پاسخ تلویحی ایران به بیانیه برجامی آمریکا و اروپا

وی ادامه داد: «در صورت عدم تغییر شرایط فعلی، نتیجه مذاکره از قبل روشن است». اظهاراتی که برخی ناظران به عنوان واکنش تلویحی تهران به بیانیه مشترک آمریکا و تروئیکای اروپایی درباره از سرگیری مذاکرت احیای برجام توصیف کردند. 

رویترز پیام توییتری شمخانی را «هشدار ایران مبنی بر شکست مذاکرات هسته‌ای در صورت عدم ارائه تضمین از سوی بایدن» تفسیر کرده است. این در حالی است که به گفته علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران، انتظار می‌رود این هفته تاریخ دقیقی  برای ازسرگیری مذاکرات تا پیش از پایان نوامبر، تعیین شود. به نوشته رویترز، اختلاف اصلی در وین بر سر الزام ایران به ایالات متحده برای تضمین عدم ترک توافق هسته ای در آینده بوده است.

شمخانی در پایان توییت خود نوشته است که «قدرت و توان مقاومت همه‌جانبه ایران، بومی، مستمر و مبتنی بر ظرفیت‌های داخلی است». سخنی که حاوی این پیام روشن است که تهران، نیاز چندانی به مزیت‌های اقتصدی برجام ندارد که در ازای آن امتیازی به طرف مقابل دهد.

پیش از این جو بایدن در کنار رهبران آلمان، فرانسه و بریتانیا متعهد شد که خروج دونالد ترامپ از توافق را تکرار نکند.  اگرچه ایران خواهان یک «تضمین» احتمالاً کتبی و رسمی درباره عدم خروج دوباره آمریکا از برجام شده است، اما به نوشته گاردین، رئیس جمهور آمریکا در بیانیه مشترکی که با آلمان، فرانسه و انگلیس صادر کرد، این «تعهد» را که یکی از خواسته های اصلی ایران در مذاکره است، انجام داد.

این بیانیه پس از نشستی در حاشیه نشست گروه ۲۰ با حضور بایدن، آنگلا مرکل از آلمان، امانوئل مکرون از فرانسه و بوریس جانسون از بریتانیا اعلام شد. در پاراگراف کلیدی یک بیانیه طولانی آمده است: « ما از تعهد آشکار پرزیدنت بایدن برای بازگرداندن آمریکا به پایبندی کامل به برجام [برنامه جامع اقدام مشترک] و پایبندی کامل تا زمانی که ایران همین کار را انجام دهد، استقبال می کنیم ».

به نوشته رویترز، بایدن در ارزش تضمین هایی که می تواند به ایران بدهد، دچار مشکل شده است، زیرا توافق هسته ای یک معاهده تصویب شده توسط سنای آمریکا نیست و او نمی تواند دست دولت های آینده آمریکا را ببندد. با این حال، تعهد بایدن که توسط سه قدرت اصلی اروپایی امضا شده است، ممکن است نشانه ای از این باشد که ایالات متحده می خواهد فضای مثبت تری را قبل از از سرگیری مذاکرات وین ایجاد کند که با اعلام ایران در نوامبر کلید می‌خورد.

بایدن روز یکشنبه در جریان سخنرانی در نشست گروه 20 در رم مدعی شد که ایالات متحده به حملات ادعایی ایران به منافع آمریکا در کشورهایی مانند سوریه پاسخ خواهد داد، و  تلویحاً روشن کرد  که اگر ایران از بازگشت به وین برای بحث در مورد آینده توافق هسته ای خودداری کند، آمریکا ترجیح می دهد از اهرم اقتصادی به جای نیروی نظامی استفاده کند . وی افزود که ایالات متحده همچنان بهای انتخاب های بد دولت ترامپ از جمله تصمیم برای خروج از توافق هسته ای در سال 2018 را می پردازد.

ایالات متحده و قدرت‌های اروپایی از ایران خواسته‌اند که به مذاکرات بازگردد و هشدار داده‌اند که زمان رو به اتمام است زیرا برنامه غنی‌سازی اورانیوم جمهوری اسلامی بسیار فراتر از محدودیت‌های تعیین‌شده در توافق هسته‌ای پیش می‌رود.