تولید، صادرات و ذخایر نفت و گاز ایران در چه جایگاهی قرار دارد؟

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایرنا؛ آژانس اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرده است: میزان تولید نفت ایران از هنگام لغو تحریم ها علیه بخش نفت این کشور (2016) به بیش از سه میلیون و 800 هزار بشکه در روز در سال 2017 رسید. تولید نفت خام ایران به رغم دارا بودن ذخایر گسترده، به علت سال ها سرمایه گذاری ناکافی و تاثیرهای منفی تحریم های بین المللی کاهش داشته، اما تولید گاز طبیعی ایران افزایش یافته، هر چند که رشد آن پائین تر از حد انتظار بوده است.

این نهاد اطلاع رسانی بین المللی انرژی می افزاید: ایران دارای یکی از بزرگ ترین ذخایر نفت و گاز اثبات شده جهان است که آن را در ردیف چهارمین دارنده ذخایر نفت و دومین دارنده ذخایر بزرگ گاز طبیعی قرار می دهد. ایران که در میان 10 کشور عمده تولیدکننده نفت خام و پنج کشور اصلی تولید کننده گاز طبیعی جهان قرار دارد، در سال 2017 روزانه حدود چهار میلیون و 700 هزار بشکه نفت و دیگر مایعات و حدود هفت تریلیون و 200 میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی خشک تولید کرده است. 

این سازمان اطلاع رسانی در زمینه انرژی جهان میافزاید: روزانه حدود 18 میلیون و 500 هزار بشکه نفت خام و محصولات پالایشی در سال 2016 از تنگه هرمز در سواحل جنوب شرقی ایران انتقال یافته که معادل تقریبا 30 درصد کل نفت جهان می شود که از طریق دریا انتقال می یابد و تقریبا 20 درصد همه نفتی است که در جهان تولید می شود. پهنای این آبراه که مسیر مهم صادرات نفت ایران و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس به شمار می رود، در باریک ترین بخش به حدود 21 مایل می رسد.

محموله های گاز طبیعی مایع شده (ال ان جی) نیز از طریق تنگه هرمز منتقل می شود، به گونه ای که تنها در سال 2016 حدود سه تریلیون و 700 میلیارد فوت مکعب ال ان جی تولید شده در قطر از مسیر تنگه هرمز به کشورهای جهان صادر شده است که بیش از 30 درصد تجارت جهانی ال ان جی را تشکیل می دهد. 

بر اساس آمار صندوق بین المللی پول، درآمد صادرات نفت و گاز طبیعی ایران در سال مالی 2015-2016 بالغ بر 33 میلیارد و 600 میلیون دلار بوده که نسبت به 55 میلیارد و 400 میلیون دلار در سال مالی پیش از آن (2014 -2015) نزدیک به 40 درصد کاهش نشان می دهد.

بر اساس ارزیابی آژانس اطلاعات انرژی، درآمد خالص صادرات نفت ایران در سال 2016 به 36 میلیارد دلار کاهش یافته که ناشی از افت صادرات و پائین آمدن بهای نفت خام بوده است.

همچنین ارزیابی می شود که درآمد صادرات نفت و گاز طبیعی ایران در سال مالی 2016-2017 همزمان با بالا رفتن میزان صادرات در پی اجرای توافق هسته ای (برجام)، به 57 میلیارد و 400 میلیون دلار افزایش یافته باشد. بیشتر درآمدهای صادراتی ایران ناشی از فروش نفت خام و میعانات بوده است، زیرا ایران تنها بخش اندکی از گاز طبیعی خود را صادر و بیشتر گاز طبیعی تولیدی را مصرف می کند. 

آژانس اطلاعات انرژی در ادامه این گزارش می افزاید: فعالیت های تولید گاز طبیعی ایران بر میدان گاز طبیعی پارس جنوبی در آب های فراساحلی خلیج فارس متمرکز شده است که حدود 40 درصد کل ذخایر اثبات شده گاز طبیعی ایران را دربردارد و بیشتر عملیات بهره برداری از آن توسط شرکت های ایرانی صورت می گیرد.