۱۶ رقم کارت بانکی نشانگر چیست؟+جدول کدهای اختصاصی بانک‌های ایران
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایبِنا، کارت‌های بانکی با هدف ایجاد سهولت در نقل و انتقال مبالغ پایین، خرید با پایانه‌های فروشگاهی، پرداخت قبوض، استعلام موجودی و ... در سیستم بانکی کشور ایجاد و در دسترس مشتریان قرار گرفتند تا فرآِیندهای بانکی و مالی را تسریع کنند؛ امروزه کارت بانکی به یک ابزار رایج تبدیل شده و همچنان با همان شکل گذشته و در قالب کارت‌های مغناطیسی در شبکه بانکی برای مشتریان در تمامی بانک‌ها صادر می‌شود، با این ابزار روزانه میلیون‌ها تراکنش از طریق ابزار پذیرش موبایلی، اینترنتی و کارتخوان انجام می‌شود که باعث شده تا وجود پروتکل و سیستم استانداردی برای اطلاعات کارت به منظور ایجاد نظم در تبادلات مالی در شبکه پرداخت و بانکی ضروری باشد.
کارت‌های بانکی دارای یک شماره ۱۶ رقمی هستند که بر روی کارت درج شده که بر اساس استاندارد تعریف شده‌ای در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند و معنایی دارند که به شرح زیر است:
شش رقم اول درج شده بر روی کارت بانکی از سمت چپ به معنای شماره شناسایی بانک Bank Identification Number (BIN) است و مشخص می‌کند که کارت مشتری توسط کدام بانک یا موسسه اعتباری صادر شده است؛ در واقع در شرکت‌های بانکی و پرداخت مانند نرم افزارهای ارائه دهنده خدمات انتقال وجه، برنامه نویسان با دسترسی به اطلاعات شماره شناسایی، بانک صادر کننده کارت را تشخیص می‌دهند که اطلاعات BIN برخی از بانک‌های ایرانی به شرح زیر است:
دو رقم بعدی از سمت چپ کارت بانکی یعنی اعداد هفتم و هشتم نشان دهنده کد محصول نوع کارت بانکی است و بسته به نوع کارت بانکی بر روی کارت درج می‌شود؛ در واقع این اعداد مشخص می‌کند کارت مذکور کدام نوع از کارت‌های بانکی از جمله کارت نقدی (کارت برداشت) متصل به حساب بانکی یا کارت پیش پرداخت مانند بن کارت، کارت هدیه یا کارت اعتباری است.
هفت رقم بعدی از سمت چپ یعنی اعداد ۹ تا ۱۵ درج شده بر روی کارت بانکی شماره سریال کارت بانکی را مشخص می‌کند که برای هر کارت منحصر به فرد و مطابق با اطلاعات شماره حساب فرد است.
همانطور که گفته شد، بر روی کارت بانکی ۱۶ رقم درج شده و رقم شانزدهم یک رقم کنترلی است که اصطلاحا با عنوان Check Digit شناخته می‌شود؛ در حقیقت کاربرد این رقم بررسی به منظور ایجاد اطمینان از صحت ورود ۱۵ رقم ابتدایی شماره کارت است تا در صورتی که یکی از ارقام شماره سریال کارت بانکی اشتباه درج شده بود، از ارسال وجه به مقصد اشتباه و فرد دیگری جلوگیری شود.
فرآیند صحت سنجی توسط شماره ۱۶ رقمی از طریق یک سیستم کنترلی انجام می‌شود که برای محاسبه آن باید اعداد جایگاه‌های فرد در عدد ۲ ضرب می‌شود و اعداد جایگاه‌های زوج در عدد ۱ ضرب می‌شوند. حاصل جمع همه اعداد به دست آمده باید مضربی از عدد ۱۰ باشد در غیر این صورت شماره کارت معتبر نیست. در نتیجه به ازای هر ۱۵ رقم ابتدایی، تنها یک رقم کنترلی وجود دارد که شماره کارت را تکمیل می‌کند؛ در صورتی که یک یا چند رقم از شماره کارت مورد نظر را اشتباه وارد شود، نتیجه نهایی فرمول بالا، مضربی از ۱۰ نخواهد بود.
