شکست می‌کند.»
کارنامه ناموفق در پرونده هسته‌ای
«مهار فعالیت‌های هسته‌ای ایران» یکی از مهم‌ترین گزاره‌های مدنظر دولت بایدن طی 4سال اخیر بوده‌است؛ رویکردی که نه‌تنها با دستاوردی همراه نشد، بلکه امروز همگان اذعان دارند که صنعت هسته‌ای ایران با پیشرفت‌ها و موفقیتهای بسیاری همراه شده‌است.
ریچارد نفیو، تحلیل‌گر آمریکایی در روزهای اخیر طی گزارشی در نشریه «فارن افرز» تأکید کرد که با توجه به اینکه امکان از بین بردن کامل برنامه اتمی ایران و هدف قرار دادن تاسیسات هسته‌ای ایران وجود ندارد، دیپلماسی می‌تواند گزینه معتبرتری برای واشنگتن در نوع مواجهه‌اش با پرونده اتمی ایران باشد.
مجله آمریکایی «نشنال ریویو» در بهار1402 در یادداشتی تأکید کرد که سیاست دولت جو بایدن در قبال مسئله هسته‌ای ایران سیاستی «ورشکسته» است و جز دنبال کردن مذاکرات بیشتر «نقشه دوم» دیگری در آن وجود ندارد.
مرکز واکاوی‌های راهبردی و بین‌المللی در واشنگتن در پاییز امسال طی گزارشی نوشت: «برنامه هسته‌ای ایران شامل شمار زیادی سایت‌های تولید و غنی‌سازی اورانیوم، معادن و مراکز تحقیقاتی است که همه آنها پیشرفته و پراکنده هستند. از بین بردن این برنامه به عملیات نظامی بسیار پیچیده‌ای احتیاج دارد و احتمال دارد که «برنامه سانتریفیوژها بتواند به سرعت در شکلی مقاوم‌تر بازسازی شود.»
شکست پروژه منزوی‌سازی ایران
دولت بایدن در دوران زمامداری خود سیاست «منزوی‌سازی ایران» را به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین راهبردهای تقابلی خود با ایران، مدنظر داشت، اما امروز شواهد زیادی برای تأیید ناکامی کاخ‌سفید در پیشبرد چنین سیاستی وجود دارد.
روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز شهریور سال1402 طی گزارشی درباره عضویت ایران در گروه بریکس، آن را نقطه اوج ماه‌ها فعالیت دیپلماتیک تهران دانست و تأکید کرد که موفقیتهای اخیر ایران در عرصه سیاست خارجی به این کشور اهرمی در برابر آمریکا می‌دهد.
نیویورک‌تایمز در مهر سال گذشته طی گزارشی انزوای بین‌المللی رژیم‌صهیونیستی و ناتوانی آن در شکست مقاومت فلسطین و لبنان را شکست سیاست‌خارجی آمریکا در غرب آسیا ارزیابی کرد.
نمودهای شکست سیاست‌های آمریکا در قبال ایران
اقتصادی
موفقیتهای ایران در خنثی‌سازی تحریم‌ها
گسترش همکاری‌های تجاری و اقتصادی ایران در همکاری‌های منطقه‌ای
تأیید عضویت اصلی ایران در سازمان شانگهای
پیوستن به بریکس
پذیرش ایران به‌عنوان «عضو ناظر» اتحادیه اقتصادی اوراسیا
افزایش صادرات نفت ایران
سیاسی - امنیتی
بهبود مناسبات منطقه‌ای ایران
ازسرگیری روابط تهران- ریاض
مسیر روبه‌جلو در ارتقای مناسبات ایران با مصر، بحرین و اردن
تقویت همکاری‌های راهبردی منطقه‌ای
ناکامی محور غربی در پیگیری سیاست فشارحداکثری
شکست سیاست‌های براندازانه
ناکامی در پیشبرد سیاست‌های ثبات‌زدا در ایران
بین‌المللی
توسعه مناسبات راهبردی با روسیه
افزایش نقش‌آفرینی در سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی
گسترش همکاری‌های راهبردی با چین
برداشتن گا‌م‌های موفق در عرصه شکست پروژه ایران‌هراسی
تحکیم مناسبات منطقه‌ای، به‌ویژه در حوزه همسایگی
