جنون گل لاله در قیمت بیت کوین

محمد تقی پور:بیت‌کوین که روز جمعه گذشته در ادامه سقوط پرسرعت خود به زیر مرز ۳۰ هزار دلاری نیز رسیده بود، در روزهای گذشته تا حدودی توانست جایگاه خود را در بالای این مرز مستحکم کند. سقوط ۹/ ۱۰ درصدی ارزش بیت‌کوین در هفته گذشته بدترین عملکرد بزرگ‌ترین رمز ارز جهان از ماه آگوست سال گذشته بود.

جری برکمن مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در First American Trust که سرمایه‌ای حدود ۲ میلیارد دلار را مدیریت می‌کند معتقد است که وضعیت کنونی بازار بیت‌کوین تا حدودی به پدیده «حباب گل لاله» شباهت دارد که در آن معامله‌گران در ابتدا قیمتی برای کالایی خاص تعیین می‌کنند و سپس نفر بعدی قیمتی بالاتر را پیشنهاد می‌دهد و تا زمانی که مردم این کالا را بخرند ارزش ان حفظ و حتی بالاتر خواهد رفت.

حباب گل لاله چیست؟

افزایش گل لاله در مدت زمان کوتاه بسیار مشکل است، در چنین شرایطی امکان به وجود آمدن عدم توازن عرضه و تقاضا به وجود خواهد آمد. ازدیاد و کاشت گیاه لاله یا از طریق کاشت بذر یا از طریق کاشت پیاز آن است. در صورت استفاده از بذر ۷–۳ سال تا درآمدن گل طول می‌کشد. در صورتی‌که اگر پیاز گل استفاده شود گل دادن گیاه در همان سال صورت می‌گیرد. از هر گیاه مادر حداکثر ۲ یا ۳ پیاز فرزند بیشتر به دست نمی‌آید. در چنین شرایطی افزایش سریع تقاضا به تولید سریع منجر نخواهد شد. همین ویژگی سبب شد در هلند گل لاله به یک بحران تبدیل شود.

نحوه پیدایش حباب

پیشرفت یک حباب اقتصادی را به سه مرحله می‌توان تقسیم کرد. مرحلهٔ نخست عدم توازن بین عرضه و تقاضا، مرحلهٔ دوم وارد شدن واسطه‌ها، مرحلهٔ سوم درگیر شدن مردم عادی با بحران اقتصادی است.

در دههٔ ۱۶۱۰ میلادی، ایجاد و ثبت انواع جدید به نام اشخاص در بین باغداران و علاقه‌مندان بالا گرفت. قیمت هر پیاز در این دوران بسیار بالا بود. قیت برخی از آنها به هزار فلورین رسید این در حالی بود که در این زمان یک خانوادهٔ کارگری در حدود ۲۵۰ فلورین درآمد سالیانه داشت. به مرور زمان با افزایش علاقه و تقاضا قیمت‌ها نیز رو به افزایش نهاد.

در سال ۱۶۳۴ میلادی توجهٔ دلالان به بازار خرید و فروش گل لاله جلب شد. ورود این دسته به منظور کاشت یا به منظور لذت بردن از زیبایی لاله نبود بلکه تنها هدف بالا بردن قیمت و سود در معامله بود. در این زمان محبوبیت لاله از شهر لیدن به آمستردام و شهر هارلم و دیگر شهرها گسترش پیدا کرده بود. همین امر سبب بالا رفتن انفجاری تقاضا در بین ثروتمندان شده بود.

با پخش شدن شایعات مبنی بر اینکه در کوتاهترین مدت با خرید و فروش پیاز لاله به ثروت عظیم رسید، صنعتگران و کشاورزان نیز وارد بازار لاله شدند. با ورود این گروه تغییرات عمده‌ای در بازار به وجود آمد. از آنجائیکه که اجناس موجود کفاف بازار را نمی‌دادند، قراردادهای آتی یا توافقنامه‌ای مبتنی بر خرید یا فروش دارائی در زمان معین در آینده وبا قیمت مشخص رونق پیدا کرد. در چنین قراردادهایی که بیشتر در میخانه‌ها بسته می‌شد، درعوض فروش پیاز لاله در ماه آوریل ممکن بود مالکیت زمین، دام، یا لوازم منزل به جای پول نقد مورد توافق قرار گیرد. با افزایش خریداران افزایش قیمت حتی شامل انواع ارزان قیمت نیز شد و خریداران قدرت خرید خود را از دست دادند.بسیاری این پدیده را اولین حباب اقتصادی در طول تاریخ می‌دانند.

بیت کوین و جنون خرید

در حال حاضر نظرات بسیار متفاوتی درباره روند آتی قیمت بیت‌کوین وجود دارد؛ برخی می گویند بیت کوین نیز به این جنون دچار شده است و باور دارند بیت‌کوین در حال حاضر بازاری با یکی از بزرگ‌ترین حباب‌های تاریخ است. اما گروه دیگری تاکید دارند قیمت بیت‌کوین می‌تواند به محدوده بالاتر از ۱۰۰ هزار دلار صعود کند

   چه زمانی حباب می‌ترکد؟

با فرض اینکه بیت‌کوین و دیگر رمزارزها دچار حباب گل لاله شده باشند، سوال بعدی این است که چه زمانی حباب این بازار می‌ترکد؟ آیا پیاز گل لاله توانست با مکانیزم اشتیاق مردم و ارائه قیمت‌های بالاتر ارزش بالای خود را حفظ کند؟ جواب ساده به این سوال آن است زمانی که این کالا درخشش خود را به دلیل درخشش کالایی دیگر که کارآیی بهتری دارد از دست بدهد. در چنین حالتی این امکان وجود دارد که با وارد آمدن تلنگری حباب قیمتی این کالا ناگهان از بین برود.

یکی از نشانه‌های نزدیک به شکل‌گیری وضعیتی مانند حباب گل لاله در بازار بیت‌کوین رقابت شرکت‌هایی است که در حال افزودن بیت‌کوین به سبد دارایی‌های خود هستند.

Marathon Patent Group Inc از آخرین شرکت‌هایی است که در بحبوحه نوسانات شدید قیمت بیت‌کوین به صف خریداران این رمز ارز پیوسته است. روز دوشنبه اعلام شد که این شرکت حدود ۴ هزار و ۸۱۲ عدد بیت‌کوین معادل ۱۵۰ میلیون دلار خریداری کرده است. این شرکت اعلام کرده است برای افزایش نقش خود در بازار بیت‌کوین و برای مشتریانی که علاقه دارند سرمایه آنها بیشتر در معرض رمزارزها باشد اقدام به خرید بیت‌کوین کرده است. این شرکت اولین شرکتی نیست که بیت‌کوین را به ترازنامه خود افزوده است. مایکل سیلور مدیر ارشد در شرکت  MicroStrategy روز جمعه در توییتر اعلام کرد این شرکت ۱۰ میلیون دلار دیگر بیت‌کوین خریداری کرده است تا مجموع دارایی‌های این شرکت به ۷۰ هزار بیت‌کوین برسد. شرکت‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توان به لیست شرکت‌های روزافزونی که اقدام به خریداری بیت‌کوین می‌کنند افزود.

علاوه‌بر شرکت‌هایی که به طور روز افزون در حال سرمایه‌گذاری در بازار بیت‌کوین هستند، خبرها حکایت از آن دارد که دانشگاه‌ها نیز به صف خریداران بیت‌کوین پیوسته‌اند. دانشگاه‌ هاروارد، دانشگاه ییل، دانشگاه براون و همچنین دانشگاه میشیگان از جمله دانشگاه‌هایی هستند که شروع به سرمایه‌گذاری در بازار بیت‌کوین کرده‌اند.  CoinDesk در گزارشی اعلام کرد که تعداد زیادی از دانشگاه‌های بزرگ آمریکا اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار بیت‌کوین از منبع ذخایر خود کرده‌اند.

تا زمانی که این شرکت ها به رقابت برای خرید بیت کوین ادامه دهند اگر حبابی وجود داشته باشد بزرگتر می شود اما در نقطه ای که برخی ترک بازار کنند حباب می ترکد. برخی تحلیل گران می گویند حباب مثل حادثه هست خبر نمی کند آنی اتفاق می افتد.