پلن B آمریکایی‌ها در مذاکرات و مخالفت تند روسیه
به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه همشهری نوشت: علی باقری‌کنی، معاون وزیر امورخارجه کشورمان و رئیس هیأت مذاکراتی ایران نیز دیدار و گفت‌وگوهایی با وزیر امورخارجه اتریش، روسای هیأت‌های دیپلماتیک ۳کشور اروپایی و انریکه مورا، رئیس سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا داشت؛ رایزنی‌هایی که نشان می‌دهد برخلاف فضاسازی‌هایی که قصد داشت هیأت اعزامی ایران را منفعل نشان دهد، مذاکره‌کنندگان کشورمان با جدیت برای دستیابی به توافقی متضمن منافع ایران درحال فعالیت هستند.
گفت‌وگوهای دیپلماتیک در قالب ۲کارگروه ویژه برای رسیدن به یک چارچوب مورد توافق در مسیر احیای برجام درحالی است که به‌نظر می‌رسد تروئیکای اروپایی درمقابل خواسته‌های مشخص جمهوری‌اسلامی ایران مبنی بر لغو مؤثر تحریم‌ها و ارائه پیشنهادهای عملی و منسجم در این زمینه، همچنان دچار سردرگمی است و برهمین اساس هم هست که برخی منابع از برنامه اروپایی‌ها برای پایان دادن سریع‌تر به این دور از مذاکرات خبر می‌دهند. این درحالی‌است که هیأت مذاکره‌کننده ایرانی آمادگی خود را برای ادامه گفت‌وگوها «تا هر زمان که نیاز باشد» به اطلاع طرف مقابل رسانده و بر ادامه مذاکرات تخصصی تأکید کرده است.
برزخ تناقض‌گویی‌های ایالات‌متحده
در چنین شرایطی از وین خبر می‌رسد محوریت مذاکرات پس‌از گذشت ۳روز، همچنان بر موضوع تحریم‌ها متمرکز است؛ گفت‌وگوهایی که درنهایت قرار است ترسیم‌کننده چشم‌انداز روشنی پیرامون لغو مؤثر همه تحریم‌ها باشد. براین اساس در سومین روز مذاکرات کارشناسان کشورمان در جلسه کارگروه تحریم‌ها که با حضور نمایندگان ایران، گروه۱+۴ و اتحادیه اروپا برگزار شد، ضمن تشریح دیدگاه‌های جمهوری اسلامی ایران، پیشنهادهای تازه‌ای را درباره نحوه پیشبرد مذاکرات ارائه کردند؛ پیشنهادهایی که نشان‌دهنده موضع اساسی تهران بر لزوم رفع تحریم‌هاست و طرف‌های مقابل را به مشارکت سازنده در گفت‌وگوها تشویق می‌کند.
در این میان اگرچه براساس گفته‌های دیپلمات‌ها و منابع خبری حاضر در وین، گفت‌وگوها در فضای «مثبت» و «سازنده» در جریان است، اما شواهد نشان می‌دهد براساس تأکید مذاکره‌کنندگان ایرانی، ابتدا باید بحث‌های مربوط به لغو تحریم‌های جمهوری‌اسلامی به نتیجه روشنی برسد تا اینکه بتوان در ادامه درباره سایر موضوع‌های مطرح، ازجمله تعهدهای هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرد.
ازسوی دیگر اما به‌نظر می‌رسد اروپایی‌ها همچنان در برزخ تناقض‌گویی‌های ایالات‌متحده پیرامون لغو مؤثر تحریم‌ها علیه ایران گرفتار آمده‌اند. با وجود اینکه مسئولان آمریکایی بارها اعلام کرده‌اند درصورت بازگشت ایران به تعهدهای هسته‌ای خود، آماده بازگشت به برجام و لغو تحریم‌های برجامی هستند، اما اکنون صداهای دیگری از این کشور به‌گوش می‌رسد که به‌نظر می‌رسد جمهوریخواهان یک بازی آمریکایی تمام‌عیار را علیه مذاکرات وین به‌راه انداخته‌اند.
از یک‌سو چند قانونگذار آمریکایی در ادامه سیاست‌های خصمانه واشنگتن علیه کشورمان، برای تحریم پهپادی ایران تلاش‌های جدیدی را آغاز کرده‌اند و ازسوی دیگر ۲۵قانونگذار آمریکایی در نامه‌ای به رئیس‌جمهوری کشورشان، کاخ سفید را به پنهان‌کاری در ارائه جزئیات مذاکرات وین متهم کرده‌اند. اینها درحالی است که فضاسازی‌های ایالات‌متحده علیه جمهوری‌اسلامی در روزهای اخیر و همزمان با برگزاری مذاکرات وین ابعاد تازه‌ای به‌خود گرفته‌است. براساس آنچه وبگاه «نشنال» منتشر کرده، ۲۵قانونگذار آمریکایی در نامه‌ای به جو بایدن اعلام کرده‌اند «با آنکه اعضای کمیته مطالعاتی جمهوریخواهان در بیش از ۱۲نامه خواستار دریافت اطلاعاتی درباره نحوه اجرای تحریم‌های ایران شده‌اند، دولت شما کماکان کنگره را درباره برنامه‌های خود برای تضعیف اجرای تحریم‌ها و کاهش تحریم‌ها علیه ایران در بی‌خبری نگاه داشته‌است.»
امضاکنندگان جمهوریخواه این نامه تهدید کرده‌اند درصورت کسب اکثریت مجلس نمایندگان در انتخابات میان‌دوره‌ای سال آینده، از رفع تحریم‌ها علیه ایران جلوگیری خواهند کرد. همچنین تام کاتن، سناتور جمهوریخواه کنگره آمریکا که مواضع تندی در قبال جمهوری اسلامی دارد نیز همزمان با مذاکرات وین، در پیامی عنوان کرد که «توافق هسته‌ای (جو) بایدن- ایران حتی از آنچه قبلا حاصل شده بود، بدتر خواهد بود و وقتی جمهوریخواهان (در آمریکا) قدرت بگیرند، مجددا پاره خواهد شد.»
علاوه‌بر اینها، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد خواستار مقابله با نفوذ منطقه‌ای ایران از طریق صدور و اجرای قطعنامه‌هایی در شورای امنیت سازمان ملل شد. لیندا توماس گرینفیلد در نشست شورای امنیت به دفاع از رژیم صهیونیستی پرداخت و گفت: «اسرائیل ازسوی سازمان‌هایی ازجمله حماس و حزب‌الله که هر دو توسط ایران تأمین مالی می‌شوند، در معرض حملات منظم قرار دارد. تأثیر شرارت‌های منطقه‌ای، بلندپروازی‌های هسته‌ای و نفرت از اسرائیل از سوی ایران را نمی‌توان نادیده گرفت.»
تلاش‌های ضدایرانی رژیم صهیونیستی
در چنین شرایطی تلاش‌های ضدایرانی رژیم صهیونیستی برای تحت‌تأثیر قرار دادن روند مذاکرات در وین نیز همچنان ادامه دارد و وزیر امورخارجه این رژیم در دیدار با رئیس‌جمهوری فرانسه، مواضع ضدایرانی خود را در قبال ایران و مذاکرات وین تکرار کرد. وزارت امورخارجه رژیم صهیونیستی در بیانیه‌ای پیرامون دیدار یائیر لاپید و امانوئل مکرون در کاخ الیزه، اعلام کرد که لاپید در این دیدار موضع ادعایی اسرائیل در قبال ایران را مبنی بر اینکه ایران قصد دارد برای پیشبرد برنامه هسته‌ای خود زمان بخرد، تکرار کرد.
براساس این بیانیه در این دیدار همچنین بر نیاز فوری به یک پلنB [نقشه دوم] و حفظ تحریم‌ها نیز اشاره شده‌است. لاپید در این دیدار تأکید کرده‌است که «با سفری که بنت و گانتس هفته بعد به واشنگتن خواهند داشت، به تلاش برای اطمینان یافتن از اینکه جهان تماما به تهدید ناشی از ایران پی ببرد، ادامه خواهیم داد.»
موضع روسیه در مقابل پلن B آمریکا
درحالی‌که تلاش آمریکایی‌ها برای هدایت مذاکرات به مسیر دلخواه خود با طرح موضوع‌هایی مانند پلن B ادامه دارد، روسیه هشدار داده‌است که سناریوهایی مانند پلن B آمریکا در مقابل ایران، فضای مذاکرات هسته‌ای در وین را مسموم می‌کند. بر این اساس ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت امورخارجه روسیه در نشست خبری هفتگی خود، اعلام کرد: درباره داستان‌ها و سناریوهایی مانند پلن B معتقدیم که غیرضروری و مخرب بوده و قطعا به فضای مذاکرات کمکی نکرده و می‌تواند درواقع آن را مسموم کند. وی ادامه داد: امیدواریم تغییرات مثبتی ازسوی آمریکایی‌ها، ازجمله رفع تحریم‌ها را شاهد باشیم تا متعاقبا فعالیت‌های هسته‌ای ایران که در پاسخ به این تحریم‌ها افزایش یافته، به حالت قبل برگردد و امید داریم برجام به اجرای کامل بازگردد؛ زیرا جایگزینی معقول و اجرایی برای آن وجود ندارد.
زاخاروا اضافه‌کرد: دور جدیدی از مذاکرات برای استقرار مجدد برجام از بیست‌ونهم نوامبر آغاز شده که تاکنون سازنده بوده‌است. سازنده بودن آن نیز ازسوی ناظران و طرف‌های مذاکره تأیید شده و ما هم همین نظر را داریم.
