همسان‌سازی حقوق بازنشستگان و پاسخ به چند ابهام مهم
به گزارش اقتصادنیوز؛ همسان‌سازی حقوق بازنشستگان یکی از چالش‌های دولت، سازمان تامین اجتماعی و دیگر متولیان امور بازنشستگان در سال‌های اخیر بوده است. اما به علت چالش‌ها و محدودیت‌های موجود، 4 دولت اخیر در حل‌وفصل این معضل 14 ساله ناکام مانده‌اند.
در همین زمینه:
آخرین اخبار از همسان‌سازی حقوق بازنشستگان
پایان انتظار 14ساله؟
در ابتدای مرداد «محمد شریعتمداری» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مراسم رونمایی از درگاه خدمات الکترونیکی صندوق بازنشستگی کشوری یکی از مهمترین مطالبات بازنشستگان را همسان‌سازی حقوق آنان دانست و وعده داد: این موضوع با همکاری سازمان برنامه و بودجه، خزانه کل کشور و کمیسیون اقتصادی دولت تصویب شده و دولت با وجود همه محدودیت‌های مالی آن را اجرا می‌کند.
حدود 3 هفته پیش بود که با مصوبه هیئت وزیران ٣٢ هزار میلیارد تومان از بدهی‌های دولت به سازمان تأمین اجتماعی از طریق واگذاری سهام خود در ۹ شرکت بزرگ پرداخت شد که حدود ٣٠ درصد آن، برای متناسب سازی و ترمیم حقوق بازنشستگان استفاده خواهد شد.
کارشناسان اختصاص این مبلغ را گام مهمی برای ترمیم حقوق و ارتقای معیشت حداقل‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی می‌دانند. آن هم در شرایطی که در ابتدای سال هم یکبار افزایش ٢٦ درصدی حقوق‌ها اعمال شده است. به گفته آن‌ها میزان دریافتی 3میلیون و 300هزار بازنشسته سازمان تأمین اجتماعی با اجرای متناسب‌سازی حقوق در مرداد ماه افزایش قابل توجهی خواهد داشت.
ابهام‌ها و چالش‌ها در مسیر همسان‌سازی حقوق بازنشستگان
به رغم عزم مسئولان دولتی برای متناسب‌سازی حقوق دریافتی بازنشستگان تامین اجتماعی، برخی سوالات در این زمینه وجود دارد که مستلزم پاسخگویی مسئولین امر و شفاف‌سازی درباره نحوه اجرا و جزئیات مربوط به آن است. اما آنچه تاکنون از مصاحبه‌ها و اظهارات مسئولان برمی‌آید وعده پایان دادن به سال‌ها انتظار بازنشستگان و کلی‌گویی در این زمینه است.
در همین راستا اقتصادنیوز با طرح ابهامات و سوالاتی که احتمالاً برای مشمولان همسان‌سازی حقوق بازنشستگان نیز وجود دارد، در جستجوی یافتن پاسخی مناسب برای مخاطبان است.
مطلب مرتبط:
اعداد و ارقام همسان‌سازی حقوق بازنشستگان
منابع همسان‌سازی از چه طریقی تامین می‌شود؟
در راستای اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، دولت حدود 15 هزار میلیارد تومان برای بازنشستگان کشوری و 15 هزار میلیارد تومان برای بازنشستگان تامین اجتماعی در نظر گرفته است. منابع مورد نیاز، از طریق واگذاری برخی دارایی‌های دولتی و سپس فروش سهام آن‌ها در بازار بورس تامین خواهد شد.
همسان‌سازی از چه زمانی اعمال می‌شود؟
نکته دیگری که وجود دارد اینکه همسان‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری قرار است از مهر ماه اعمال می‌شود؛ در حالیکه پیشتر برخی گمانه‌زنی‌ها وجود داشت که رقم جدید در فیش حقوقی مردادماه بازنشستگان گنجانده خواهد شد.
البته سازمان تامین اجتماعی می‌گوید متناسب‌سازی حقوق‌ها را از مردادماه کلید می‌زند. این اظهارات (در صورت صحت) به معنای این است که حتی اگر پرداخت مابالتفاوت همسان‌سازی در پایان مردادماه صورت نگیرد، در پرداختی‌های بعدی افزوده خواهد شد
آیا «سنوات ارفاغی» در همسان‌سازی لحاظ می‌شود؟
برخی از بازنشستگان به رغم اینکه اصل سابقه بیمه‌شان کمتر از 35 سال است، به واسطه شرایط خاص شغلی (مانند مشاغلی که مشمول سختی کار می‌شوند)، به واسطه «سنوات ارفاغی» در قالب حداکثر سابقه بازنشسته شده‌اند.
«سنوات ارفاغی» سنواتی است که طبق قوانین و مقررات مربوط از لحاظ احراز شرایط بازنشستگی جزو سنوات خدمت ملاک محاسبه قرار می‌گیرد.
در صورت اجرایی شدن همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، افرادی که با کمتر از 35 سال سابقه حقیقی به مدد اعمال سنوات ارفاغی بازنشسته شده‌اند، با این سوال مواجه هستند که آیا سنوات ارفاغی در محاسبات مربوط به متناسب‌سازی حقوق لحاظ می‌شود؟ و اگر اینگونه است، نحوه اعمال آن چگونه خواهد بود؟
همسان‌سازی مختص حداقل‌بگیران است؟
بازنشستگانی که دریافتی آن‌ها حداقلی است احتمالاً بیش از دیگران چشم به اجرای طرح همسان‌سازی و پایان یافتن انتظار 14ساله خود دوخته‌اند.
اما در شرایط اقتصادی این روزهای ایران و معضلات معیشتی که گریبانگیر اقشار مختلف جامعه شده است، حداقل‌بگیران تنها گروهی نیستند که خود را نیازمند مساعدت مالی و افزایش دریافتی ماهیانه می‌دانند.
بنابراین شمولیت طرح همسان‌سازی هم به محل سؤال و ابهام در این زمینه بدل خواهد شد؛ آیا متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تنها به حداقل‌بگیران اختصاص می‌یابد؟ یا سایر سطوح نیز مشمول این طرح خواهند بود.
توضیحاتی که تاکنون از سوی مسئولان ارائه شده است
برخی مسئولان امور بازنشستگان و مستمری بگیران اظهاراتی در این زمینه داشته‌اند که برخی از آن‌ها در ادامه آمده است.
ترمیم حقوق از 30 تا 70 درصد
محمد اسدی، دبیر کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران کشور می‌گوید: بخشی از ترمیم حقوق در قالب آن انجام می‌شود که بسته به جدول حقوق از ٣٠ تا ٧٠ درصد متغیر است و در کنار افزایش حقوقی که در ابتدای امسال صورت گرفت می‌تواند تأثیر خوبی در قدرت خرید بازنشستگان داشته باشد.
2 روش همسان سازی حقوق‌ها
علی دهقان‌کیا، رییس کانون بازنشستگان و کارگران تأمین اجتماعی استان تهران می‌گوید: در روش اول، آن دسته از افرادی که ۳۰ سال سابقه دارند و در زمان بازنشستگی حداقل دستمزد را می‌گرفتند و امروز هم همان حداقل را می‌گیرند، حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان دریافتی خواهند داشت و آن دسته از افرادی که با ۳۵ سال سابقه بازنشسته شده بودند و حداقل حقوق را دریافت می‌کردند و در زمان حال نیز حداقل را می‌گیرند، چیزی در حدود سه میلیون تومان دریافتی خواهند داشت.
وی می‌افزاید: روش دوم در خصوص همسان‌سازی حقوق‌ها، شامل چند آیتم می‌شود. در این روش، میزان سوابق در نظر گرفته می‌شود. همچنین میزان پرداختی‌ها را در نظر خواهیم داشت و به افرادی که بالای ۲۵ سال سابقه دارند، نیز امتیازاتی تعلق خواهد گرفت. در این روش افرادی که ۱۰ سال سابقه دارند، تا ۱۵۰ هزار تومان و به ترتیب با افزایش سنوات این رقم تا سابقه ۳۰ سال به ۴۰۰ هزار تومان می‌رسد. در این شیوه افرادی که ۳۵ سال سابقه کار دارند، چیزی در حدود ۴۸۰ و ۵۰۰ هزار تومان افزایش حقوق خواهند داشت. امتیاز دومی که این افراد می‌گیرند، این است که افرادی که با بیش از ۲۵ سال سابقه بازنشسته شدند و از حداقل حقوق بالاتر دریافت می‌کردند و یا سقف حقوق را داشتند، متفاوت عمل می‌شود.
دهقان‌کیا در ادامه گفت: امتیاز دیگر مربوط به افرادی است که بالای ۲۵ سال سابقه دارند، درخصوص این افراد نیز از یک درصد تا ۷ درصد حداقل دستمزد افزایش پیدا می‌کند. این ۷ درصد هم مربوط به کسانی است که ۳۵ سال سابقه کار دارند. باید منتظر باشیم تا ببینیم پایان ماه جاری به چه اعداد و ارقامی می‌رسیم.
ضریب پایه سنوات
ناهید حیدری، مدیر کل امور فنی مستمری‌های تأمین اجتماعی نیز درخصوص همسان‌سازی حقوق بازنشستگان می‌گوید: با استفاده از مشارکت‌های حداکثری و استفاده از نقطه نظرات کانون‌های عالی بازنشستگان، بر اساس فرمول‌های بیمه‌ای و میزان مشارکت هر فرد در پرداخت حق بیمه و همچنین مدت زمان پرداخت حق بیمه، ضمن رعایت اصل عدالت، همسان‌سازی حقوق بازنشستگان به سرانجام رسید.
به گفته ناهید حیدری در این امر، ضریب پایه سنوات در نظر گرفته شد و مبنای آن از صفر تا ۱۰ سال و از ۱۰ سال تا ۳۵ سال است و هر مستمری‌بگیر بر اساس مدت سابقه و ضریب پایه حق بیمه مشمول همسان‌سازی حقوق می‌شود. از طرفی برای اینکه بتوانیم تشویقی هم برای سنوات بالاتر داشته باشیم، سابقه بالای ۲۵ تا ۳۵ سال را نیز در نظر گرفته‌ایم و همچنین از این ماه میزان دریافت کمک هزینه معیشتی یا همان بن و حق مسکن نیز نسبت به سال گذشته ۱۷۲ درصد رشد داشته است و از ۹۰ هزار تومان در خرداد ماه به ۱۹۰ هزار تومان رسیده است.
وی می‌افزاید: مشمولین متناسب سازی، کلیه بازنشستگان، از‌کار‌افتادگان و بازماندگان آن‌ها هستند و این افزایش به همه سطوح دستمزد تعلق می‌گیرد. به گفته حیدری حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای متناسب سازی حقوق بازنشستگان اعتبار اختصاص داده شده است.
