آخرین اخبار علی میرزاخانی
-
مثلث آزادساز بانک مرکزی
همایش «سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید» به دوره هفتم رسید. علی میرزاخانی، سردبیر ارشد «دنیای اقتصاد» محور همایش امسال را ضرورت‌ها و چالش‌های مدرن‌سازی بانک مرکزی اعلام کرد. در همایش دیروز، استقلال بانک مرکزی از زاویه حقوقی، نظارتی و سیاستی مورد بحث و جدل صاحب‌نظران و کارشناسان قرار گرفت.
آدرس بانک مرکزی مستقل
امروز بزرگان و سیاست‌گذاران اقتصادی در هفتمین همایش سیاست‌های پولی و چالش‌های بانکداری و تولید، شیوه سیاست‌زدایی از سیاست پولی را بررسی خواهند کرد. مطابق بررسی‌ها، مسیر نیل به یک بانک مرکزی مستقل، تنها با سیاست‌زدایی از سیاست پولی فراهم می‌شود. سیاست‌گذار پولی مستقل در شرایطی که دولت‌ها سعی دارند نیازهای بودجه‌ای خود را از طریق منابع بانک مرکزی تامین کنند، این قدرت را دارد که در برابر این خواسته…
رابطه قیمت دلار با ارزش ریال
آیا نرخ دلار نشانگر ارزش پول ملی است؟ آیا می‌توان گفت که افزایش نرخ دلار باعث کاهش ارزش پول ملی می‌شود؟ یا اینکه کاهش ارزش پول ملی ریشه در جای دیگری دارد که اغلب ناگفته می‌ماند؟ پاسخ به این پرسش‌ها از آن جهت اهمیت دارد که «ارزش پول ملی» مساله‌ای حیثیتی است و چنانچه تعریف غلطی از آن حاکم باشد، سیاست گذاری را به بیراهه خواهد برد.
هشدار «ارزی» که شنیده نشد!
چهار ماه پیش یعنی در روز ۲۲ مهرماه، «چشم‌انداز اقتصاد ایران در نیمه دوم سال ۱۳۹۶» در ویژه‌نامه مشترک روزنامه دنیای اقتصاد و هفته‌نامه تجارت فردا بررسی شد. این ویژه‌نامه که به صورت ضمیمه دنیای اقتصاد منتشر شد میزگردی با حضور اینجانب و جناب آقای محسن جلال‌پور دارد که در آن نسبت به وقوع شوک ارزی هشدار دادم. این بخش از میزگرد را عینا نقل می‌کنم:
شکل «عکس مار» در بازار دلار
چه کسانی طرفدار جهش دلار هستند؟ پرسش سختی است. چون چنین افرادی معمولا خود را لو نمی‌دهند و عمدتا نقاب حمایت از ارزش پول ملی دارند و صدایی بلندتر. البته برخی‌ها هم ممکن است به دلیل ناآگاهی، طرفدار روش‌هایی باشند که نتیجه‌اش جهش دلار است. به هر حال، جهش ارزی بدترین نوع بی‌ثباتی در اقتصاد یک کشور را به نمایش می‌گذارد و هر کسی چه عامدانه و چه ناآگاهانه در ایجاد آن دخیل و سهیم باشد باید در دنیا و…
سفته‌بازی ارزی در خط پایان؟
بالاخره پس از معطلی زیاد، تصمیماتی برای مهار بازار ارز اتخاذ شد. این تصمیمات تداوم آثار منفی خطاهای سیاست‌گذاری قبلی را تا حدود زیادی متوقف خواهد کرد. راه‌حل بحران ارزی همانطور که پیش‌تر اعلام شد خروج سفته‌بازان ارزی از بازار است که نه برای نیاز ارزی بلکه برای حفظ ارزش پول خود به بازار آمده‌اند.
بازار دلار و تداوم اشتباه سیاست‌گذار
علت اصلی التهاب بازار دلار مشخص است؛ ورود تقاضای جدید (سفته‌بازانه) به بازار ارز توسط کسانی که نیاز واقعی به ارز ندارند و صرفا برای کسب سود از شکاف نرخ اسمی دلار با نرخ واقعی به بازار هجوم آورده‌اند. این هجوم قابل پیش‌بینی بود و معلوم بود که با ذخیره‌سازی انرژی تورم در نرخ دلار بالاخره این انرژی آزاد خواهد شد و اقتصاد را ملتهب خواهد کرد.
سیاستمداران و افسانه «هویدا»
نقل شده است که پس از برکناری هویدا از سمت نخست‌وزیری در سال ۱۳۵۶ و واگذاری ریاست دولت به جمشید آموزگار، یکی از مقامات بانک مرکزی نزد نخست‌وزیر جدید می‌رود و از یک خطای فاحش در سیاست ارزی دولت هویدا پرده برمی‌دارد. وی به جمشید آموزگار هشدار می‌دهد که این خطا یعنی «تثبیت نرخ اسمی دلار در توفان تورمی نیمه اول دهه پنجاه» جز با افزایش نرخ دلار از هفت تومان به ۱۱ تومان قابل جبران نخواهد بود.
هیولای اقتصاد چاوزی
۱- چهار سال پیش که وارث «چاوز» سکان ونزوئلا را در دست گرفت، نشانه‌های التهاب در اقتصاد این کشور هویدا بود: نرخ دلار از ۱۰ بولیوار رسمی به بیش از ۸۰ بولیوار جهش کرده بود (هشت برابر) و نرخ تورم نیز به مرز ۴۰ درصد نزدیک شده بود؛ اما هیچ کس فکر نمی‌کرد که ونزوئلا طی چهار سال در باتلاقی فرو رود که حتی تصور ابعاد بحران این کشور نیز خوف‌انگیز باشد.
۲ خطا که باعث التهاب دلار شد
جهش دلار در اقتصاد ایران مسبوق به سابقه است؛ اما تکرار آن، نشان می‌دهد که سیاستمداران هیچ درسی از گذشته نیاموخته‌اند. یا شاید هم بتوان گفت آنچه آموخته‌اند آموزه‌های آشفته‌ای است که نمره قبولی برای کارنامه‌شان به ارمغان نخواهد آورد. به‌طور خلاصه می‌توان گفت دو خطا باعث التهاب اخیر در بازار دلار شد که پیامد آن خارج شدن مدیریت بازار از دست سیاست‌گذاران و کنترل آن توسط سفته‌بازان بود.