مقایسه دریافتی مستمریبگیران ایرانی با کشورهای دیگر
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایلنا، در ایران، دوران بازنشستگی مردان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی در شرایط مختلف باتوجه به سن و سابقه بیمهپردازی تعریف شده است. این قشر از بیمهپردازان با داشتن ۳۵ سال سابقه و بدون شرط سنی وارد دوران بازنشستگی میشوند. شرط دوم این است که کارگر با ۵۰ سال سن و ۳۰ سال سابقه، مستمری ماهانه خود را کامل دریافت میکند.
اگر شخصی۶۰ سال سن و ۲۰ سال سابقه پرداخت بیمه داشته باشد باتوجه به مقدار و میزان بیمه پرداختی، مستمری ماهانه دوران بازنشستگی خود را دریافت میکند. بازنشستگی زنان نیز تابع این شرایط است اما برای هر کدام ۵ سال سنوات کمتر درنظر گرفته شده است اما در موارد استثنا، زنان با ۴۲ سال سن و ۲۰ سال سابقه بیمهپردازی میتوانند بازنشسته شوند. براساس آمار منتشر شده در وبسایت رسمی اتحادیه اروپا، سن بازنشستگی رسمی برای زنان و مردان نروژی ۶۷ سال تعریف شده و این قانون از سال ۱۹۷۰ تا به امروز اجرا میشود. البته فرصتی برای بازنشستگی پیش از موعد هم وجود دارد یعنی شهروندان این کشور اروپایی در صورتی که از تمکن مالی برخوردار باشند، میتوانند در ۶۲ سالگی بازنشسته شده و از مزایای «بیمه ملی» استفاده کنند.
در نروژ، کارکنان بالغ بر ۵۰درصد از درآمد خود را به عنوان بیمه بازنشستگی پرداخت میکنند و به همین دلیل صندوقهای بازنشستگی توانایی مالی لازم برای پرداخت دستمزد مناسب به بازنشستگان را دارند چنانکه پس از سپری کردن دوران اشتغال ۴۰ ساله، ۶۷درصد از درآمد و با احتساب کسر مالیات، به عنوان مستمری دوران بازنشستگی به آنها پرداخت میشود. در کشور فرانسه، فرانسویها در ۶۲ سالگی بازنشسته میشوند، برخورداری از مستمری کامل در دوران بازنشستگی، مستلزم ۴۰ تا ۴۳ اشتغال است. دلایلی مثل نگهداری از فرزند، پرستاری افراد دارای معلولیت و از کارافتادگی نیروی انسانی موجب کاهش مدت زمان اشتغال میشود.
افرادی که از این شرایط برخوردار باشند، میتوانند از ۶۵ تا ۶۷ سالگی درخواست بازنشستگی خود را ثبت و مستمری کامل دریافت کنند. در حالی که سال ۲۰۲۰، متوسط درآمد سالانه شاغلان کشور فرانسه افزایش یافت، حداقل و حداکثر حقوق سالانه فرانسویها به ترتیب ۷۲۰۰ و ۲۷۷۰۰۰ یورو است که برمبنای قوانین این کشور، بیشترین میزان دریافتی بازنشستگان، معادل ۵۰درصد از حقوق شاغلان است به این معنا که میانگین دریافتی یک بازنشسته معادل ۱۵۰۰ یورو یعنی ۴ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان در ماه است.
علاوه بر این دریافتی موارد آنها از مولفههایی مثل حق عائله، حق ۳۱ دسامبر ۲۰۱۰ و حق ارکان ثالث و همچنین، تسهیلات ویژه بانکی و امکان بهرهمندی از انواع تخفیفهای تفریح، گردشگری و حمل و نقل در شهرهای بزرگ فرانسه برخوردار هستند. در آفریقای جنوبی، پایان ۶۰ سالگی به معنای آغاز دوران بازنشستگی است. حداکثر دریافتی مستمریبگیران در این کشور معادل ۷۸۰ رند (معادل ۱۳ میلیون و ۱۸۲ هزار تومان) است. بازنشستگانی که بیش از ۷۵ سال دارند، معادل ۱۳ میلیون و ۶۸۹ هزار تومان دریافت میکنند. در بسیاری از خانههای سالمندان دولتی، خدمات رایگان دراختیار بازنشستگان قرار میگیرد و حملونقل هم برای این گروه رایگان است. افرادیکه از سابقه اشتغال ۳۰ ساله برخوردار نباشند یا قبل از ۶۰ سالگی درخواست بازنشستگی دهند، به طور متوسط ۳.۶درصد دستمزد کمتری دریافت میکنند.
فقط ۳۰درصد کارگران ساختمانی بیمهاند
بسیاری از شاغلان کارگری از جمله «کارگران ساختمانی» هنوز به درستی از خدمات بیمه تامین اجتماعی بهرهمند نشدهاند؛ در اردیبهشت ماه سال جاری، غلامرضا عباسی؛ رییس کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران کشور، آمار نگرانکنندهای از بیمه کارگران ساختمانی مطرح کرد: «در حال حاضر به نظر نمیرسد که بیش از ۶۰۰ هزار نفر کارگر بیمه شده ساختمانی داشته باشیم. در حالی که حدود ۲ میلیون نفر کارگر ساختمانی ناخته شده و دارای هویت در کشور وجود دارد.»
با این حساب، حدود ۳۰درصد کارگران ساختمانی کشور توانستهاند از خدمات محدود بیمهای بهرهمند شوند؛ اما نه تنها کمیت و گستره خدمات بیمهای برای کارگران ساختمانی معیوب و ناکافی است بلکه کیفیت خدمات ارایه شده به بیمهشدگان بخش ساختمان نیز دچار نارساییها و کاستیهای بسیار است: کارگران ساختمانی برای بیمه شدن و قرار گرفتن زیر چتر تامین اجتماعی، باید «هفت خوان رستم» را پشت سر بگذارند؛ از گرفتن کارت مهارت گرفته تا ثبتنام در سامانه خدمات رفاهی ایرانیان و گذراندن مسیرِ دشوار و زمانبرِ پالایش. پس از گذراندن این هفت خوان، بیمه آنها مدام در معرض قطع شدن است: تا قبل از سال گذشته، یک بیمهشده ساختمان، اگر تا 6 ماه متوالی حق بیمه خود را نمیپرداخت، بیمهاش قطع میشد اما از سال قبل، این مهلت زمانی به سه ماه متوالی کاهش یافته است؛ یعنی یک کارگر ساختمانی بیمه شده، اگر «نتواند» سه ماه حق بیمه خود را به حساب تامین اجتماعی واریز کند، بیمهاش توسط بازرسان سازمان قطع میشود. ابتدای سال ۹۹، چند ماه بعد از شیوع کرونا، اکبر شوکت، رییس انجمن صنفی کارگران ساختمانی استان قم از بیکاری ۵۰درصدی کارگران ساختمان در این استان خبر داد و پیگیریهای ایلنا نشان میدهد که بعد از شروع بحران کرونا، نرخ بیکاری ۵۰درصدی بخش ساختمان در بسیاری از استانهای کشور برقرار است و کمتر شهر و استانی را میتوان سراغ گرفت که لااقل ۷۰ یا ۸۰درصد کارگران ساختمانی آن، در این ماههای کرونایی کار داشته باشند.