راهکار امن هدایت دارایی های خُرد مردم به خارج از وسوسه سود بانکی

این در حالی است که با توجه به نوسانات بورس در چند سال گذشته، نوعی نااطمینانی در صاحبان سرمایه‌های خرد جهت ورود به بورس به وجود آمده است زیرا سرمایه این افراد کم است و آنها نمی‌خواهند ریسک کنند. به عنوان مثال، فردی که پس از 30 سال خدمت، پاداش بازنشستگی خود را دریافت می کند و می خواهد با آن سرمایه گذاری کند کمتر حاضر می شود که سرمایه اش را به بورس ببرد زیرا نوسانات بورس آنقدر زیاد است که او نمی تواند ریسک آن را بپذیرد.شیوه دیگر، به میدان آمدن سیستم بانکی است.

به هر حال، امن‌ترین نقطه برای صاحبان سرمایه‌های خرد در شرایط کنونی، سپرده گذاری در بانک‌هاست اما معضل اساسی این است که بانک‌ها از این منابع در جهت تولید استفاده نمی‌کنند و آنها را صرف سرمایه‌گذاری در جاهایی می‌کنند که ارتباطی با تولید ندارد. آفتاب یزد در این خصوص با جعفر قادری اقتصاددان و استاد دانشگاه گفتگو کرده است. قادری گفت: یکی از راهکارهای استفاده از سرمایه‌های خرد مردم در جهت تولید بازار سرمایه است. ولی متاسفانه بورس به دلیل نوسانات قابل توجه در قیمت سهام دچار حباب‌های قیمتی شد و این حباب‌های قیمتی باعث شد که بیشترین ضرر متوجه سهامداران جزء شود.

انتشار اوراق سهام تبعی که یک حداقل سودی را می‌تواند برای سپرده‌گذاران تضمین کند یکی از راه‌هایی است که می‌تواند اعتماد را به صاحبان سرمایه‌های خرد بازگرداند تا از این طریق این افراد سرمایه‌های خود را وارد بورس کنند. اوراق سهام تبعی اوراقی است که یک کف سودی را برای سرمایه‌گذاران تضمین می‌کند بنابراین سهامدار مخیر است که سهام خود را بفروشد و یا اینکه حداقل سود که کف سود اوراق مشارکت است را دریافت کند. وی افزود: متاسفانه الان وضعیت نظام بانکی به گونه‌ای است که با سودهای 25 و 27 درصدی تسهیلات و نیز سپرده‌ها کسی انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس ندارد.

وقتی بعضی از بانک‌ها سپرده‌هایی با نرخ 25 درصد برای مشتریان خود افتتاح می‌کنند و تسهیلاتی با نرخ 27 درصد ارائه می‌کنند این نرخ برای تولیدکننده مقرون به صرفه نیست. بنابراین بانک‌هایی می‌آیند این سودها را پرداخت می‌کنند که مثلا قبلا در املاک و مسکن سرمایه‌گذاری کرده‌اند و اکنون برای پرداخت سود سپرده‌ها ناچار هستند که سود بالایی برای تسهیلات خود در نظر بگیرند. من فکر می‌کنم تا زمانی که اصلاحات در سیستم بانکی صورت نگیرد این وضعیت ادامه خواهد داشت. قادری گفت: اکنون بخش قابل توجهی از منابع بانک‌ها دست دولت است و دولت باید این بدهی‌های خود را تسویه نماید.

از طرف دیگر خود دولت نباید در بازار بورس اقدام به انتشار اسناد خزانه-مشا به کاری که در اواخر سال 5 انجام داد- کند. وقتی تقاضای بخش دولتی برای نقدینگی افزایش پیدا کند بانک‌ها نیز ناچار هستند که سود سپرده‌ها را بالا ببرند تا بتوانند منابع بیشتری را جذب کنند. وی ادامه داد: بانک‌ها باید با سوق دادن منابع به سمت تولید از رونق اقتصادی حمایت کنند. ایرادات و اشکالات زیادی در سیستم بانکی وجود دارد که باید حتما برطرف شود.

وقتی که دولت می‌گوید تورم زیر 10 درصد است بنابراین پرداخت تورم با نرخ 27 یا 28 درصد اصلاً توجیهی ندارد و منطقی نیست. باید حتما با بانک‌هایی که اقدام به پرداخت سود بالا به سپرده‌ها می‌کنند برخورد جدی شود چون با این کار کل سیستم بانکی به هم می‌ریزد و در چنین شرایطی، بانک‌های دیگر هم ناچار می‌شوند که سودهای بالا پرداخت کنند. همین سودهای بالا برای سپرده‌ها باعث می‌شود که سود تسهیلات هم شدیدا افزایش پیدا کند. دولت باید با اجرا کردن اصلاحات در نظام بانکی مطالبات بانک‌ها را پرداخت کند. دولت باید طرح‌های نیمه تمام را واگذار کند و نقدینگی را هم کنترل نماید.