ایران و آمریکا در آستانه یک تصمیمگیری بزرگ/ توافق در راه است؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از قرن نو، در حالی که توجهات بینالمللی بر موضوع مذاکرات امنیتی روسیه با غرب متمرکز است، زمان برای پرداختن به یکی دیگر از مسائل کلیدی جهانی، یعنی: توافق هستهای با ایران، به سرعت در حال از دست رفتن است. در این رابطه، پیشرفتهای اندک به دست آمده در دور اخیر مذاکرات، خوشبینیهایی را در رابطه با احتمال مصالحه ایران و آمریکا بر سر نوعی ترتیبات موقت و بازگشتن مکانیسم های نظارتی آژانس در قبال تخفیف های اقتصادی برای ایران، ایجاد کرده است. در حقیقت، تأثیرات امنیتی بسیار مخرب گزینههای جایگزین توافق، برای مهار برنامه هسته ای ایران و همچنین، موقعیت دشوار اقتصادی ایران و تقاضای داخلی فزاینده برای رسیدن به توافقی با غرب، دو عامل مهم در شکلگیری این مصالحه هستند.
توافق جدید با ایران البته کامل نخواهد بود، اما دستاوردهای مهمی در زمینه عدم اشاعه خواهد داشت. در این رابطه، منتقدان با اشاره به پیشرفت های چشمگیر برنامه هسته ای ایران، به ضرورت اعمال بازرسی های سخت گیرانه تر اشاره می کنند. موضوع دیگر آنکه، برخی کارشناسان عربی و اروپایی بر این باورند که یک توافق ضعیف، احتمالا به استراتژی خروج آمریکا از منطقه خاورمیانه شتاب خواهد بخشید و این خروج، این کشورها را در جنبه های دیگر در مقابل ایران، آسیب پذیر ترخواهد کرد. موافقان توافق موقت اما استدلال می کنند که گزینه های جایگزین توافق، بسیار پرهزینه، ناکارآمد و در مواردی، غیر عملی هستند. آنها با اشاره به شکست کمپین فشار حداکثری ترامپ در متوقف کردن روند پیشرفت برنامه هسته ای ایران، به این موضوع اشاره می کنند که ایران زندگی با تحریم را در طول این سال ها تمرین کرده است و همچنین، توافق ۲۵ ساله اخیر با چین، اثر بخشی تحریم های بین المللی را کاهش داده است. در رابطه با راهبرد حمله نظامی علیه ایران نیز این کارشناسان، تاکید می کنند که چنین حمله ای، درگیری گسترده ای در سراسر منطقه ایجاد خواهد کرد و ضمن مسدود کردن کامل تمامی کانال های دیپلماتیک باز شده میان ایران و کشورهای عربی در ماه های اخیر، در نهایت، برنامه هسته ای ایران را برای تنها ۲ یا ۳ سال عقب خواهد انداخت.
موافقان توافق همچنین به شرایط دشوار اقتصادی و فشار افکار عمومی داخلی، به عنوان انگیزه های ایران برای دست یابی به توافق اشاره می کنند و با رد این ادعا که ایران رد حال خریدن زمان برای جلو بردن برنامه هسته ای اش است، استدلال می کنند که روایت دولت رئیسی از این توافق، نوعی توافق تجاری با غرب خواهد بود و نه پیش زمینه ای برای گفتگوهای گسترده تر بعدی.