کلودیا شینبام رئیس جمهور مکزیک شد/ سیده حمیده زرآبادی و سه زن ایرانی در پله اول

به گزارش اقتصادنیوز، برای از بین بردن شکاف جنسیتی در کشورمان نیاز نیست دست به انجام کارهای بسیار سخت بزنیم، همین اندازه که موفقیت زنان و دختران کشورمان را در عرصه های مختلف ببینیم و مجالی را برای حضور موثر آن‌ها در فضاهای بزرگتر بدهیم یعنی آن‌ها را باور کرده‌ایم و در راستای از بین بردن شکاف‌های جنسیتی حرکت کرده‌ایم. مانند اتفاقی که اخیرا"در مکزیک افتاد و منجر شد تا کلودیا شینبام در روز سیزدهم خرداد به عنوان نخستین رئیس‌جمهور زن مکزیک انتخاب شود.

شینبام، ۶۱ ساله، دارای دو فرزند و سابقهٔ چندین دهه فعالیت مدنی و سیاسی است. او دارای مدرک دکتری در رشتهٔ مهندسی انرژی است و در انتخابات نامزد حزب چپگرای مورنا بود. شینبام در ابتدای دهه ۲۰۰۰ با رئیس‌جمهور فعلی وارد سیاست شد و بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ شهردار مکزیکوسیتی بود. او در سال ۲۰۰۶، به دانشگاه بازگشت و در کار «هیئت بین‌دولتی تغییر اقلیم»  که در سال ۲۰۰۷ برنده جایزه صلح نوبل شد، مشارکت کرد. این سیاستمدار مکزیکی همچنین در سال ۲۰۱۸ نیز شهردار مکزیکوسیتی شد. نکته حائز اهمیت بررسی تاریخچه شینبام این است که وی پس از پشت سر گذاشتن مناصب مدیریتی و اجرایی و با تکیه بر محبوبیت آندرس مانوئل لوپز اوبرادور، رئیس‌جمهور فعلی، به پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری مکزیک رسید.

پیروزی کلودیا شینبام در انتخابات ریاست جمهوری مکزیک و تقارن آن با برگزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران که با مشارکت چهار چهره زن همراه شد، این نکته مهم را یادآوری کرد که در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو تا چه اندازه داوطلبان زن شانس حضور در میان نامزدها و جلب رای مردم را دارند؟ از آنجایی که برای کاهش شکاف جنسیتی باید به مولفه توانمندسازی سیاسی زنان توجه ویژه ای داشت، آیا کشور توانسته شرایطی را فراهم کند تا مشارکت کاندیداهای زن در سطحی قرار بگیرد که بتوانند به عالی ترین منصب قوه اجرایی کشور دست یابند؟

حضور زنان در انتخابات ریاست جمهوری 1403

طی 50 سال گذشته مشارکت زنان در ایران،‌ تنها محدود به نمایندگان مجلس، یک وزارت و چند معاونت رئیس جمهور باقی مانده است. به گزارش اقتصادنیوز در بازه پنج روزه ثبت نام انتخابات ریاست جمهوری، تنها چهار زن اقدام به ثبت نام کردند. زهره الهیان، سید حمیده زرآبادی، هاجر چنارانی و رفعت بیات چهار چهره شاخص بودند که مهم ترین جه اشتراک شان ، حضور در بهارستان به عنوان نمایندگان منتخب مردم بوده است.

شاید بتوان گفت حضور این کاندیداها تا همین مرحله نیز مدیون تلاشهای مستمر افرادی چون اعظم طالقانی و زهرا شجاعی است. نکته ای که زرآبادی در سخنرانی خود پس از ثبت نام در انتخابات به درستی به آن اشاره کرد و با آرزوی امیدواری به اینکه روزی در انتخابات مردم یک زن را به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب کنند؛ گفت: «تلاش‌های مستمر این دو نفر برای اینکه شورای نگهبان تفسیری از رجل سیاسی داشته باشد، ثمربخش بود و امروز این اتفاق رخ داده است. خود آنان پیش ما نیستند، ولی ما نتایج تلاش‌های آن دو را شاهد هستیم.»

شاخص کاهش شکاف جنسیتی چیست؟

کاهش شکاف جنسیتی بعنوان یک شاخص مقایسه در میان دو جنس، اصطلاحی است که برای اولین بار در مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۰۶ مطرح شد، این اصطلاح یک شاخص توسعه ای است که بر چهار پایه مشارکت اقتصادی و فرصت‌ها، دست‌یابی به آموزش، سلامت و بقا و توانمند‌سازی سیاسی تقسیم‌بندی شده که شاخص ضریب مشارکت سیاسی و اقتصادی از دو مولفه دیگر در جایگاه بالاتری قرار دارد .

«توانمندسازی سیاسی» در میان زنان، از طریق بررسی نسبت زنان به مردان در موقعیت­ وزارتی، جایگاه پارلمانی و سنوات در اختیار داشتن مهم­ترین مقام اجرایی (رئیس جمهور و نخست وزیر و ریاست دولت) در پنجاه سال گذشته، تعیین می‌شود. گزارش سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد ایران درمیان 153کشور رتبه کلی ۱۴۵ را کسب کرده و در شاخص‌هایی همچون حضور زنان در پارلمان رتبه ۱۴۴، در مناصب وزارتی رتبه ۱۳۲ و در شاخص مناصب مهم اجرایی رتبه ۷۳ را کسب کرده است که بیشترین نابرابری در حوزه مشارکت سیاسی و اقتصاد مشاهده می‌شود.