جنگ غزه؛ دامن آفریقا را می گیرد؟/ رویاهای آفریقایی اعراب روی خط زلزله!

به گزارش اقتصادنیوز، حمله حماس به اسرائیل و به دنبال آن بمباران غزه توسط تل آویو با حمایت ایالات متحده، به سان زلزله سیاسی، خاورمیانه و فراتر از آن قاره سیاه را لرزاند. دریای سرخ برای اسرائیل از منظر استراتژیک با اهمیت است. چرا که یک چهارم تجارت دریایی این بازیگر از طریق بندر ایلات در خلیج عقبه، ورودی دریای سرخ انجام می شود. ایلات درب پشتی اسرائیل است که در صورت تهدید سواحل مدیترانه برای این بازیگر نقشی حیاتی دارد. اسرائیل مدت‌هاست که کشورهای ساحلی دریای سرخ، بازیگرانی چون اردن، مصر، عربستان، یمن، سودان، اریتره، جیبوتی و سومالی را به‌عنوان قطعاتی در مرزهای امنیتی اش قلمداد می کند.

تشدید دامنه رقابت ها در دریای سرخ

از لحاظ تاریخی، مصر نیز نگرانی مشابه دارد. سال گذشته، درآمد کانال سوئز 9.4 میلیارد دلار بود که در میان حواله بارزگان‌هایی که در خلیج فارس تجارت می کنند، سومین ارز خارجی را به خود اختصاص داده است. از همین رو نه اسرائیل و نه مصر نمی خواهند در عرصه امنیت دریایی از سوئز و ایلات تا خلیج عدن اختلال ایجاد کنند. آنگونه که ناظران می گویند، با لحاظ کردن اولین پایگاه نظامی چین در خارج از کشور – به عبارت دقیق‌تر «تاسیسات پکن» – در بندر جیبوتی، نزدیکی باب المندب، تنگه‌های باریک بین خلیج عدن و خلیج عدن دریای سرخ، سگک ابتکار کمربند و جاده چین است و سالانه بیش از 10 درصد تجارت دریایی جهان با 25 هزار کشتی از طریق این تنگه ها انجام می شود.

عربستان سعودی که مدت‌ها از خط ساحلی دریای سرخ غافل بود، در دهه گذشته از اهمیت این جغرافیا اگاه شده. به موازاتش، امارات به خوبی در مسیر به دست آوردن انحصار بنادر خلیج عدن قرار دارد. این کشور عملا جزیره سقطری یمن را برای تعریف پایگاه دریایی الحاق کرده است. امارات به دنبال جای پایی در دریای سرخ و مجموعه ای از کشورهای اقماری در سواحل آفریقا است.همه این گزاره ها تقلا برای تامین امنیت پایگاه های دریایی در دریای سرخ و خلیج عدن را تشدید می کند. جیبوتی در حال حاضر میزبان کمپ لمونیه ایالات متحده همراه با تاسیسات فرانسوی، ایتالیایی، ژاپنی و چینی است. ترکیه و روسیه نیز با تمرکز بر بندر سودان و خط ساحلی طولانی اریتره، فعالانه به دنبال پایگاه‌هایی هستند.

پیشتازی ابوظبی در شاخ آفریقا

پیشتر شاخ آفریقا تحت تسلط قدرت های خاورمیانه بود. این روند اکنون تشدید شده است.به ادعای ناظران، دهه‌ها رقابت بین عربستان و ایران برای همسویی سودان و اریتره اشکال مختلفی پیدا کرده است. آنگونه که ریسپانسیبل استیت کرفت نوشته، امارات فعلا در باب محکومیت اسرائیل خویشتن داری کرده. این کشور همچنین اعلام کرده که که تجارت و سیاست را در یک سبد قرار نخواهد داد – چنین رویکردی بدین معنا است که ابوظبی به توافقنامه های همکاری اقتصادی که با اسرائیل منعقد کرده، پایبند است. امارات همچنین در مرکز کریدور هند-خاورمیانه-اروپا (IMEC) تحت حمایت ایالات متحده قرار دارد؛ طرحی که در نشست سپتامبر گروه هفت در هند به عنوان پاسخ به طرح کمربند و جاده چین از آن رونمایی شد.امارات هم در شاخ آفریقا دستش باز است و در پنج سال اخیر با سرعت و قاطعیت بیشتری نسبت به عربستان حرکت کرده است.

در اتیوپی، حکومت ابی احمد، نخست وزیر، توسط امارات حمایت می شود. طبق گزارش‌ها، رهبر ابوظبی برای کاخ بزرگ جدید ابی، پروژه‌ای به بهای ۱۰ میلیارد دلاری بودجه پرداخت کرده است. سایر پروژه‌های بزرگ در آدیس آبابا و اطراف پایتخت، مانند موزه‌های پر زرق و برق و پارک‌های موضوعی، دارای وضعیت مالی غیرشفاف مشابهی هستند.جنگ های اتیوپی به توان امارات وابسته است. نیروهای فدرال اتیوپی بر تیگری غلبه و تیگری را یک سال پیش به دلیل داشتن زرادخانه ای - به ویژه هواپیماهای بدون سرنشین - که توسط امارات تهیه شده بود، مجبور به تسلیم کردند. ابی در حال حاضر شمشیرهای خود را علیه متحد سابق خود، اریتره از نیام در آورده است.اگر ابی به اریتره حمله کند، هنجارهای اساسی بین‌المللی -را زیر پا می‌گذارد و خطر فرو بردن اقتصاد در حال شکست خود را عمیق‌تر می کند. این معضلی بزرگ برای امارات خواهد بود.