سوال محمودی از وزیر ارشاد درباره هزینه درآمدهای سازمان اوقاف
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خانه ملت، سمیه محمودی در جلسه علنی امروز (سه شنبه، 18 دی) مجلس شورای اسلامی در توضیح سوال خود و 14 نفر از نمایندگان دیگر از سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد عملکرد سازمان اوقاف گفت: قالب اماکن موقوفه در ابعاد فرهنگی، اجتماعی و عملکردی دچار ضعف به دلیل اقدامات سازمان اوقاف هستند. وجود چندین امامزاده و اماکن موقوفه در شهرضا نیز حساسیت مسئولان و مردم حوزه انتخابیه بنده را نسبت به عملکرد سازمان اوقاف افزایش داد.
نماینده مردم شهرضا و دهاقان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: دلایل عدم شفافیت درآمد و هزینه کرد موقوفات و عدم وجود فهرست دقیق از منابع این مجموعه، باید توسط وزیر توضیح داده شود. با توجه به اطلاعات و محدودیت در رسیدگی به اطلاعات برای نهادهای نظارتی در 10 سال گذشته، آماری به طور حدودی ترسیم شده که بر مبنای آن 80 درصد موقوفات شامل اماکن تجاری، مسکونی و کشاورزی هستند که عمدتاً درآمد خود را از راه اجاره، فروش و سرمایه گذاری به دست می آورند.
وی افزود: سازمان اوقاف، اطلاعات را نه تنها در اختیار عموم بلکه در اختیار نهادهای نظارتی و پژوهشی نیز قرار نمی دهد، اما براساس همین آمارهای موجود 170 هزار موقوفه در سراسر کشور وجود دارد که 50 درصد سند رسمی و نیمی از آنها فاقد سند می باشند. سازمان اوقاف در سال 96 با شناسایی مستأجران و مشارکان اعلام کرده 11 هزار فقره و 25 هزار هکتار زمین شناسایی شده که در اختیار دستگاه های دولتی است.
محمودی ادامه داد: 52 درصد از امامزاده های کشور فاقد هرنوع درآمد برای بهسازی و نوسازی هستند که این مجموعه ها 7 هزار میلیارد تومان بودجه لازم دارند اما عدم جدیت مدیران سازمان اوقاف در گسترش فرهنگ وقف و جلب اعتماد عمومی، مشکلاتی را ایجاد کرده است. عدم توجه به درآمد و هزینه موقوفات نیز از گلایه های جدی است که باید به آن توجه شود.
این نماینده مردم در مجلس دهم یادآور شد: با توجه به بهره وری موقوفات متصرفی و غیرمتصرفی، دلایل عدم تمایل سازمان اوقاف به تغییر رویه از نظام اجاره داری به حق تولیت ثابت و نظام مشارکتی به حق تولیت متغییر باید مشخص شود. همچنین سازمان اوقاف نسبت به اعلام درآمدها و هزینه های خود به صورت محلی و تفکیک از ایجاد سیستم متمرکز که در سال های گذشته برای نظارت بر اقدامات شهرستان ها شکل گرفته باید توضیحات لازم را ارائه کند.
وی در توضیح سوال دوم خود مبنی بر علت عدم شفافیت در توسعه موقوفات گفت: دلایل عدم مشارکت یا مشارکت محدود نخبگان محلی در نظارت تولیت و ترویج وقف اعم از امام جمعه، روحانیون جوان، اساتید دانشگاه و خیری شهر باید تبیین شود، زیرا توسعه موقوفات بدون استاده از این فرصت ها ناشدنی است.
محمودی افزود: متاسفانه پیش از این به صورت سلیقه ای و سیاسی عمل شده، لذا ضعف در نظریه پردزی و ارتباط صحیح اوقاف با سایر نهادهای دینی موجب عدم شفافیت و عدم برقراری ارتباط موثر و هدفمند در سه رکن واقف، موقوف علیه و موقوف شده که باید توضیح داده شود.
نماینده مردم شهرضا در مجلس دهم معتقد است موقوفات از ظرفیت حوزه های علمیه در برنامه های آتی و سیاستگذاری ها و جهت دهی ها باید استفاده کند. در اداره موقوف و بهره برداری و نظارت از آنها با مشارکت های مردمی و محلی اقدامات باید انجام گیرد. همچنین سازمان اوقاف با ارائه گزارش های شفاف در مورد نحوه اداره موقوفات زمینه اقناع عمومی و بهره وری و کارآمدی موقوفات را فراهم کند.
وی یکی از چالش های پیش رو را مشکلات و اختلافات بین سازمان ها دانست و گفت: سازمان میراث فرهنگی، منابع طبیعی و ناهماهنگی موقوفات قدیمی در برنامه ها و توسعه های شهری سبب عدم تمایل برخی از مدیران جهت ایجاد تعامل با دیگر ادارات شده که وزیر مربوطه باید در این زمینه نیز توضیحاتی ارائه کند. برخی از بقاع متبرکه نیز به دلیل اختلافات مدیران طرح جامعه تهیه نکردند، لذا درآمدها بدون برنامه ریزی محاسبه می شود. این موضوع به لحاظ اقتصادی به سازمان اوقاف و جایگاه بقاع متبرکه آسیب می زند.
محمودی ادامه داد: همچنین در مورد نحوه جذب و به کارگیری نیروهای انسانی به ویژه بازنشسته از محل درآمدهای اختصاصی باید شفاف شود. در مجموع برای بهبود جایگاه وقف باید توجه ویژه به نقش رسانه های جدید برای نهادینه کردن فهنگ وقف انجام گیرد، زیرا 50 درصد مردم با وقف و کارکردهای آشنا نیستند.
عضو کمیسون اجتماعی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: توزیع عادلانه برای مشارکت همه گروه ها و طبلقات باید انجام گیرد و باید اقدامات مربوط به وقف براساس سبکه زندگی جدید در دستور کار قرار گیرد. همچنین نگرش فرهنگ محور باید جایگزین نگرش درآمد محور شود و با همکاری سازمان اوقاف و مراکز علمی و دینی شاهد حضور پررنگ اوقاف در کشور باشیم./