سرنوشت برجام در گرو تصمیم رئیسی؟ /ایران آماده بازگشت به بازار نفت

به گزارش اقتصادنیوز، سرنوشت برجام در گرو تصمیم رئیس‌جمهور منتخب، برجام  ابزار رسیدگی به مسائل غیرهسته‌ای تهران، ایران آماده بازگشت به بازار نفت، دلارهای سعودی برای مقابله با نفوذ ایران، دستیابی اسرائیل به سامانه پدافند لیزری ضدپهپادی، انقلاب فولادی در ارمنستان، ممنوعیت فعالیت حزب دموکراتیک خلق‌ها  در ترکیه و فروش پاکستان به چین سرخط رسانه های دنیا را در نیم روز گذشته شکل داده‌اند.

سرنوشت برجام در گرو تصمیم رئیس‌جمهور منتخب؟

ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی و پرسش از آینده مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران تبدیل به سرخط بسیاری از رسانه‌ها شده است. پولیتیکو مدعی شده اگرچه مذاکرات هسته‌ای در حال پیشرفت است، اما هیچ‌کس نمی‌تواند پیش‌بینی کند که توافقی حاصل خواهد شد و رییس‌جمهور شدن ابراهیم رییسی هم می‌تواند شرایط را پیچیده‌تر کند. مضاف بر این‌که آمریکا حاضر نیست تمامی تحریم‌های اعمال‌شده توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا علیه ایران را برای بازگشت به توافق هسته‌ای برجام رفع کند.

از سوی دیگر به گزارش رویترز، جی ساکی سخنگوی کاخ سفید، در یک نشست مطبوعاتی در واکنش به اظهارات ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری منتخب، مبنی بر عدم تمایل او به دیدار با همتای آمریکایی خود، گفت: ایران و آمریکا با هم روابط دیپلماتیک ندارند و از قبل از انتخابات ایران، امروز و احتمالا در آینده موضع دولت و رئیس‌جمهوری آمریکا این خواهد بود که صرف‌نظر از نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، تصمیم‌گیر نهایی در مذاکرات هسته‌ای رهبر ایران است و ما هیچ برنامه‌ای برای دیدار رؤسای‌ جمهوری دو کشور نداریم و معلوم نیست آیا در آینده چیزی تغییر کند یا نه. او تصریح کرده‌ با انتخاب رئیسی، تغییر کمی در حوزه مذاکرات هسته‌ای اتفاق افتاده و مادامی که مذاکرات ادامه دارد، آمریکا آن را دنبال خواهد کرد.

جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز ابراز امیدواری کرده که انتخابات ایران و رئیس‌جمهوری جدید آن تاثیر منفی روی مذاکرات هسته‌ای برای بازگشت ایران به برجام نداشته باشد و گفته که این موضوع برای ما بسیار مهم است.

برجام؛  ابزار رسیدگی به مسائل غیرهسته‌ای تهران

به گزارش آسوشیتدپرس، وزارت خارجه عربستان سعودی اعلام کرد فیصل بن فرحان، وزیر خارجه این کشور با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره «اهمیت تحمیل سازوکارهای لازم برای بازرسی سریع و جامع از همه سایت‌های اتمی ایران» و آن چه «سیاست‌های بی‌ثبات کننده ایران در منطقه و جهان» ادعا می‌کند، گفت‌وگو کردند.

با این حال ندپرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، و در گفت‌وگویی تلفنی با خبرنگاران و در ارتباط با گفت‌وگوهای مرتبط با برجام گفت ما به گفت‌وگو با متحدان و شرکایمان در مورد چیزی که در تمامی این مدت هدف ما بوده و البته بازگشت دو طرفه به اجرای تعهدات در قالب توافق هسته‌ای برجام است، ادامه می‌دهیم. او در حمایت از بازگشت دوجانبه به تعهدات توافق هسته‌ای برجام گفت بازگشت احتمالی به این توافق ابزار بیشتری در اختیار آمریکا قرار می دهد تا به مسائلی فراتر از برجام از جمله مسئله موشکی، حقوق بشر، و حمایت از شبه نظامیان رسیدگی کند. پیش از او هم جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا گفته بود که ایالات متحده قصد دارد پس از برجام در مورد توافقی بلندمدت‌تر و نیرومندتر با ایران مذاکره کند، اما حالا پرایس می‌گوید که بازگشت به برجام آمریکا را برای انجام چنین امری توانمندتر می‌کند. ند پرایس در پاسخ به سوال یک خبرنگار که از او پرسید آیا گفته‌های بنیامین نتانیاهو را تائید می‌کند که یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل در گفتگویی تلفنی با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در پنجشنبه گذشته وعده داده است که بدون اطلاع دادن به آمریکا و دریافت اجازه، اقدام نظامی علیه ایران نکند، از رد و یا تایید این اظهارات خودداری کرد و گفت «نمی‌خواهد» چنین کاری کند.

ایران آماده بازگشت به بازار نفت

رویترز بار دیگر در گزارشی به ده‌ها میلیون بشکه نفت ایران پرداخته که آماده است به محض رفع تحریم‌های آمریکا روانه بازارهای جهانی شود. رویترز به نقل از چهار منبع صنعتی و تجارت نفت گزارش داده که ایران خیلی سریع می‌تواند میلیون‌ها بشکه از ذخیره نفتی خود را برای فروش عرضه کند.

به ادعای شرکت کپلر، پارسال همین زمان ایران ۴۱ میلیون بشکه نفت بی‌مشتری ذخیره شده در نفتکش‌ها داشت، اما طی ماه‌های گذشته انتقال ذخایر نفت از خشکی به نفتکش‌ها را به شدت افزایش داده و به ۷۸ میلیون بشکه رسانده است. خبرگزاری بلومبرگ چند هفته پیش میزان ذخایر نفتی ایران در کشتی‌ها را ۶۹ میلیون بشکه گزارش کرده بود؛ موضوعی که نشان می‌دهد ایران به پروسه انتقال نفت از تاسیسات ذخایر نفت خام در خشکی به نفتکش‌های لنگر انداخته در خلیج فارس شتاب بخشیده است. این گزارش مدعیست برخی از نفتکش‌ها مدت‌ها پیش ایران را ترک کرده و راهی بازارهای آسیای شرقی شده‌اند و مقادیر چشمگیری از نفت ایران هم‌اکنون در آب‌های جنوب چین است. دو منبع هم به خبرگزاری رویترز گفته‌اند هشت میلیون بشکه نفت ایران نیز در نزدیکی آب‌های سنگاپور است تا به محض لغو تحریم‌ها شروع به مشتری‌یابی و فروش محموله کند.

کارشناسان به رویترز گفته‌اند که بازگشت سطح تولید نفت کشور به دوران پیش از تحریم‌ها به خاطر افت چشمگیر سطح تولید و همچنین سرمایه‌گذاری‌های اندک طی سال‌های گذشته، زمان‌بر خواهد بود. اما رویترز از قول شرکت‌های مشاوره انرژی و نظارت بر بازار نفت گزارش داده که ذخایر نفت و میعانات گازی بی‌مشتری ایران در تانکرها و همچنین تاسیسات ذخیره نفت در خشکی به ایران کمک خواهد کرد که صادرات خود را شتاب بخشد.

دلارهای سعودی برای مقابله با نفوذ ایران

فایننشال‌تایمز در گزارشی مدعی شده عربستان سعودی موافقت کرده که کمک نفتی به پاکستان به ارزش یک و نیم میلیارد دلار در سال را از سربگیرد. این گزارش به نقل از تحلیلگران اعلام کرد این حرکت در راستای فعالیت‌های عربستان سعودی همراه با ایالات متحده و قطر، برای تشکیل جبهه‌ای برای مقابله با ایران است.

به گزارش فایننشال تایمز، پاکستان به تدریج به رقبای منطقه‌ای عربستان سعودی یعنی ایران و ترکیه نزدیک شده و  این کشورها با همراهی مالزی تلاش دارند یک اتحاد مسلمانان در رقابت با سازمان‌ همکاری اسلامی به رهبری عربستان تشکیل دهند. با این حال یک مقام رسمی دولت پاکستان به فایننشال تایمز گفته روابط بین اسلام‌آباد و ریاض احیا شده و عربستان طرح‌های سرمایه‌گذاری در پاکستان را از سر می‌گیرد. این گزارش می‌گوید توافق فعلی رقم پایین‌تری نسبت به همکاری‌های گذشته بین عربستان و پاکستان پیش از چالش‌‌ها در روابط دوجانبه دارد. توافق قبلی نفتی عربستان و پاکستان ارزشی حدود ۳.۴ میلیلارد دلار داشت.

دستیابی اسرائیل به سامانه پدافند لیزری ضدپهپادی

به گزارش یورونیوز، اسرائیل ادعا کرده به فناوری پدافند لیزری علیه پهپادهای مهاجم دست یافته است. بر اساس ادعای ارتش اسرائیل، سامانه لیزری قدرتمندی که می‌تواند هواپیماهای بدون سرنشین را ساقط کند، با موفقیت آزمایش کرده و امیدوار است که در سال‌های آینده بتواند این فناوری را در مقیاس وسیع‌تری به کار گیرد. گفته می‌شود سامانه لیزری مذکور در جریان این آزمایش، پهپادی را از فاصله حدود یک کیلومتری سرنگون کرد. اسرائیل امیدوار است در سال‌های آینده بتواند با استقرار یک سامانه زمینی با برد ۸ تا ۱۰ کیلومتر موشک‌ها، گلوله‌های خمپاره و پهپادهای مهاجم را رهگیری کند.

اسرائیل هم اکنون دارای یک سپر دفاع موشکی بزرگ و پیشرفته به نام «گنبد آهنین» است که به ادعای ارتش، در طی جنگ ۱۱ روزه در ماه گذشته کار رهگیری هزاران موشک شلیک شده از غزه را با موفقیتی به میزان ۹۰ درصد انجام داده است. فناوری لیزری که اسرائیل قصد استفاده از آن را دارد قرار است مکمل سامانه دفاعی کنونی باشد.

انقلاب فولادی در ارمنستان

به گزارش بی‌بی‌سی،  نهاد برگزار کننده انتخابات پارلمانی ارمنستان اعلام کرد که نیکول پاشینیان، نخست وزیر این کشور پیروز انتخابات شده است.بر این اساس، حزب قرار مدنی پاشینیان تقریبا ۵۴ درصد آرا را به دست آورده و رقیب او رابرت کوچاریان تنها ۲۱ درصد آرا را به دست آورده است. پاشینیان نتیجه این انتخابات را «انقلاب فولادی» خوانده اما مخالفان مدعی هستند که در انتخابات تقلب شده و به نتیجه آن اعتراض دارند.

بدین ترتیب، علی‌رغم شکست سنگین ارمنستان در جنگ با آذربایجان بر سر قره‌باغ، مردم به دولت پاشینیان یک فرصت دوم دادند تا برنامه‌های دموکراتیک خود را دنبال کند.  تصمیم به برگزاری این انتخابات بعد از شکست ارمنستان در جنگ با آذربایجان گرفته شد. حدود پنجاه درصد از واجدین شرایط در انتخابات روز یکشنبه ارمنستان شرکت کردند.

کوچاریان، رقیب پاشینیان و رئیس‌جمهور سابق این کشور، از دوستان و هم‌پیمانان رئیس جمهوری روسیه است، که پیشتر متهم شده بود قصد تقلب در انتخابات ریاست جمهوری را داشته است. او همچنین متهم به برخورد خشن با معترضان بوده است. پاشینیان در سال ۲۰۱۸ رهبری یک انقلاب را به عهده داشت و سال گذشته که ارمنستان یک انتخابات عادلانه برگزار کرد بسیاری از کشورهای غربی اقدام‌های او را ستودند. اما از زمانی که پاشینیان، توافق صلحی به ابتکار روسیه را امضا کرد، ارمنستان ناآرام بود.

ممنوعیت فعالیت حزب دموکراتیک خلق‌ها  در ترکیه

به گزارش خبرگزاری آناتولی ، دادگاه قانون اساسی ترکیه با کیفرخواست دادستانی کل ترکیه برای ممنوعیت فعالیت حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) موافقت کرد. حزب دموکراتیک خلق‌ها که از حمایت کردهای ترکیه برخوردار و دومین حزب بزرگ مخالف دولت ترکیه محسوب می‌شود، به همکاری با حزب کارگردان کردستان ترکیه (پ‌‌ک‌ک) متهم شده است.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه این حزب را بازوی حزب کارگران کردستان ترکیه خوانده که در ترکیه، اروپا و آمریکا تروریستی محسوب می‌شود. دادستانی کل ترکیه علاوه بر ممنوعیت دائمی فعالیت این حزب خواستار ممنوعیت فعالیت سیاسی حدود ۵۰۰ نفر شده است. به علاوه ممکن است سپرده بانکی حزب دموکراتیک خلق‌ها نیز مسدود شود. جزئیات بیش‌تر هنوز اعلام نشده است. حزب دموکراتیک خلق‌ها که اقدام برای ممنوعیت فعالیت این حزب را کودتای سیاسی خوانده می‌گوید، کیفرخواست اصلاح‌شده هنوز به این حزب ارائه نشده است.

فروش پاکستان به چین؟

عمران خان، نخست وزیر پاکستان، در مصاحبه‌ای با پایگاه خبری آکسیوس سخنانی در باره جنگ آمریکا در افغانستان و رفتار چین با مسلمانان اویغور بر زبان آورده که بسیار جنجال‌برانگیز شده است.  او در این مصاحبه قاطعانه اظهار داشته که اجازه نخواهد داد ایالات متحده از پاکستان به عنوان پایگاه عملیات خود در افغانستان استفاده کند. او همچنین این سوال را مطرح کرد که چرا دنیا روی سین کیانگ در چین متمرکز است، در حالی که آنچه هند در کشمیر انجام می‌دهد، را نادیده می‌گیرد.

او با بیان اینکه چین در دشوارترین مقاطع یکی از بزرگ‌ترین دوستان پاکستان بوده، افزود: «وقتی ما واقعاً در وضعیت دشوار بودیم و اقتصاد ما مشکلات زیادی داشت، آنها به کمک ما آمدند». این اظهارات عمران‌خان هم در هند و هم در پاکستان توجه بسیاری را به خود جلب کرد و شماری زیادی از او انتقاد کردند و او را متهم به فروش پاکستان به چین کردند. با این حال در مقابل عده‌ای هم این نظرات را ناجوانمردانه دانسته‌اند.