ارتفاع نابرابری در ایران/آخرین آمار از شکاف فقیر و غنی

به گزارش اقتصادنیوز ضریب جینی در سال 98 نسبت به سال 97 کاهش پیدا کرده است ،به بیان دیگر میزان شکاف درآمدی در سال 98 نسبت به سال گذشته خود کاهش یافته است .البته برخی اقتصاددانان این اتفاق را رویداد خوبی تلقی نمی کنند .بیشترین و کم ترین ضریب جینی در شهر های کشور به ترتیب 0.45 و 0.26 در سال 98 به ثبت رسیده است .همچنی در سال 98 ضریب جینی کل مناطق روستایی کشور  0.35 برآورد شده است .

ضریب جینی

از ضریب جینی در اقتصاد به عنوان اندازی گیری میزان نابراری درآمدی یا به عبارت دیگر برای سنجش کیفیت توزیع درآمدی  در جامعه از آن استفاده میشود.این ضریب عددی بین صفر و یک است که هرچه میزان نابرابری در جامعه ای بهتر باشد،ضریب جینی آن به صفر نزدیک تر و هرچه نامطلوبتر،به یک نزدیک است.به بیان دیگر ضریب جینی صفر به معنی برابری کامل درآمدی و ضریب جینی یک به معنی نابرابری کامل درآمدی است.

ضریب جینی نسبتی است بین درآمد تجمعی و جمعیت،به بیان دیگر بیان میکند که هر درصد از جامعه چه سهمی از درآمد را داراست.برای مثال در جامعه ای فرضی سهم دهک اول 5 درصد از درآمد کل و سهم دهک دوم 6 درصد از درآمد کل است،اکنون میتوان گفت 11 درصد از درآمد کل متعلق به 20 درصد جمعیت است.

ضریب جینی در ایران

وضعیت ضریب جینی در ایران در دهه ی 90 تقریبا روند صعودی دارد و روبه افزایش نابرابری داشته است.پس از کاهش ضریب جینی در سال های 90 و 91 از سال 92 این ضریب رو به افزایش بوده است تا اینکه در سال 97 این ضریب به عدد0.4093 رسید و این عدد بالاترین میزان برای دهه نود بوده است.به بیان دیگر وضعیت نابراری درآمدی و جامعه ایران در  سال 97 نسبت کل دهه وضعیت بدتری را داشته است.

کاهش ضریب جینی در سال 98

ضریب جینی در سال 98 نسبت به سال97 کاهش یا بهبود یافته و به عدد 0.3992 رسده است.با وجود بهبود توزیع درآمد در سال 98 نسبت به سال 97 اما هنوز هم این عدد نسبت به سال 90 تا 96 عدد بالاتری را نشان میدهد.با بهبود نابرابری نسبی درآمدی در سال گذشته باید به این نکته توجه داشت که هنوز هم وضعیت توضیع درآمد نسبت به سال های آغازین دهه در حالت بدتری قرار دارد.به طور تقریبی میشود بیان کرد که ضریب جینی سال گذشته در حدود ضریب جینی سال 96 قرار دارد.

کاهش ضریب جینی در سال به عقیده بسیاری از کارشناسان نه تنها خبر خوبی نیست چراکه به معنی بهبود توزیع درآمد نیست .اقتصاد دانان کاهش ضریب جینی در سال 98 را ناشی از کاهش درآمد دهک های بالایی و متوسط می دانند .

ضریب جینی در مناطق شهری و روستایی

به طور کلی ضریب جینی مناطق روستایی و مناطق شهری از همان روندی پیروی کرده است که ضریب جینی کل کشور در دهه 90 داشته است ،با این تفاوت که وضعیت توزیع درآمد در مناطق روستایی مطلوب تر از مناطق شهری بوده است .ضریب جینی در مناطق شهری کشور در سال 97 به رقم 0.394 رسید که بالاترین عدد این شاخص برای دهه 90 است .در سال 98 نیز این شاخص به 0.382 کاهش یافت .

ضریب جینی در مناطق روستایی نیز از قله خود که در سال 97 با رقم 0.359 به 0.353 در سال 99 کاهش یافت .کاهش ضریب جینی در  سال 98 در مناطق شهری نسبت به مناطق روستایی کاهش چشمگیر تری داشته است .

چرا ضریب جینی کل کشور از مناطق روستایی و شهری بالاتر است؟

همانگونه که گفته شد ضریب جینی یک شاخص برای اندازه گیری نابرابری است .عموما کسانی که در مناطق شهری ساکن هستند به لحاظ درآمدی وضعیت بهتری نسبت به ساکنین روستایی دارند ،به طبع زمانی که روستائیان و شهر نشینان از نظر درآمدی در یک محل سنجش قرار می گیرند واضح است که فاصله بین پولدار ترین و فقیر ترین بیشتر خواهد شد .که این افزایش شکاف نیز موجب افزایش در ضریب جینی خواهد شد .

ضریب جینی بر حسب کم ترین و بیشترین مناطق

بیشترین رقم ضریب جینی یا بیشترین میزان نابرابری درآمدی برای مناطق شهری کشور در سال 98 حدود 0.45 برآورد شده است .به بیان دیگر بیشترین شهری که در ایران از نابرابری درآمدی در سال 98 رنج برده است ، با ضریب جینی 0.45 رو به رو بوده است .همچنین کم ترین ضریب جینی در بین مناطق شهری در سال 98 ، 0.26 به ثبت رسیده .

بیشترین و کم ترین ضریب جینی برای مناطق روستایی نیز به ترتیب 0.37 و 0.25 در سال 98 به ثبت رسیده است .این موضوع بیان می کند نابرابری حتی بین خود شهر های کشور نیز به شکل قابل توجهی وجود دارد .به یبان دیگر در برخی از شهر ها شکاف درآمد بسیار بالا و در برخی دیگر توزیع درآمد بسیار مطلوب است .