مقتدی‌صدر و دوگانه آمریکا-ایران

به گزارش اقتصادنیوز ؛ براساس نتایج اولیه انتخابات یکشــنبه گذشــته، جریان صدری‌ها تقریبا 20 کرسی بیشتر از نزدیک‌ترین رقیب به دست آورد و با 73 کرسی از 329 کرسی پارلمانی به یکی از بلوک‌های قدرتمند پارلمانی عراق تبدیل شد. صدر به واســطه آنکه قدرتمندتریــن بلوک را در پارلمان عراق در اختیار می‌گیرد، در انتخاب نخست‌وزیر بعدی نقش تعیین‌کننده خواهد داشت.

صدر و آمریکا؛ از دشمن درجه‌‌یک تا هم‌سویی ناگزیر

روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت: ســال 2004 هنگامی که شــبه‌نظامیان وابسته به صدر با تکیه بر تفنگها و نارنجک‌های موشــکی، نیروهای آمریکایــی را در بغداد و سراســر اســتانهای جنوبی هدف حمله قرار دادند، ایالات متحده متعهد شــد که این روحانی شــیعه را از میان برداشــته یا دســتگیر کند.

به نوشته نیویورک تایمز ، جریان صدر در کنار القاعده، بزرگترین تهدید برای آمریکا در عراق بود؛ این روحانی اگرچه هنوز چهره‌ای است غیرقابل‌پیش‌بینی، بااین‌حال یک ناسیونالیست عراقی است و امروز به نظر می‌رسد که به عنوان یکی از متحدان آمریکا ظاهر شــده و با ممانعت از متمایل شدن عراق به ســوی ایران، یکی از اهرم‌های حمایتی ایالات متحده محسوب می‌شود.

پیام صریح صدر

صدر در ارتباط با آمریکا گفت: از حضور همه ســفارتخانه‌ها استقبال می‌شود البته مادامی که در امور عراق و تشکیل دولت دخالتی نداشته باشند. عراق فقط برای عراقی‌ها است.

مقتدی صدر حین خواندن سخنرانی‌اش در حالی که پشت تریبــون و در نزدیکی پرچم عراق ایســتاده بود، در نقش یک دولتمرد حقیقی فرو رفته و بعد از 18 سال از زمانی که جیش المهدی را برای نبرد با نظامیان آمریکایی در عراق تشکیل داد، با آرامش نسبی و با صدایی مطمئن و به زبان عربی پیام‌هایی را برای بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ارسال می‌کرد؛ پیام‌های هشدارآمیز با تکیه بر تعداد آرایی که به دست آورده و کرســی‌هایی که در پارلمــان عراق به خود اختصاص داده است.

از این پس سلاح‌ها صرفاً باید در اختیار دولت باشــد

صدر در جریان ســخنرانی‌اش بعد از کارزار پارلمانی که از تلویزیون دولتی عراق هم پخش شد، گفت: از این پس سلاح‌ها باید در دســتان دولت باشــد، پس استفاده از سلاح خارج از ایــن چارچوب ممنوع اســت.

او در ادامه گفت: این اصل حتی در بــاب آنهایی که بر مقاومت در برابر ایالات متحده تاکید دارند نیز صادق اســت. به گفته صدر زمانش فرا رســیده که مردم در صلح و بدون اشــغال، تروریسم، حضور شــبه‌نظامیان، ترس از آدم‌ربایی و از دست دادن حق حیاتشان زندگی کنند.

عبور تهران و ریاض از جنگ سرد/در اکوایران ببینید:

ضیا اسدی، یکی از مقام‌های ارشــد پیشــین عراقی در این باره به نیویورک تایمز گفت که هیچ کشوری خواهان نیروهای قوی تری از ارتشش نیست.

صدر باید در باب اینکه نیروهای آمریکایی در عراق بمانند یا نه، تصمیم‌گیری کند. ایــالات متحده با خروج نظامیانش از عراق تا 31 دسامبر موافقت کرده، اگرچه واشنگتن نیروهایش را در حالت رزمی نمی‌داند. براســاس توافق‌های انجام‌شده، انتظار مــی‌رود تعداد نیروهای آمریکایــی به دعوت بغداد در حدود دو هزار نفر ثابت باقی بماند.

اســدی خاطرنشــان کرد که برچســب زدن‌ها یا طبقه‌بندی نیروها به عنوان مستشــار با جنگنده، بی‌فایده است، این تصمیم‌سازی‌ها باید دوباره مورد بازنگری قرار گیــرد و پارلمان و دولت برای‌شان تصمیم‌گیری کنند.

صدر که از حامیان فرقه‌گرایی و شیعیان عراق محسوب می‌شود، در سال‌های اخیر دامنه دسترسی‌اش را گسترش داده و به ســنی‌ها، مسیحیان و سایر اقلیت‌ها نیز توجه می‌کند. از همین رو زمانی که این روحانی شیعه خطاب به حامیانش از آنها خواست تا از مسیحیان حراست کنند، مردان صدری در محله‌های اکثریت شیعه‌نشین به نشانه همبستگی لباس‌های مزین به صلیب‌های بزرگ بر تن کردند. در انتخابات پیشــین نیز صدری‌ها حزب کمونیســت که لائیک است را ذیل اتحاد با خود تعریــف کردنــد.

مقتدی صدر خــارج از مرزهــای عراق با عربســتان ســعودی و امارات روابطی قوی دارد. در داخل نیز این روحانی شــیعه بر پاکسازی سیستم سیاسی ناکارآمد و عمیقا فاســد عراق تاکید دارد که افراد تعریف‌شــده در آن بر مبنای وفاداری حزبی نه شایستگی‌هایشــان به پست‌های ارشد دولتی دســت یافته‌اند.

مقام آمریکایی: صدر را دست‌کم گرفته بودیم

یکی از مقام‌های سابق وزارت خارجه آمریکا که در سال 2003 در عراق خدمت می‌کرد، در این باره به نیویورک‌تایمز گفت: صدر رشــد کــرده و تکامل یافته، با این همــه فکر می‌کنم از همان ابتدا ما او را دســت‌کم گرفته بودیم.

این چهره سابقاً فعال در دستگاه دیپلماسی آمریکا در ادامه گفت که در ابتدای استقرار نظامیان آمریکایی بسیاری از واشنگتن خواستند تا مقتدی صدر را حذف کند، ایالات متحــده نیز از این توصیه پیروی کرد و این مبنایی شــد برای ظهور جیش المهدی، شــاخه نظامی جریان صدر که مبارزه با اشغالگران را در اولویت قرار داده بود.

وی افزود، زمانی که آمریکایی‌ها فرصتی برای کشتن صدر در نجف به دست آوردند، واشنگتن به‌ســرعت از نیروهایش خواســت تا مقتدی را نابود کنند، چرا که هم برای برخی سیاســتمداران داخل‌نشین و هم برای آمریــکا به چالش بزرگی تبدیل شــده بود.

آقای صدر ، 47 ساله ، کوچکترین پسر روحانی محترم ، آیت الله العظمی محمد صادق صدر است که در سال 1999 پس از درخواست آزادی مذهبی برای شیعیان عراق توسط صدام حسین ترور شد. خانواده صدر وفاداری میلیون ها نفر را پشت خود دارند که بسیاری از آنها فقیر هستند و اکثر آنها معتقدند که پیروزی انتخاباتی او توسط خدا تعیین شده است.

در شــهر صدر، صدری‌ها خدمات مختلفی چون حمایت از ایتام و بیوه‌زنان و بسیاری از فعالیت‌های دیگری را که دولت در بابشان عاجز است، انجام می‌دهند. اســدی در مورد اهداف این روحانی میگوید: صدر دوســت دارد به اهداف خاصی دست یابد و هدف اصلی‌اش در ظاهر تحقق عدالت اجتماعی اســت.

او اهداف مقتدی صدر را به اهداف مارتین لوترکینگ و مهاتما گاندی تشــبیه کرد. با این همه صــدر برخلاف رهبر حقوق مدنی رنگین‌پوســتان و نماد صلح‌طلبــان هندی، بر فعالیت شــبه‌نظامیان مســلح نظارت دارد، هر چند دامنه‌اش امروز محدودتر شده است. بسیاری جیش المهدی را عامل دامن زدن به خشــونت‌های فرقه‌ای میدانند. از همین رو این گروه متهم به اداره جوخه‌های مرگ و پاکسازی فرقه‌ای در محله‌های بغداد است. صدر اما در پاسخ می‌گوید همــه فعالیتهای این گروه شــبه‌نظامی تحت کنترلش نبوده است.

الی ابوعون، مدیر موسسه مطالعات صلح، اندیشکده‌ای که با بودجه دولت آمریکا اداره می‌شود، می‌گوید: تصور می‌کنم صدر در فضای شخصی‌اش سیر می‌کند از همین رو پایگاه و مواضعش از جانب هیچ کشوری دیکته نمی‌شود. از منظر من او در قیاس بــا چهره‌های دیگر عراقی به فرقه‌گرایی کمتر اهمیت میدهد و بیش از همه حامی بینش ملی‌گرایانه است.