پیشینه و سوابق اعضای دولت موقت طالبان + قومیت اعضای کابینه
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارس، سرانجام بعد از 22 روز حضور طالبان در کابل پایتخت افغانستان، این گروه رئیس دولت و سایر اعضای دولت خود را که گفته می شود موقت هستند اعلام کرد.
رئیس کابینه طالبان ملا محمدحسن آخوند است و ملا عبدالغنی برادر و مولوی عبدالسلام حنفی دو معاون نخست‌وزیر حکومت جدید افغانستان تعیین شدند.
سایر اعضای دولت طالبان از این قرارند:
مولوی محمد یعقوب مجاهد – سرپرست وزارت دفاع
ملا سراج الدین حقانی – سرپرست وزارت کشور
مولوی امیرخان متقی – سرپرست وزارت خارجه
ملا عیادت الله بدری – سرپرست وزارت دارایی
شیخ مولوی نورالله منیر – سرپرست وزارت معارف
ملا خیرالله خیرخواه – سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ
قاری دین محمد حنیف – سرپرست وزارت اقتصاد
شیخ مولوی نور محمد ثاقب – سرپرست وزارت حج و اوقاف
مولوی عبدالحکیم شرعی – سرپرست وزارت دادگستری
ملا نورالله نوری – سرپرست وزارت سرحدات و قبایل
ملا محمد یونس آخندزاده – سرپرست وزارت روستاها
شیخ محمد خالد – سرپرست وزارت ارشاد و امر به معرف و نهی از منکر
ملا عبدالمنان عمری – سرپرست وزارت منافع عمومی
حاجی محمد عیسی آخند – سرپرست وزارت معادن و نفت
ملا عبدالطیف منصور – سرپرست وزارت آب و برق
ملا حمیدالله آخوندزاده – سرپرست وزارت حمل و نقل
مولوی عبدالباقی حقانی – سرپرست وزارت تحصیلات عالی
مولوی نجیب الله حقانی – سرپرست وزارت ارتباطات
حاجی خلیل الرحمان حقانی – سرپرست وزارت مهاجرین
ملا عبدالحق وثیق – سرپرست اداره عمومی اطلاعات
ملا احمد جان احمدی – سرپرست اداره امور
ملا محمد فاضل آخوند – معاون سرپرست وزارت دفاع
شیرمحمدآقا استانکزی – معاون سرپرست وزارت خارجه
مولوی جلال – معاون سرپرست وزارت کشور
ذبیح الله مجاهد – معاون سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ
ملا تاج میر جواد – معاون اول ریاست اداره عمومی اطلاعات
ملا رحمت الله نجیب – معاون اداری ریاست اطلاعات
ملا عبدالحق – معاون سرپرست وزارت کشور در امور مبارزه با مواد مخدر
ترکیب دولت طالبان از نگاه سیاسی و قومی
فهرست اعلام‌شده از سوی طالبان نشان می‌دهد که نگاه سیاسی تمام اعضای دولت، همگی عضو گروه طالبان و از شخصیت‌های برجسته این گروهند و هیچ یک ازجناح‌ها و شخصیت‌های سیاسی دیگر افغانستان در این فهرست حضور ندارند؛ هرچند طالبان، اعلام کرده که این دولت، موقت است و در دولت آینده، افراد بیستری از دیگراقوام حضور خواهند داشت.
از نگاه قومی، اکثریت مطلق افراد اعلام‌شده به قوم پشتون تعلق دارند و فقط مولوی عبدالسلام حنفی به عنوان معاون دوم از قوم ازبک و قاری دین محمد حنیف و قاری فصیح‌الدین، فرمانده ارتش تاجیک هستند.
از نگاه درون‌جناحی وزارت‌خانه‌ها به دو جناح شورای کویته و شورای پیشاور میان طالبان تقسیم شده است.
پیشینه و سوابق اعضای دولت موقت طالبان
ملامحمدحسن آخوند (نخست وزیر طالبان) پشتو
ملامحمدحسن آخوند رئیس دولت طالبان یکی از اعضای اصلی گروه طالبان و رئیس شورای رهبری این گروه است که در قندهار متولد شده است.
متعلق به خاستگاه اصلی طالبان و جزء گروه مؤسسان است که در ۲۰ سال گذشته به عنوان رئیس شورای رهبری کار کرده و در بین طالبان طرفداران زیادی دارد و بیشتر در بین افراد این گروه، وجهه مذهبی دارد.
ملا حسن از افراد نزدیک به ملا هبیت‌الله، رهبری فعلی طالبان است که در دولت قبلی این گروه در افغانستان در سمت‌های مهمی مشغول به کار بوده است. او مدتی وزیر خارجه بود و بعدا در دوره نخست‌وزیری ملا محمد ربانی آخوند به عنوان معاون نخست‌وزیر کار کرد.
ملا عبدالغنی برادر (معاون اول) پشتو
ملا عبدالغنی برادر در سال 1348 خورشیدی در ولسوالی/ شهرستان دهراوود ولایت ارزگان در جنوب افغانستان متولد شد. وی به طایفه درانی که یکی از طوایف پشتون است تعلق دارد هر چند برخی گفته‌اند که پوپلزایی است.
او از دوران نوجوانی با ملا عمر نخستین رهبر طالبان دوست بود و ملا عمر او را بردار خود خطاب می کرده است و از همین جهت به عنوان ملا بردار نیز یاد می‌شود و یکی از چهار نفری است که 26 سال قبل گروه طالبان به رهبری ملا عمر را تأسیس کرد.
پیروان گروه طالبان از ملا برادر به عنوان یکی از مغزهای متفکر این گروه یاد می‌کنند. او در مدارس پاکستان دروسدینی خوانده و مدتی در گروه طالبان جنگیده است.
ملا برادر پس از سقوط امارت اسلامی طالبان، شورای کویته را که مهمترین تشکل طالبان پس از سقوط این گروه بود، رهبری می‌کرد.
آن‌گونه که رسانه‌های مختلف گزارش کرده‌اند به دنبال اختلافات جدی میان مقامات طالبان، وی از ریاست دولت طالبان که قرار بود در روزهای آینده معرفی شود حذف و به جای او ملا حسن آخوند معرفی خواهد شد.
اکنون ملابرادر بهعنوان معاون ملا محمدحسن آخوند یا معاون رئیس دولت در کابینه موقت گماشته شده است.
عبدالسلام حنفی (معاون دوم) ازبک
مولوی عبدالسلام حنفی معاون دوم رئیس دولت طالبان که به (علی مردان‌قل) نیز شهرت دارد، عضو دفتر سیاسی طالبان در قطر و مذاکره‌کننده ارشد این گروه در یک دهه گذشته بوده است که از قوم ازبک است و نقش پل ارتباطی مهمی بین طالبان و ازبک‌های افغانستان و برخی کشورهای ترک‌تبار آسیای مرکزی ایفا کرده است.
عبدالسلام حنفی حدود ۵۲ سال پیش در شهرستان درزاب در استان شمالی فاریاب به دنیا آمده است.
وی مانند هزاران کودک دیگر افغانستان و رهبران طالبان در مدرسه حقانیه که ملامحمد عمر و جلال‌الدین حقانی نیز در آن درس خوانده بودند، درس دینی خوانده است.
عبدالسلام حنفی اکنون بهعنوان معاون دوم ملامحمدحسن رئیس دولت گروه طالبان منصوب شده و تنهاازبکی است که در دولت طالبان مشاهده می‌شود.
ملا محمد یعقوب مجاهد (پسر ملا عمر) پشتون از طایفه تومزی (سرپرست وزارت دفاع)
محمد یعقوب، پسر ملا عمر، مؤسس و رهبر اسبق طالبان است که گفته می‌شود در سال ۱۳۷۰ متولد شده و در کراچی پاکستان در علوم دینی تحصیل کرده است.
نام ملایعقوب پس از انتشار خبر مرگ ملاعمر در سال ۱۳۹۴ در رسانه‌ها منتشر شد و نخستین بار به رسانه‌ها گفت که پدرش ملا عمر به مرگ طبیعی از دنیا رفته و با این سخنان خود گمانه‌زنی‌ها در باره کشته‌شدن ملاعمر را پایان داد.
ملایعقوب در ۱۳۹۵ پس از انتخاب هیبت‌الله آخوندزاده به رهبری طالبان به عنوان مسئول کمیته نظامی در ۱۵استان افغانستان تعیین شد و همچنین به عنوان عضو شورای تصمیم گیری طالبان شناخته شد.
وی در سال ۱۳۹۹ در سمت رهبر کمیسیون نظامی طالبان معرفی شد، جایگاهی که او را مسئول عملیات نظامی این گروه ساخت.
سراج الدین حقانی (سرپرست وزارت داخله/کشور) پشتون
سراج‌الدین حقانی پسر جلال‌الدین حقانی رهبر شبکه حقانی است ک در سال ۱۳۵۲ متولد شده و رهبری تندروترین شاخه گروه طالبان را برعهده دارد.
وی پسر جلال الدین حقانی یکی از رهبران شناخته‌شده مجاهدین در جنگ علیه شوروی سابق و از قوم غلجایی است.
وی در فهرست سیاه آمریکا قرار دارد و برای دستگیری و کشتن وی ۵ میلیون دلار جایزه تعیین شده است و اکنون علاوه بر رهبری شبکه حقانی بهعنوان معاون ملاهیبت الله نیز ایفای وظیفه می‌کند.
امیرخان متقی (سرپرست وزارت خارجه) پشتون
امیرخان متقی از شخصیت‌های مهم طالبان و مسئول اداره امور در شورای وزیران بوده و در دوره حاکمیت قبلی این گروه بهعنوان وزیر اطلاعات و فرهنگ نیز وظیفه اجرا کرده است.
وی در سال ۱۹۹۷ پس از سقوط مزارشریف، رهبری نیروهای طالبان را در منطقه شمال رهبری کرد و در تصرف استان قندز نقش داشت.
متقی پیش از این بهعنوان رئیس ارشاد و تبلیغ طالبان کار می‌کرد.
شیرمحمدعباس استانکزی (معاون سرپرست وزارت خارجه) پشتون
شیرمحمد عباس استانکزی، متولد ۱۳۳۸ در استان لوگر، در شرق افغانستان است که از دانشکده نظامی کابل فارغ شده است و در آکادمی نظامی دهرادون هند نیز دوره تکمیلی نظامی را گذرانده است.
شیرمحمد عباس استانکزی در دوران حکومت طالبان، معاون وزیر امور خارجه و مدتی نیز معاون وزیر بهداشت بوده است.
وی در تیم مذاکره‌کننده طالبان در دوحه از افراد مطرح بوده و زمانی هم ریاست این گروه را برعهده داشت.
برخی منابع در افغانستان هم بارها تصاویر وی را در کنار محمداشرف غنی و زلمی خلیل‌زاد منتشر کرده و از آنها بهعنوان هم کلاسی‌های دانشگاه آمریکایی بیروت نام برده‌اند.
عبدالحکیم حقانی (سرپرست وزارت عدلیه/دادگستری) پشتون
عبدالحکیم حقانی متولد سال ۱۳۳۶ در استان قندهار و از پشتون‌های درانی و از قوم اسحاق‌زی است و گفته شده است که وی از دوستان نزدیک ملا عمر، رهبر پیشین این گروه است و در تشکیل گروه طالبان هم نقش مهمی داشته است.
نام عبدالحکیم حقانی پس از اتتخاب وی بهعنوان رئیس تیم مذاکره‌کننده طالبان با هیأت کابل رسانه‌ای شد و ریاست این هیأت را در دوحه برعهده گرفت.
خیرالله خیرخواه (سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ) پشتون
خیرالله خیرخواه، زاده ۱۹۶۷، سیاست‌مدار تندرو اهل قندهار افغانستان است. وی عضو طالبان و استاندار دوره حاکمیت قبلی این گروه در هرات است.
خیرخواه که در سال ۲۰۱۱ به دست آمریکایی‌ها اسیر شد مدتی را در بازداشتگاه گوانتانامو سپری کرده و در سال ۲۰۱۴ آزاد شده است.
قاری فصیح الدین (فرمانده ارتش) تاجیک
وی از تاجیک‌های استان بدخشان و یکی از مهمترین فرماندهان جنگی گروه طالبان است و در دوره‌های گذشته بهعنوان استاندار خودخوانده طالبان انجام وظیفه کرده است.
در حمله به استان پنجشیر، وی فرماندهی نیروهای طالبان را برعهده داشت و خبر کشته‌شدنش نیز منتشر شد اما ذبیح‌الله مجاهد آن را تکذیب کرد.
اکنون وی تنهاتاجیک‌تبار است که در کابینه جدید گروه طالبان مشاهده می شود و بهعنوان فرمانده ارتش طالبان منصوب شده است.
عبدالحق وثیق (سرپرست ریاست اداره عمومی اطلاعات ) پشتون
وی که ۴۸ ساله و متولد ولایت غزنی افغانستان است، در دوره قبلی حاکمیت گروه طالبان به عنوان معاون استخبارات این گروه ایفای وظیفه می‌کرد و پس از ساقط شدن حاکمیت این گروه در حمله آمریکا، از استان غزنی دستگیر و به گوانتانامو منتقل شد.
وثیق در مدرسه دینی ضیاءالمدارس کویته پاکستان آموزش دیده و پس از تصرف کابل توسط گروه طالبان در ۱۳۷۵، با قاری احمدالله رئیس دستگاه استخبارات قبلی طالبان ارتباط کاری پیدا کرد و به زودی معاونش شد.
وثیق ارتباط مستقیم با ملا محمدعمر رهبر طالبان و حزب اسلامی گلبدین حکمتیار داشت. از وثیق به عنوان کسی نام برده شده که در کانون تلاش‌های طالبان برای اتحاد گروه‌های تندرو اسلامی و هماهنگی آنها با طالبان قرار داشته است.
ملافاضل مظلوم (معاون سرپرست وزارت دفاع) پشتون
محمدفاضل مظلوم، حدود ۵۰ ساله از استان اورزگان و یکی از بزرگ‌ترین فرماندهان نظامی طالبان در سال‌های نیمه دوم دهه هفتاد بود.
وی در جنگ‌های مرگبار ۱۳۷۷ و ۱۳۸۰ در مناطق شمالی افغانستان، نقش کلیدی داشت.
گفته می‌شود که وی از طرف سازمان ملل متهم به ارتکاب جنایات جنگی بوده و مسئول کشتار هزاران نفر از هزاره‌های مزارشریف در سال ۱۳۷۷ است.
ملا فاضل در سمت‌های معاون وزارت دفاع، رئیس ستاد ارتش و فرماندهی نظامی طالبان کار کرد، اما در زمان شکست این گروه، در نوامبر ۲۰۰۱ به ژنرال عبدالرشید دوستم از رهبران اتحاد شمال تسلیم شد و دوستم وی را به آمریکایی‌ها تحویل داد و راهی گوانتانامو شد.
نورالله نوری (سرپرست وزارت سرحدات/مرزها و امور قبایل) پشتون
نورالله نوری ۵۰ ساله ساکن اصلی استان زابل، در زمان حمله نظامی آمریکا به افغانستان در پاییز ۲۰۰۱ فرمانده نظامی طالبان در استان بلخ بود.
وی در دوره قبلی حاکمیت طالبان بهعنوان استاندار بلخ و لغمان کار کرده است.
نوری به اتهام دست داشتن در کشتار دسته‌جمعی در شهر مزارشریف در ۱۳۷۷، وارد فهرست سیاه سازمان ملل نیز شده است.
وی در نوامبر ۲۰۰۱ همراه با ملا فاضل مظلوم به ژنرال دوستم تسلیم شد و دوستم آنها را به آمریکایی‌ها تحویل داد.
وی بهعنوان سرپرست وزارت مرزی و امور قبایل منصوبشده است.
قاری دین‌محمد حنیف (سرپرست وزارت اقتصاد) تاجیک
دین‌محمد حنیف در سال ۱۳۴۲ در شهرستان «یفتل» ولایت بدخشان به دنیا آمده است و در سال ۱۳۶۴ به پاکستان رفته و در مدارس مختلف خیبر پختونخوا تحصیل کرد.
وی پس از تصرف کابل توسط طالبان در نخست‌وزیر برنامه‌ریزی و سپس به عنوان وزیر تحصیلات عالی کار کرد.
پس از حمله آمریکا نیز در سال ۲۰۰۳ میلادی مسئولیت نیروهای طالبان در بدخشان را به عهده داشت و در سال ۲۰۰۴ میلادی نیز به عنوان عضو کمیسیون سیاسی و شورای رهبری طالبان تعیین شد.
هدایت الله بدری (سرپرست وزارت دارایی) پشتون
نورالله منیر (سرپرست وزارت معارف/آموزش و پرورش) پشتون
از زندگی و سابقه نورالله منیر سرپرست وزارت معارف (آموزش و پرورش طالبان) طالبان که به تازگی معرفی شده و در دولت موقت حضور دارد سابقه چندانی وجود ندارد. وی به‌تازگی اظهاراتی جنجالی را در خصوص مدرک کارشناسی ارشد و دکترا بیان کرده است.
شیخ مولوی نورالله منیر در اظهاراتی مدعی شد که مدرک کارشناسی ارشد و دکترا در این کشور دیگر ارزش ندارند.
وزیر آموزش و پرورش گفته است که طالب‌ها چنین مدارکی ندارند ولی با این وجود از همه بالاتر هستند.
خلیل‌الرحمان حقانی سرپرست وزارت مهاجران (پشتون)
حقانی از اعضای تندرو گروره طالبان است که مدتی نیز در زندان گوانتانامو زندانی بود و در حال حاضر به عنوان سرپرست وزارت مهاجرین تعیین شده است.
نور محمد ثاقب (سرپرست وزارت حج و اوقاف، (پشتون)
محمد یونس آخوندزاده (سرپرست وزارت توسعه روستایی)، (پشتون)
محمد خالد، (سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر)، (پشتون)
عبدالمنان عمری، (سرپرست وزارت فواید عامه)، (پشتون)
محمد عیسی آخوند (سرپرست وزارت معادن و پترولیم)، (پشتون)
عبدالطیف منصور (سرپرست وزارت آب و برق)، (پشتون)
حمیدالله آخوندزاده، (سرپرست وزارت امور ترانسپورت/حمل و نقل)، پشتون
عبدالباقی حقانی، (سرپرست وزارت آموزش عالی)، (پشتون)
نجیب‌الله حقانی (سرپرست وزارت مخابرات) (پشتون)
