فلزکار سابق با نظامیان سرشاخ می‌شود؟

با باز شدن صندوق‌های رأی سر ساعت 8 صبح به وقت برزیل رقابت بین رئیس جمهور فعلی –جایر بولزانارو- و رقیب دیرینه‌ی سیاسی‌اش –رئیس جمهور سابق- لویز ایناچیو دا سیلوا آغاز شد. 9 کاندیدای دیگر نیز در این انتخابات حضور دارند ولی حمایت‌ها از آن‌ها در مقابل دو نامزد دیگر به مراتب کمتر است.

پیش‌بینی شکست راست‌گرایان

بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها داسیلوا با فاصله جلوتر است. بر این اساس 50% افراد حاضر که قصد دارند در انتخابات شرکت کنند گفته اند که به داسیلوا رأی می‌دهند در برابر 36% که بولسوناروی راست‌گرا را انتخاب کردند.

از مشخصّات دوران ریاست جمهوری بولسونارو سخنرانی‌های آشوب‌انگیز، به چالش کشیدن نظام‌های دموکراتیک، مدیریت انتقاد برانگیز همه‌گیری کرونا و بیشترین میزان جنگل‌زدایی در آمازون در 15 سال گذشته بوده‌است.

امّا او با معرّفی کردن خود به عنوان مدافع ملّت در برابر سیاست‌های چپ‌گرایانه -که آزادی‌های فردی و ارزش‌های سنتّی خانواده را تهدید می‌کنند- پایگاه وفاداری در جامعه برای خود ایجاد کرده است.

گردش به چپ در آمریکای لاتین

به نظر می‌رسد ترمیم آهسته اقتصادی فعلاً شامل حال فقرا نمی‌شود و 33 میلیون برزیلی گرسنه‌اند. درحالی که مثل خیلی دیگر از کشورهای آمریکای لاتین برزیل نیز با تورّم بالا دست به گریبان است و بسیاری از مردم شغل رسمی ندارند برزیلی‌ها نیز به جناح چپ تمایل پیدا کرده‌اند. گوستاو پترو در کلمبیا، گابریل بوریک در شیلی و پدرو کاستیلو در پرو از جمله رهبران چپگرا هستند که اخیراً در منطقه به قدرت رسیده‌اند.

شانس آن وجود دارد که داسیلوا در دور اوّل برنده شود. برای این هدف لازم است که او 50% رای‌ از 150 میلیون رای‌دهنده‌ی واجد شرایط برزیلی را کسب کند. اگر داسیلوا در دور اوّل برنده شود رئیس جمهور فعلی احتمالاً به نتیجه‌ی انتخابات اعتراض خواهد کرد کما این که پیش از این نیز بولسونارو نتیجه‌ی نظرسنجی‌ها و همچنین عملکرد دستگاه‌های رای‌گیری الکترونیکی را زیر سوال برده بود. او از حدود دو هفته پیش اعلام کرده بود که اگر در دور اوّل انتخابات برنده نشود "یک جای کار می‌لنگد".

هر دو پیشتاز رقابت پایگاه اجتماعی خاص خود را دارند، پروتستان‌ها و مردان سفیدپوست برای بولسونارو و زنان، اقلّیت‌ها و فقرا برای داسیلوا.

از فلزکاری تا ریاست‌جمهوری

داسیلوا، 76 ساله، زمانی یک فلزکار بود که از فقر به مقام ریاست جمهوری رسید و با اجرای یک برنامه رفاه اجتماعی در طول دوره تصدی خود طی سال های 2003 تا 2010 ده ها میلیون نفر به طبقه متوسط ​​اضافه کرد.

اما بسیاری او را به خاطر دخالت دولتش در رسوایی‌های فساد گسترده ای که سیاستمداران و مدیران تجاری را درگیر کرده بود، به یاد می‌آورند.

داسیلوا پس از به صندوق انداختن رأی خود در سائو برناردو دو کامپو، مرکز صنعتی ایالت سائوپائولو که در آن رهبر اتحادیه بود، یادآور شد که چهار سال پیش زندانی شده بود و قادر به رأی دادن نبود.

او به خبرنگاران گفت: "من می خواهم تلاش کنم که کشور به حالت عادی بازگردد، تلاش کنم تا این کشور دوباره مراقب مردمش باشد."

خطر حمایت نظامیان از ارتشی سابق

بولسونارو قبل از پیوستن به ارتش در خانواده‌ای از طبقه متوسط ​​پایین بزرگ شد. او پس از اینکه به دلیل تلاش آشکار برای افزایش حقوق سربازان مجبور به ترک ارتش شد، به سیاست روی آورد. در طول هفت دوره نماینگی در مجلس نمایندگان کنگره، او مرتباً نسبت به دیکتاتوری نظامی دو دهه ای کشور ابراز دلتنگی می کرد.

حضور او در نیروهای مسلح این نگرانی را ایجاد کرده است که رد احتمالی او از نتایج انتخابات ممکن است توسط مقامات ارشد حمایت شود.

به طور سنتی، دخالت نیروهای مسلح در انتخابات محدود به حمل ماشین های رأی گیری به محل‌های دورافتاده و تقویت امنیت در مناطق خشونت آمیز بوده است. اما امسال، بولسونارو پیشنهاد کرد که ارتش باید شمارش موازی آرا را انجام دهد.

در حالی که این امر محقق نشد، وزارت دفاع گفت که نتایج را در بیش از 380 مرکز رای گیری در سراسر برزیل بررسی خواهد کرد. هر شهروند یا نهادی می‌تواند همین کار را انجام دهد، با مراجعه به آرای موجود در هر شعبه پس از بسته شدن رای‌گیری و به صورت آنلاین.

بولسونارو پس از رای دادن در ریو، با پوشیدن تی شرتی با رنگ سبز و زرد پرچم برزیل، به خبرنگاران گفت که انتخابات پاک باید مورد احترام قرار گیرد و دور اول تعیین کننده خواهد بود. او در پاسخ به این سوال که آیا به نتایج احترام می‌گذارد، انگشت شست را بالا داد و رفت.