جزییات افزایش 3 برابری یارانه نیازمندان

به گزارش اقتصادنیوز ، با تصمیم دولت از شنبه شب، یارانه نقدی به‌صورت متنوع توزیع می‌شود، به‌نحوی‌که یارانه مستمری‌بگیران مددجو به‌طور متوسط 3 برابر می‌شود. پیش از این حسن روحانی، در کنفرانس خبری خود در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه دنیای اقتصاد یکی از برنامه‌های دولت در بهبود هدفمندسازی یارانه‌ها را متناسب‌سازی پرداخت‌ها با وضعیت خانوارها عنوان کرده بود.

رئیس‌جمهوری در نشست خبری خود، با نامطلوب دانستن اعطای یارانه به شکل یکسان، از حمایت اقشار آسیب‌پذیر خبر داده بود. حمایتی که نه یک‌شبه و دستوری، بلکه براساس قانون برنامه ششم توسعه و در قالب یک فرآیند کارشناسی شده صورت گرفته است. تصمیمی که دولت را مجاب می‌کند حتی پس از انتخابات، سیاست افزایش یارانه افراد کم‌درآمد را در دستور کار قرار دهد.

این تصمیم براساس ماده (79) تبصره 14 قانون برنامه ششم توسعه و در قالب یک برنامه کارشناسی دو ساله صورت گرفته است. در این ماده به افزایش حداقل مستمری خانوارهای مددجویان تحت حمایت دو نهاد کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی متناسب با سطح محرومیت بر مبنای متوسط 20 درصد حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار اشاره و مبلغ مدنظر قرار گرفته برای این افزایش 4 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

پیش از این، محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت از افزایش 5/ 2 برابری دریافتی مستمری‌بگیران کمیته امداد و بهزیستی خبر داده بود. بررسی‌ها حاکی از این است که با اجرایی شدن این موضوع، حدود 5 میلیون نفر (6 درصد جمعیت کل کشور) مشمول افزایش یارانه خواهند شد. اعطای یارانه به خانوارها در گام نخست از سوی سازمان هدفمندی و در قالب یارانه صورت می‌گیرد که ممکن است در آینده این مبلغ در قالب مستمری از سوی سازمان‌های حمایتی پرداخت شود.

مسوولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مکانیزم افزایش مقدار یارانه افراد کم‌درآمد را که تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی هستند اعلام کردند. این افزایش در 5 ردیف برای خانوارهای بعد «یک نفره» تا «پنج نفره و بیشتر» را ترسیم کرده است. این افزایش به نحوی تنظیم شده که مجموع مستمری و افزایش یارانه پرداختی برای خانوارهای یک نفره معادل 16 درصد و برای خانوارهای 5 نفره، 50 درصد «حداقل دستمزد وزارت کار (930 هزار تومان)» قرار گیرد.

با این حساب یارانه افراد با توجه به بعد خانوارها نسبت به قبل از 6/ 2 تا 1/ 3 برابر افزایش می‌یابد که این تغییر با توجه به بعد خانوارها است. بر این اساس، پیش از این خانوارهای یک نفره 53 هزار تومان از محل دستگاه اجرایی و 45هزار تومان نیز از محل هدفمندی یارانه‌ها دریافت می‌کردند، اما به استناد این ماده قانونی، 95 هزار تومان نیز به منابع یارانه خانوارهای یک نفره افزوده می‌شود و مجموع دریافتی آن به 193 هزار تومان افزایش می‌یابد.

برای خانوارهای دو نفره مجموع مبلغ دریافتی با افزایش یارانه 189 هزار تومانی به 340 هزار تومان خواهد رسید. برای خانوارهای سه نفره نیز افزایش یارانه نقدی 253 هزار تومان عنوان شده که با این رقم مجموع دریافتی آنها 460هزار تومان بوده است. در خانوارهای 4 نفره افزایش یارانه‌ها معادل 337 هزار تومان و مجموع دریافتی 598 هزار تومان است. همچنین برای خانوارهای 5 نفره و بیشتر، افزایش یارانه‌ها معادل 465 هزار تومان و جمع دریافتی برای خانوار 5 نفره معادل 690 هزار تومان است.

همچنین مجموع تعداد خانوارهای تحت‌حمایت بهزیستی و کمیته امداد بیش از 2 میلیون و 100 هزار خانوار هستند که از این رقم 53 درصد خانوارهای تک نفره، 27 درصد خانوارهای دونفره، 11 درصد خانوارهای سه نفره، 5 درصد خانوارهای 4 نفرو ه و 3 درصد خانوارهای 5 نفره و بیشتر را شامل می‌شود. با این ارقام به‌نظر می‌رسد که جمعیتی حدود 5 میلیون نفر از افزایش یارانه‌های نقدی منتفع ‌شوند.

با این اقدام دولت، نسبت حداقل حقوق به مستمری مددجویان به بیش از 20 درصد رشد خواهد کرد. رقمی که از پس سال 1385 به بعد مدام در حال کاهش بوده است و در سال 1395 این رقم به 9 درصد رسیده است. یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش این نسبت، بالا بودن نرخ تورم و اثر بیشتر آن در گروه‌های خانوارهای کم‌درآمد بوده است. در حال‌حاضر به گفته کارشناسان دو نهاد حمایتی کشور با چالش‌های اساسی مواجه هستند.

چالش‌های پیش‌روی کمیته امداد و سازمان بهزیستی کشور تا حدی مشابه هم است. درحالی‌که عوامل فزاینده فقر و تنگدستی در سال‌های اخیر رو به گسترش بوده است، منابع مالی این نهاد‌ها به‌قدر کافی افزایش نیافته، تا بتوانند پاسخگوی نیازهای جدید جامعه باشند. دلیل اصلی ایجاد نیازها، افزایش جمعیت نیازمند به دلیل تورم و بیکاری، افزایش روزافزون هزینه‌های پزشکی، افزایش بی‌رویه قیمت‌های کالاهای اساسی مانند غذا، مسکن و آموزش و تنوع در نیازهای مخاطبان به‌خصوص زنان خود سرپرست و سرپرست خانوار عنوان شده است.