تاثیر رایحه درمانی پشتوانه علمی دارد؟
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، تاریخچه استفاده از اسانس‌ها و رایحه‌های گوناگون برای بهبود سلامت و تندرستی به هزاران سال پیش بازمی‌گردد و امروزه نیز برخی بیماران، روغن‌های مخصوصی را برای برخی از عارضه‌های جسمی نظیر سردرد یا دردهای اسکلتی - عضلانی استنشاق و یا به صورت موضعی مصرف می‌کنند.
«کانورسیشن» نوشت، این روغن‌ها معمولا از گیاهان متفاوت و از برگ‌ها گرفته تا گل و ریشه آن‌ها استخراج می‌شود.
این شیوه درمانی تا دهه ۱۹۳۰ ناشناخته بود اما سرانجام رنه موریس گاتفوسه، شیمی‌دان فرانسوی، تحقیق گسترده‌ای درباره خواص اسانس‌ها کرد و به این ترتیب کلمه «آروماتراپی» یا همان رایحه‌درمانی را ابداع کرد.
امروزه رایحه‌درمانی طیف گسترده‌ای از مواردی مانند رایحه مطبوع مرتبط با بهداشت فردی، محصولات پاک‌کننده یا درمان جدی با رایحه خاص را شامل می‌شود.
با این حال سازمان غذا و داروی آمریکا، آروماتراپی یا رایحه‌درمانی را برای همه بیماری‌ها تایید نکرده است. این یکی از دلایلی است که نشان می‌دهد پزشکان بسیاری هنوز تمایل چندانی به استفاده از رایحه‌درمانی ندارند. آن‌ها همچنین بر این باورند که شواهد کافی برای اثبات کارایی این شیوه وجود ندارد. همچنین، بیشتر آن‌ها در این زمینه هیچ آموزشی ندیده‌اند.
البته اطلاعات درباره رایحه‌درمانی در اینترنت به وفور پیدا می‌شود اما بسیاری از شواهد و ادعاها بر اساس تجربه شخصی است و مستندات علمی درباره آن‌ها در دست نیست.
با این حال، میلیون‌ها آمریکایی به تبلیغات و بازاریابی گسترده و گران‌قیمت رایحه‌درمانی باور دارند چون فکر می‌کنند هر مشکلی را می‌توانند با روغن‌درمانی حل کنند. اما این شیوه مانند همه موارد دیگر، سود و زیان‌های خودش را دارد و در اغلب موارد، اطلاعات موجود در اینترنت آن طور که باید و شاید جامع نیست.
اگرچه شواهدی که تاثیر مثبت آروماتراپی یا رایحه‌درمانی را تایید می‌کند در مقالات نشریه‌ها کم نیست اما در مقایسه در پژوهش‌های علمی، چندان پشتوانه محکمی ندارد و بسیاری از مطالعات در حوزه رایحه‌درمانی همچنان ناقص است.
برای مثال در این نوع مقاله‌ها به این موضوع اشاره نشده است که دقیقا چه اسانسی و به چه مقدار استفاده شده است. همچنین، مدت استفاده از این اسانس‌ها دقیقا توضیح داده نشده است.
در عین حال صلاحیت افرادی که از رایحه خاصی استفاده می‌کنند مشخص نیست. شاید برخی شرکت‌کنندگان در آزمون‌ها حس بویایی ضعیفی داشته باشند یا از برخی رایحه‌ها بیزار باشند. این موارد و نحوه ارزیابی سوگیری‌ها نیز حائز اهمیت بسیاری است.
برخی از اسانس‌ها هم خواص متفاوتی دارند. مثلا انواع اسطوخودوس طیف اثربخشی متفاوتی دارند. برای برخی آرام‌بخش هستند و برای دیگر افراد خاصیت پاکسازی سینوس دارند.
البته خبر خوب این است که پژوهشگران برای بهبود کیفیت این پژوهش‌ها تلاش می‌کنند و آینده این روش درمانی امیدبخش است.
مطالعاتی که تاکنون روی تاثیر رایحه‌درمانی انجام گرفته است
بنابر اعلام موسسه ملی سرطان در آمریکا، مجموعه‌ای از مطالعات جاری نشان می‌دهد که رایحه‌درمانی سلامت جسمی و ذهنی و روحی بیماران مبتلا به سرطان را بهبود می‌بخشد و به کاهش اضطراب و حالت تهوع منجر می‌شود.
همچنین محققان تاثیر رایحه‌درمانی روی بیماران مبتلا به زوال عقل و افرادی را که سوءمصرف مواد مخدر دارند بررسی کرده‌اند.
یک آزمایش بالینی در سال ۲۰۲۱ نشان داد که اسانس نارنج می‌تواند اضطراب را کم کند و البته دور از ذهن نیست اگر فکر کنیم که بوییدن نارنج اضطراب را کاهش می‌دهد.
