آرش محبی‌ نژاد: مطالبات قطعه‌سازان ریالی، اما بدهی‌شان ارزی است

رپرتاژ آگهی: آرش محبی نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی خودرو کشور در نشست خبری که در اواخر بهمن‌ ماه بین اعضای هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان و جمعی از خبرنگاران برگزار شد، با تحلیل وضعیت کنونی صنعت و رشد چشمگیر بدهی‌های خودروسازان به قطعه‌سازان، خصوصی‌سازی این دو شرکت خودروسازی را راهکاری کلیدی برای کاهش بحران‌های موجود در این صنعت دانستند. محبی نژاد با بیان امیدواری نسبت به تکمیل فرآیند واگذاری سایپا، خواستار تغییر جایگاه دولت از مدیریت اجرایی به هدایت‌گری سیاست‌محور و نظارتی شد.

تشریح آرش محبی نژاد از آخرین وضعیت بدهی خودروسازان و مطالبات قطعه‌سازان

آرش محبی‌ نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی خودرو کشور، در این نشست خبری ، در تشریح آخرین وضعیت بدهی‌های خودروسازان و مطالبات قطعه‌سازان، به آمار و ارقام قابل توجهی اشاره کرد:

وضعیت مالی خودروسازان

• زیان انباشته دو خودروساز بزرگ: حدود ۲۵۰ هزار میلیارد تومان.

• بدهی جاری این دو خودروساز: بیش از ۴۵۰ هزار میلیارد تومان.

• بدهی کل خودروسازان به زنجیره تأمین: بالای ۴۵ هزار میلیارد تومان (معوقه و تعیین‌تکلیف نشده).

• بدهی دو خودروساز بزرگ به زنجیره تأمین: ۱۱۰ هزار میلیارد تومان (بدون احتساب تعدیل مبالغ).

• آینده‌فروشی خودروسازان: ۹۰ هزار میلیارد تومان از طریق ابزارهایی مانند چک‌های خرید دین و اوراق گام.

چالش‌های صنعت خودرو 

• شکاف بازار (سوبسید سیاه): ۵۰۰ هزار میلیارد تومان که به جیب واسطه‌گران و برندگان لاتاری‌های فروش خودرو رفت و نه به نفع مردم یا فعالان این صنعت.

• معاملات خودرو: سالانه ۷ میلیون دستگاه خودرو در کشور معامله می‌شود که یک میلیون آن توسط خودروسازان تولید می‌شود. سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده، خودروسازان را مجبور به فروش خودروها با قیمت پایین درب کارخانه می‌کند، اما دسترسی به این خودروها برای عموم مردم بسیار دشوار است.

بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان، بدهی ریالی است اما قطعه‌سازات دلاری بدهکار زنجیره تامین خود هستند

آرش محبی نژاد در بیان مطالبات این صنعت از بخش خصوصی مدیر خودروسازی خواست تا پرداخت بدهی قطعه‌سازان را از محل منابع شرکت، در اولویت بگذارند و سپس به سراغ سایر نیازهای شرکت بروند. در نهایت بحث منابع انسانی کارآمد شرکت در راستای افزایش بهره‌وری مطرح است.

وی با بیان اینکه بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان، بدهی ریالی است اما قطعه‌سازان دلاری بدهکار زنجیره تامین خود هستند، تصریح کرد: بدهی خودروساز ریالی است اما بدهی ما با تورم و نرخ ارز متغییر و صعودی است؛ اولین جایی هم که مردمی‌کنیم همین بورس است که با نرخ ارز کالای مورد نیاز را خریداری می‌کنیم و در حقیقت چوب یک ساختار در داخل را می‌خوریم. اکنون که صحبت می‌کنیم، اعداد در اقتصاد با صبح امروز، متفاوت است؛ نسبت شش ماه گذشته حدود ۴۰ درصد مطالبات که دست خودروساز است، کاهش ارزش پیدا کرده است.

حتی  امروز صبح به نسبت روزی که مجمع ایران‌خودرو برگزار شد و بخش خصوصی کار را تحویل گرفته، ۱۰ درصد از ارزش مطالبات‌مان کم شده است؛ طی شش روز!  بنابراین در این شرایط باید فکر اساسی شود. بالاخره این زنجیره تامین و خودروساز سرمایه در گردش مشخصی دارد و با آن سرمایه در گردش، مقدار مشخصی می‌تواند تولید کند.  در نظام انقباضی بانکی و تقریبا خصولتی بانک‌ها چطور می‌خواهیم دوام بیاریم یا اصلا چطور می‌توانیم افزایش تیراژ بدهیم؟

دیدگاه آرش محبی نژاد در مورد خصوصی‌سازی صنعت خودرو

آرش محبی‌ نژاد به فرآیند واگذاری ایران‌خودرو و خصوصی‌سازی صنعت خودرو اشاره کرد و گفت:

• انجمن قطعه‌سازان پیش از واگذاری، تنها نهادی بود که با انتشار یک سند چهاربخشی (شامل سهام دولتی و تودلی)، چهارچوبی شفاف و غیرقابل تفسیر برای انتقال مدیریت و سهام ارائه کرد.

• وی ابراز نگرانی کرد که اگر خصوصی‌سازی با موفقیت انجام نشود، ادامه این روند با مشکل مواجه خواهد شد.

• همچنین، از فرصت کنونی برای خصوصی‌سازی سایپا استقبال کرد و خواستار برگزاری مجمع سایپا بدون حواشی شد.

مواضع کلیدی انجمن

1. مخالفت با ممنوعیت واردات: واردات خودرو و قطعات باید با تعرفه‌های منطقی (بر پایه نرخ تورم، ارز و بهره بانکی) آزاد شود.
2. تعمیق ساخت داخل: تولید خودروهای جدید با حداقل ۴۰ درصد داخلی‌سازی و افزایش سالانه ۱۵ درصدی تا رسیدن به ۸۵ درصد.
3. اولویت پرداخت بدهی‌ها: بخش خصوصی مدیر خودروسازی باید پرداخت بدهی قطعه‌سازان را از محل منابع شرکت، در اولویت بگذارند و سپس به سراغ سایر نیازهای شرکت بروند..

هشدارها و چالش‌های پیش‌رو

• کاهش ارزش مطالبات قطعه‌سازان: به دلیل نوسانات ارزی و تورم، ارزش مطالبات قطعه‌سازان در شش ماه گذشته ۴۰ درصد کاهش یافته و تنها در شش روز پس از برگزاری مجمع ایران‌خودرو ۱۰ درصد از ارزش آن کاسته شده است.

• نظام بانکی انقباضی: با توجه به محدودیت‌های بانکی و کمبود سرمایه در گردش، افزایش تولید و دوام صنعت خودرو با چالش‌های جدی مواجه است.

تاکیدات نهایی آرش محبی نژاد برای نجات صنعت خودرو

محبی‌ نژاد  تأکید کرد که برای نجات صنعت خودرو، نیاز به اصلاحات ساختاری، کاهش دخالت‌های دولت، آزادسازی واردات با تعرفه‌های منطقی و افزایش داخلی‌سازی است. همچنین، تدوین یک سند ۲۰ ساله با مشارکت دولت و بخش خصوصی برای هدایت صنعت خودرو به سمت توسعه پایدار ضروری است.