عامل قطعی برق رمز ارزهاست یا ضعف نیروگاهی؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از شرق، نقشه مصرف برق کشور نشان می‌دهد که وضعیت مصرف برق بیش از ۴۰ درصد استان‌های کشور قرمز است. علاوه‌براین، روایت رسمی می‌گوید که به دلیل افزایش شدید دما در کشور، مصرف برق کشور ۴۶هزارو ۲۶۶ مگاوات است. شرایط رنگین نقشه کشور نشان می‌دهد وضعیت مصرف برق استان‌های شرقی کشور بیش از حد مجاز بوده و هم‌اکنون قرمز است. قرمزشدن نقشه کشور به معنای افزایش احتمال خاموشی‌ها در آن استان‌هاست.
کاهش 10درصدی مصرف برق در استان‌های قرمز می‌تواند شرایط آنها را به حالت بهتری تغییر دهد، اما چه شده که ایران در این تابستان تا به این اندازه با مشکل برق روبه‌رو شده است؟
خاموشی‌ها قابل پیش‌بینی بود؟
دیروز سندیکای صنعت برق نشستی خبری برگزار کرد و از دلایل اصلی این بی‌برقی و راهکارهای مقابله گفت. در این نشست رئیس هیئت‌مدیره با بیان اینکه وقوع خاموشی‌های امسال کاملا قابل پیش‌بینی بود، گفت: «نرخ رشد ظرفیت نیروگاهی کشور از ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۹ به‌طور کلی نزولی بوده و از ۸.۸ درصد در سال ۱۳۸۹ به ۲.۲ درصد در سال ۱۳۹۹ کاهش یافته و رشد متوسط سالانه در ۱۰ سال گذشته سه درصد بوده است». علی بخشی با بیان اینکه در پنج سال اخیر سهم بخش تولید از مجموع سرمایه‌گذاری انجام‌شده حدود ۱۵ درصد بوده است، توضیح داد: «معادل ارزی سرمایه‌گذاری انجام‌شده نشان می‌دهد که روند سرمایه‌گذاری در صنعت برق از سال ۱۳۸۷ نزولی شده و از ۶.۵ میلیارد دلار در سال ۱۳۸۷ به ۰.۶۳ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده است. این روند نزولی سرمایه‌گذاری با روند نزولی نرخ رشد افزایش ظرفیت نیروگاهی کشور هم همخوانی دارد». او با بیان اینکه روند رشد تقاضا در دهه گذشته صعودی بوده و به‌طور متوسط پنج درصد رشد داشته است، گفت: «این در حالی است که روند رشد ظرفیت تولید برق کشور در ۱۰ سال گذشته به‌طور متوسط نزولی بوده و متوسط رشد آن سه درصد بوده است. این تفاوت نرخ رشد منجر به شکاف عرضه و تقاضا می‌شود که در نتیجه آن حجم عرضه برق از حجم تقاضای برق جا مانده و منجر به خاموشی می‌شود». این توضیحات به‌خوبی نشان می‌دهد یکی از مسائل اصلی مشکلات این روزهای برق در کشور به نبود عزمی جدی برای رشد ظرفیت نیروگاه‌ها و در حالت کلی صنعت برق کشور برمی‌گردد؛ اما دراین‌بین رمزارزها تا چه اندازه تأثیرگذار است؟
رمزارزها نمی‌تواند عامل اصلی باشد
این روزها زیاد شنیده می‌شود که ایران به بهشت ماینرها و صاحبان مزارع رمزارز تبدیل شده و حتی یکی از دلایل اصلی خاموشی را همین موضوع می‌دانند؛ اما واقعیت چیست؟ به گفته رئیس هیئت‌مدیره سندیکای صنعت برق درخصوص استخراج غیرقانونی رمزارزها که به‌عنوان عامل بروز خاموشی‌های ابتدای سال ۱۴۰۰ مطرح شده، اگرچه به دلیل نبود اطلاعات دقیق نمی‌توان مبتنی بر داده استدلال کرد، ولی می‌توان مدعی شد که موضوع رمزارزها نمی‌تواند عامل اصلی باشد؛ چراکه شکاف بین عرضه و تقاضای برق روندی داشته که از سال‌های قبل وجود داشته و بدون ظهور رمزارزها (چه قانونی و چه غیرقانونی)، پدیده خاموشی باز هم مشاهده می‌شده است. بخشی در نشست خبری دیروز با اشاره به ظرفیت‌های صنعت برق گفت: این صنعت ۱۵۰ هزار اشتغال مستقیم ایجاد کرده و دو هزار بنگاه اقتصادی بزرگ و کوچک و متوسط در آن فعال هستند، سهم یک‌درصدی از تولید ناخالص داخلی دارد و سهم ارزش افزوده بخش تولید، انتقال و توزیع از کل ارزش افزوده صنعت برق ۵۶ درصد تخمین زده می‌شود. به گفته رئیس هیئت‌مدیره سندیکای صنعت برق سرمایه‌گذاری در صنعت برق از ۶.۵ میلیارد دلار در سال ۱۳۸۵ به ۶۳۰ میلیون دلار در سال ۹۹ رسیده و تعداد قراردادهای متوقف در حوزه توزیع بیش از ۳۰۰ قرارداد و تعداد قراردادهای متوقف در حوزه انتقال بیش از صد قرارداد است.
