بن بست در مذاکرات ایران و عربستان

به گزارش اقتصادنیوز، آسوشیتدپرس مدعی شد مذاکرات ایران و عربستان به دلیل اعتراضات در ایران به بن بست رسیده است.

بن‌بست در مذاکرات و سرخوردگی منطقه‌ای

این خبرگزاری در گزارشی به نقل از چند مقام عراقی ادعا کرده مذاکرات دیپلماتیک بین این دو رقیب منطقه‌ای که با میانجی‌گری بغداد در حال انجام بوده، عمدتا به دلیل دیدگاه تهران مبنی بر دخالت این پادشاهی حاشیه خلیچ فارس در تحریک معترضان و دخالت در امور داخلی کشور، متوقف شده است.

پیام مهم ایران به عربستان/ تصمیم بگیرید

این گفت‌وگوها به‌عنوان پیشرفت در کاهش تنش‌های منطقه‌ای، مورد استقبال بازیگران منطقه‌ای قرار گرفته بود. محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر جدید عراق ماه گذشته پس از تصدی این مسئولیت گفت که از عراق خواسته شده تا به تسهیل گفتگوهای مذکور ادامه دهد.

با این حال، به گفته مقامات عراقی، ششمین دور مذاکرات به میزبانی بغداد که از قبل پیش‌بینی شده بود، به شکل غیرمنتظره‌ای فعلا از دستور کار خارج شده، زیرا تهران به دلیل انتقاداتش از سعودی به دلیل اعتراضات در ایران، از دیدار با مقامات ریاض خودداری می‌کند.

عامر الفایز، نماینده و عضو کمیته روابط خارجی پارلمان عراق با تائید این مسئله به آسوشیتدپرس گفته: «مذاکرات ایران و عربستان به بن‌بست خورده و این تاثیر منفی بر منطقه خواهد داشت».

اعتراض به تحریک معترضین

بنا به گزارش اکوایران، السودانی در اولین سفر رسمی خود به تهران در ماه نوامبر، در مورد از سرگیری مذاکرات از مقامات ایرانی جویا شد و گفت که به زودی به ریاض پایتخت عربستان سعودی سفر خواهد کرد. اما به ادعای آسوشیتدپرس، ایرانی‌ها به او گفتند که با همتایان سعودی دیدار نخواهند کرد و پادشاهی را به حمایت و تحریک معترضبن از طریق کانال‌های رسانه‌ای تحت حمایت عربستان سعودی متهم کردند.

آسوشیتدپرس مدعی شده این جزئیات توسط پنج مقام عراقی از جمله مقامات دولتی، گروه‌های مورد حمایت ایران و شخصیت‌های احزاب سیاسی شیعه تایید شده است. همه آن‌ها به شرط ناشناس ماندن این مسئله را تائید کرده‌اند، زیرا مجاز به گفتگو در مورد این موضوع با رسانه ها نبودند.

ناکامی السودانی

هیئت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد نیز تایید کرده که مذاکرات متوقف شده است اما توضیحی در این باره ارائه نکرده است. مذاکرات ایران و عربستان قبل از تحولات اخیر در ایران به دلایل مختلف متوقف شد. این هیئت در بیانیه ای اعلام کرد که شاید ارزش آن را داشته باشد که از عربستان سعودی در مورد آنها سؤال شود. مقامات پادشاهی سعودی نیز به درخواست‌های این خبرگزاری برای اظهارنظر در این زمینه پاسخ نداده‌اند.

رد ادامه گفت‌وگوها از سوی تهران، یک ناکامی برای السودانی هم محسوب می‌شود که امیدوار بود گفت‌وگوی مستمر عربستان و ایران بتواند عراق را قادر سازد نقش خود را به‌عنوان یک میانجی منطقه‌ای تقویت کند. توقف مذاکرات می‌تواند پیامدهای منطقه‌ای نیز داشته باشد، زیرا دو کشور از نیروهای مخالف در چند منطقه بحرانی، از جمله در سوریه و یمن حمایت می‌کنند.

ریشه‌های خشم تهران

ایران عربستان سعودی را به تأمین مالی شبکه «ایران اینترنشنال» مستقر در لندن متهم می‌کند. این کانال متعلق به شرکت Volant Media U.K است که شامل سهامداران عربستانی مشتمل بر خانواده سلطنتی سعودی است.

به گفته یک مقام عراقی در وزارت امور خارجه، تهران همچنین از بیانیه مشترکی که پس از نشست اعراب و چین در ریاض هفته گذشته صادر شد، خشمگین شد. در این بیانیه، عربستان سعودی و چین اعلام کردند که با «تقویت همکاری‌های مشترک برای تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران» موافقت کرده‌اند و همچنین از ایران می‌خواهند به «اصول حسن همجواری و عدم مداخله در امور داخلی کشورها» احترام بگذارد.

چین از طریق روابطی دوجانبه، متکی بر روی نیازهای انرژی پکن و هم‌چنین فروش کالا، شریک اقتصادی دیرینه ایران بوده است. تعمیق روابط بین دو کشور هم‌چنین به عنوان وزنه تعادل استراتژیک منطقه‌ای در برابر ایالات متحده و متحدانش تلقی می شود. مقامات عراقی گفتند که تهران نگران است که بهبود روابط اقتصادی بین پکن و ریاض می‌تواند وضعیت موجود را از بین ببرد.

بحران در روابط

ریاض، از زمان استقرار نظام جمهوری‌اسلامی در سال 1979 با تهران دچار اختلاف‌نظر بود، اما پس از اعدام روحانی شیعه، شیخ نمر النمر در سال 2016 توسط ریاض، روابط بدتر شد. این حادثه تظاهراتی را در عربستان سعودی و ایران برانگیخت و تظاهرکنندگان سفارت عربستان در تهران را به آتش کشیدند. پس از آن روابط دیپلماتیک قطع شد.

گفت‌وگوهای مستقیم در آوریل 2021 با میانجیگری عراق برای بهبود روابط آغاز شد. نفس گفتگوها مهم تلقی می‌شد، حتی اگر تنها نتیجه قابل توجه آن تاکنون بازگشایی دفتر نمایندگی ایران در سازمان همکاری اسلامی در شهر جده عربستان سعودی بوده باشد.

ایران که در ماه‌های اخیر درگیر ناآرامی‌های داخلی بوده، اعلام کرده که این اعتراضات توسط محرکان خارجی از جمله ایالات متحده و متحدان منطقه ای آن سازماندهی شده است. به همین ترتیب ایران به فشار بر عراق برای اعمال کنترل‌های مرزی سخت‌گیرانه‌تر مبادرت ورزیده و مقر سازمان‌های اپوزیسیون را در خاک این کشور مورد حملات موشکی و پهپادی قرار داده است.

مقامات عراقی به آسوشیتدپرس گفته‌اند که این موضوع در سفر السودانی به تهران بار دیگر مطرح شد. بدین ترتیب عراق نیروهای مرزی تخصصی را در منطقه نزدیک مرز خود با ایران مستقر کرده است. این نیروها عمدتاً از سربازان کرد تشکیل شده‌اند تا از تنش احتمالی با دولت اقلیم کردستان عراق جلوگیری کنند.