حجم تزریق پول در هفته سوم زمستان

به گزارش اقتصادنیوز، در هفته سوم زمستان، بانک مرکزی برای مدیریت نرخ سود در بازار بین بانکی، مجموعا در غالب عملیات بازار باز و تسهیلات قاعده مند 13 هزار و 970 میلیارد تومان پول تزریق کرد. در مقابل هم 3 هزار و 490 میلیارد تومان نیز از مطالبات گذشته بانک‌ها را وصول کرد.

بانک‌ها در این مقطع زمانی 13 هزار و 970 میلیارد تومان منبسط و 3 هزار و  490 میلیارد تومان منقبض شدند و در نهایت خالص انبساطی آن 10 هزار و 480 میلیارد تومان محاسبه شد.

البته اگر بازار باز فقط در نظر گرفته شود و اعتبارات قاعده مند را جزو محاسبات خود قرار ندهیم خالص بسط پول هزار و 690 میلیارد تومان برآورد می شود.

عملیات بازار باز 

بانک مرکزی در هر هفته بازاری را برپا می کند تا از طریق آن بانکها با خرید و فروش اوراق بدهی دولتی بتوانند مشکل کمبود نقدینگی خود را کمتر کنند.

از این رو، در هفته اخیر بانک مرکزی با تزریق 5 هزار و 180  میلیارد تومان نقدینگی در قالب توافق بازخرید با سررسید 14 روزه با حداقل نرخ 20.0 درصد به بانک‌های متقاضی موافقت کرده است. از سوی دیگر بازخرید دوهفته قبل نیز به ارزش 3 هزار و 490 میلیارد تومان در این بازار انجام شد که به نوعی انقباض نقدینگی در این بازار محسوب می شود.

علاوه بر آن در هفته اخیر بانکها در دو نوبت از اعتبارگیری قاعده مند استفاده کرده و در این فرآیند اعتبار اضطراری به آنها پرداخت شد. 

اعتبارگیری قاعده مند به نوعی از معاملات بین بانکی اطلاق شده که تقریبا به صورت شبانه برگزار شده و در آن بانک ها نیاز جدی تری به استقراض پول دارند. از این رو به این بازار، استقراض شبانه نیز می گویند.

نکته مهم در این بازار آن است که باز پرداخت مبلغ قرض شده بانکها به مراتب کمتر از بازار باز بوده و به اصطلاح میان مدت است.

قیمت باز پرداختی در این بازار نیز براساس سقف نرخ سود دالان محاسبه می شود .یعنی 22 درصد.

قبض و بسط پولی در بانکها

اگر مداخله بانک مرکزی در وضعیت نقدینگی بانکها را به صورت مجموع دوبازار درنظر بگیریم بسط پول صورت گرفته در حالت کلی 13 هزار و 970 میلیارد تومان محاسبه می شود.

کسر مبلغ باز پرداخت بانکها از معاملات قبلی از این میزان به نوعی خالص مداخله دولت در این دو بازار محسوب می شود. این مقدار در 17 دی ماه برابر با 10 هزار و 480 میلیارد تومان ثبت شد.

بالاتر بودن میزان انبساط نمایانگر کمبود نقدینگی در بازار بین بانکی است. از این رو مقایسه روند تزریق نقدینگی در هفته های اخیر می تواند وضعیت این بازار را از این لحاظ دقیقتر توصیف کند.

درصورتی که بازار بین بانکی را از این محاسبات جدا کنیم خالص مداخله دولت بسط تنها هزار و 690 میلیارد تومان نقدینگی در بانکها بوده است.

کمبود نقدینگی بانک‌ها

روند انبساط نقدینگی در این بازار از 12 آذر ماه تا کنون مسیری نوسانی را طی کرده است. در همین راستا پس از آنکه در هفته قبل بانک مرکزی 3 هزار و 470 میلیارد تومان اوراق از بانک‌ها خریداری کرده بود در دهم دی ماه این مبلغ را هزار و 290 میلیارد تومان افزایش داد.

از سوی دیگر نرخ سود باز خرید این اوراق همواره صعودی بوده است. به عنوان مثال در 12 آذر ماه نرخ سررسید، معادل با 19.5 درصد بوده که با افزایش تدریجی مداوم خود در 10 دی ماه به 20 درصد رسیده است.

اکنون در 17 دی ماه میزان انبساط پول به صورت کلی تقریبا 200 درصد نسبت به هفته قبل افزایش داشته است.

نرخ سود مداخله دولت را نیز اگر به صورت نرخ سود موزون در این دو بازار در نظر بگیریم رقمی معادل با 21 درصد را ثبت خواهد کرد.

کنارهم گذاشتن دو روند انبساطی نقدینگی و نرخ سود در بازار بین بانکی حاکی از آن است که این بازار هنوز با مشکل کمبود نقدینگی مواجه بوده و این مشکل تاکنون بر طرف نشده است. آنقدر که بانکها را حتی با خرید اوراق در نرخ های بالاتر نیز راضی کرده است.