بورس گرفتار اصلاحات عمیق و نوسانات نامطلوب
استیضاح وزیر پیشین اقتصاد، که به نظر می‌رسد بدون تحلیل‌های اقتصادی عمیق صورت پذیرفته، تنها یکی از نمونه‌های بی‌ثباتی است که سرمایه‌گذاران را نگران کرده است. فضای نااطمینانی، در کنار مسائل کلان اقتصادی مانند مشکلات نقدینگی، افزایش هزینه‌های تولید و ابهام در مذاکرات بین‌المللی باعث شد سرمایه‌گذاران ترجیح دهند سرمایه‌های خود را از بازار سهام به دارایی‌های امن مانند طلا منتقل کنند که خود چالشی دیگر برای اقتصاد به ارمغان داشته است.
بازار از نگاه کارشناسان
مریم محبی، کارشناس بازار سرمایه، در خصوص وضعیت منفی روزهای گذشته بازار عنوان کرد: بازار سرمایه با گذشت حدود یک هفته همچنان در فاز سرخ‌پوشی قرار دارد و در شرایط فعلی تغییرات خاصی در آن مشاهده نمی‌شود. مهم‌ترین مساله‌ای که این روزها به چشم می‌آید، تقابل احزاب سیاسی در کشور و توجه کمتر به منافع عمومی است. نمونه بارز این وضعیت، استیضاح وزیر پیشین اقتصاد بود که با هیجانات بی‌پایه و بدون دلایل قانع‌کننده انجام شد. در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار داشت که انتظارات تورمی در میان سرمایه‌گذاران افزایش پیدا نکند. افزایش انتظارات تورمی، در کنار بی‌ثباتی موجود در بازار، موجب می‌شود که سرمایه‌گذاران به خرید دارایی‌های غیرمولد و کم‌ریسک مانند طلا و مشتقات آن روی آورند. بر این اساس خروج پول از بازار سرمایه یا انتقال آن به صندوق‌های کالایی نظیر صندوق‌های طلا یا حتی خرید فیزیکی طلا رخ می‌دهد. در این وضعیت، طلا و سکه حباب مثبتی می‌گیرند که شرایط را برای سرمایه‌گذاری پیچیده می‌کند.
محبی در ادامه افزود: سازمان بورس و اوراق بهادار در شرایط کنونی اقدامات مطلوبی مانند عدم تغییر مجدد دامنه نوسان، در کنار تلاش برای همکاری با بانک مرکزی جهت جلوگیری از افزایش نرخ بهره، را تا حدودی دنبال کرده است. با این حال، به منظور تامین کسری بودجه، انتشار اوراق دولتی در دستور کار سیاستگذاران قرار گرفته که تنها در بازار سرمایه قابل فروش است. در چنین وضعیتی، سازمان بورس ابزارهای کافی برای ایجاد تغییرات عمده در بازار ندارد و در نهایت نمی‌تواند تاثیر زیادی بر شرایط اقتصادی بگذارد.
هاتف شاملو، کارشناس بازار سرمایه، وضعیت بازار را این‌گونه مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد: روز سه‌شنبه در حالی شاخص کل بورس تهران با افت حدود ۳۶هزار واحدی محدوده ۲میلیون و ۷۰۰هزار واحدی را از دست داد که شاخص کل هموزن نیز با سرخ‌پوشی ۰.۸۹درصدی مواجه شد. بازار سرمایه از هفته‌های میانی دی‌ماه پس از رشد مطلوبی که از پاییز سال جاری به ثبت رسانده بود، روند اصلاحی زمانی خود را آغاز کرد و در اواخر دی‌ماه اصلاح قیمتی بازار رقم خورد.
روند بازار در بهمن‌ماه نیز بر این مدار تداوم پیدا کرد. با این وجود در دهه نخست ماه پایانی سال، طبق معمول سال‌های گذشته، پیش‌بینی می‌شد که بازار وضعیت مطلوب نسبی داشته باشد. در روزهای پایانی سال به طور معمول بر اساس دلایلی مانند تامین مالی شرکت‌ها، فشار فروش حقیقی‌ها و حقوقی‌ها برای تسویه اعتباری افزایش پیدا می‌کند. این در حالی است که سال جاری سال متفاوتی برای سرمایه‌گذاران بوده است؛ به طوری که روند بازار از روزهای میانی اسفندماه تا روز گذشته به دلایل گوناگونی مانند استیضاح وزیر اقتصاد و افزایش ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک دگرگون شد. این شرایط متفاوت موجب شد فشار فروش در روزهای پایانی سال جاری افزایش پیدا کند.
این کارشناس بازار ادامه داد: از عوامل مثبت رشد بازار در ماه‌های گذشته کاهش شکاف دلار توافقی با دلار بازار آزاد بود. این شکاف در حالی به میزان محسوسی کاهش پیدا کرده بود که در ماه اخیر با رشد دلار بازار آزاد و عدم تغییر محسوس نرخ دلار توافقی، وضعیت این شکاف مجددا به گذشته بازگشت.
شاملو در پایان پیش‌بینی کرد: با وجود اینکه در تعطیلات نوروز بازار سرمایه تعطیل خواهد بود، اما اتفاقات بین‌المللی در جریان خواهد بود و در صورتی که ریسک جدیدی به بازار تحمیل نشود، بازار سرمایه با کاهش فشار فروش از روزهای ابتدایی هفته آینده تا ۱۹ فروردین‌ماه بتواند شرایط بهتری را تجربه کند.
