بانکداری در ایران متعارف است نه اسلامی

به گزارش اقتصادنیوز؛ محمدتقی گیلک حکیم‌آبادی، کارشناس بانکداری اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه بانکداری اسلامی باید ضوابط شرع اسلام را رعایت کند، اظهار کرد: با توجه به اینکه عمده‌ترین معامله‌ها به روش سپرده‌گذاری و یا تسهیلات براساس قرارداد قرض انجام می‌شود، به دلیل ربوی بودن قرارداد قرضی، بانکداری اسلامی جای خود را به بانکداری متعارف داده است.

*اهمیت عقود اسلامی در بانکداری اسلامی

وی با بیان اینکه عقود اسلامی در بانکداری اسلامی بدون ربا بسیار تعیین کننده و دارای اهمیت است، تصریح کرد: بانکداری اسلامی هم در سپرده‌گذاری و هم سپردن تسهیلات مبتنی بر قراردادهای شرعی که از نظر شرعی غیرربوی هستند پایه‌گذاری شده است.

عضو هیات علمی دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه در جامعه اسلامی تابع دستورات مراجع تقلید هستیم، افزود: در مبحث فقهی، علمایی چون آیت‌الله مکارم شیرازی دیرکرد را مصداق ربای جاهلی می‌دانند و معتقدند که در دوران قبل از اسلام نیز چنین مسئله‌ای وجود داشت در حالیکه برخی علما از جمله افرادی که در شورای فقهی هستند این را به عنوان وجه‌الانتظام می شناسند و بر این امر معتقدند که گیرنده تسهیلات موظف به پرداخت اقساط در مدت معین است و به دلیل تخلف و بی‌وفایی به عهد خویش باید جریمه تخلف را پرداخت کند.

حکیم‌آبادی ادامه داد: بانکداری مدرن با توجه به تسهیلات، خدمات و سرویس‌هایی که می دهد شناخته می شود و مکانیزم اصلی در دنیا پابرجاست اما سیستم های انتقالی به صورت الکترونیکی و خدمات الکترونیکی موجب تفاوت با سیستم گذشته نیست.

*عدم تفاوت بانکداری اسلامی با بانکداری دنیا

عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه بانکداری اسلامی از نظر قوانین مبتنی بر عدم ربا و عقود است در عمل هیچ تفاوت معناداری با بانکداری دنیا ندارد، تصریح کرد: هرچند نمی‌توان گفت که این نوع بانکداری 100 غیرشرعی است اما صوری بودن عقود و قراردادها بیانگر این موضوع است.

وی ادامه داد: محدود کردن مردم توسط بانک‌ها و تعبیه نشدن ابزار لازم، مردم را به گرفتن تسهیلات به هر جهت و با هر نوع عقودی حتی با سند سازی، برای پوشش دادن به مشکلات مالی خود مجبور کرده است.

*ممانعت از پوشش دهی قرض به علت سوءاستفاده

کارشناس بانکداری اسلامی با بیان اینکه پوشش دهی قرض در بانکداری اسلامی وجود دارد اما به علت سوء استفاده از آن ممانعت به عمل آمده است، خاطرنشان کرد: عدم انجام هزینه نظارت توسط بانک‌ها باعث شده تا گاهی اوقات خود با شخص گیرنده تسهیلات همراه شوند و راه‌های گرفتن وام های مختلف پیشنهاد داده شود هرچند با توجه به پیشرفت در بانکداری، وجود سند خزانه و کارت های اعتباری سعی در برطرف کردن برخی نواقص شده است.

*سایر کشورها مقیدتر از کشور ایران به قوانین بانکداری

حکیم‌آبادی با اشاره به اینکه در برخی از کشورها مانند انگلستان هم بانکداری اسلامی وجود دارد، یادآور شد: در چنین کشورهایی با توجه به اینکه اشخاصی مسلمان و مقید به احکام اسلامی که از لحاظ مالی وضعیت مالی خوبی دارند زندگی می‌کنند و بانک‌ها هم می خواهند توسط این افراد نفعی داشته باشد بنابراین بانکداری اسلامی با این هدف برپا شد و در آنجا دیگر قوانین سوری وجود ندارد و همه قوانین واقعی را عمل می‌کنند.