مذاکرات محرمانه ایران و اوکراین در عمان

نگرانی عمیق دبیرکل ناتو از گسترش همکاری مسکو و پکن

این مذاکرات به صورت غیرعلنی و بدون اعلام عمومی، با حضور مسوولان نظامی و غیرنظامی دو کشور انجام شد. موضوع اصلی مذاکرات، بررسی ادعای استفاده روسیه از پهپادهای نظامی ساخت ایران در جنگ علیه اوکراین بود.
سایت امواج مدیا این خبر را به نقل از منابعی در ایران منتشر کرد اما به جزئیات و هویت این منابع اشاره نکرد.

قبلا حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران از اعلام آمادگی تهران برای گفتگو با اوکراین و بررسی شواهد و دلایل مربوط به ادعای استفاده از پهپادهای ساخت ایران در جنگ روسیه علیه اوکراین خبر داده بود.

دولت اوکراین و کشورهای غربی ادعا می کنند روسیه در جنگ اوکراین به طور گسترده از پهپادهای ساخت ایران استفاده می کند.

روسیه به طور کامل این موضوع را تکذیب می کند اما تهران ابتدا به طور کامل این موضوع را تکذیب کرد اما سپس گفت قبل از جنگ اوکراین، تعدادی پهپاد را در راستای همکاری نظامی به روسیه ارسال کرده است.

حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران هم گفته بود اگر استفاده از پهپادهای ساخت ایران در جنگ اوکراین ثابت شود ایران بی تفاوت نخواهد بود.

دولت اوکراین بر سر ماجرای پهپاد ضمن اخراج سفیر ایران، تهدید کرد روابط دیپلماتیک با تهران را قطع می کند.

اتحادیه اروپا، بریتانیا و امریکا هم بر سر ماجرای پهپادها، تحریم هایی علیه افراد و نهادهای ایرانی اعمال کردند.

جزئیات خبر

به نوشته امواج مدیا، نماینده دولت کی یف در این مذاکرات تلاش کرد دلایل و شواهد مربوط به ایرانی بودن پهپادهای شلیک شده از سوی روسیه علیه اوکراین را ارائه کنند. این نشست با تاکید دو طرف بر مواضع خود به پایان رسید و هیچ توافقی در کار نبود. با این حال این مذاکرات به خودی خود اتفاق مهمی بود.

امواج مدیا نوشت: در پی افزایش تنش‌ها بر سر صادرات پهپادهای ایران به روسیه، مقامات ایرانی و اوکراینی در ماه‌های اخیر در عمان گرد هم آمده‌اند. منابع ایرانی و منطقه‌ای که خواستند نامشان فاش نشود، به امواج.میدیا تأیید کرده‌اند که تا کنون دست کم یک جلسه برگزار شده است. در مورد آینده‌ی این گفتگو نمی‌توان با اطمینان صحبت کرد، هرچند منابع آگاه اشاره کرده‌اند که انگیزه‌های قوی و متقابلی برای پیشرفت وجود دارد".

امواج مدیا ادامه داد: یک منبع بلندپایه‌ی ایرانی با تأکید بر ترتیبات نشستی در عمان در نوامبر گذشته (آبان/ آذر)، به امواج.میدیا گفت: "بسیار مقدماتی بود و اوکراینی‌ها شواهدی ارائه کردند مبنی بر استفاده از پهپادهای ساخت ایران در جنگ اوکراین." این منبع توضیح داد: "ایران شواهد را پذیرفت و گفت که تجهیزات خیلی زودتر از زمان جنگ فروخته شده است" و افزود که "اهمیت این جلسه از این رو بود که اصلاً صورت پذیرفت."

یک منبع دیپلماتیک منطقه‌ای که ترجیح داد ناشناس بماند، با تأیید این‌که مذاکرات در نوامبر ۲۰۲۲ (آبان/ آذر) انجام شده است، ادعا کرد که هیئت ایرانی به مقامات اوکراینی گفته است که پهپادهای مورد استفاده‌ی روسیه در جنگ اوکراین در واقع کپی هواپیماهای بدون سرنشین ساخت ایران هستند.

یک مقام ارشد در تهران به امواج.میدیا گفت که گفتگوهای ایران و اوکراین تاکنون در "سطح تخصصی و فنی" برگزار شده است. این منبع آگاه در توضیح نگرش جمهوری اسلامی نسبت به استفاده از تسلیحات ساخت ایران در جنگ اوکراین، توضیح داد: "به گمانم هیئت ایرانی در عمان گفته است که روابط نظامی ما با روسیه یک موضوع است و استفاده‌ی روسیه از تسلیحات ایران [در اوکراین] موضوع دیگری است؛ و این‌که ما با دومی مخالفیم و آماده‌ی همکاری بر سر آن هستیم."

از سوی دیگر، با توجه به ارتباط ظاهری پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای با پیشرفت در رسیدگی به مسئله‌ی صادرات پهپادهای ایران، این منبع ادامه داد: "پس از مذاکرات مستقیم ایران و اوکراین، مسیر تنش‌زدایی از این موضوع باز شده است...و بنابراین بخت از سرگیری مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای افزایش یافته است."

عمان و میانجیگری

عمان قبلا هم در چند مرحله میان ایران وامریکا درباره موضوع هسته ای و مبادله زندانیان میانجیگری کرده بود.

عمان در سال 1391 میزبان چند مرحله مذاکرات مستقیم هیات های ایران و امریکا درباره فعالیت هسته ای تهران بود که در نهایت به توافق هسته ای ایران و 1+5 معروف به برجام منتهی شد.

عمان واقع در جنوب خلیج فارس، روابط تاریخی و بسیار نزدیکی با ایران دارد.