همه سکانداران «دفاع» کشور + جدول
به گزارش خبرآنلاین، سال‌هاست که وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بازوی نظامی دولت‌ها بعد از انقلاب اسلامی است؛ وزارتخانه ای کلیدی با وظایفی اساسی. وزارتخانه ای که عمری نه به قدمت سال های بعد از انقلاب که سابقه ای از سال های قبل از مشروطه به بعد دارد. از روزگاری که این وزارت با نام وزارت جنگ، عملیات های نظامی را طراحی می کرد تا زمانی که در دوران نخست وزیری محمد مصدق نامش را به وزارت دفاع ملی تغییر دادند، این وزارتخانه جزو نیروهای مسلح محسوب می شده است. اما این تغییر نام آخر برای این وزارتخانه نبود؛ بطوریکه بعد از سقوط دولت مصدق دوباره نام وزارت جنگ برای آن در نظر گرفته شد و این نام تا زمان انقلاب اسلامی و تشکیل دولت موقت مهدی بازرگان باقی بود تا اینکه در دولت موقت نام آن باز هم تغییر پیدا کرد و این وزارتخانه به وزارت دفاع ملی موسوم شد.
نام وزارت دفاع در خرداد ماه سال 1363 از سوی مجلس شورای اسلامی برای این وزارتخانه برگزیده شد تا اینکه نام نهایی آن در سال 1368 و با ادغام این وزارتخانه با وزارت سپاه- که در دولت اول میرحسین موسوی تشکیل شده بود- به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تغییر کند.
از اولین روزهای پیروزی اتقلاب اسلامی و تشکیل دولت موقت تا کنون، 13 نفر در راس وزارت دفاع قرار گرفته اند؛ وزارتخانهای که گرچه در ایام جنگ وظیفه تامین نیازهای نیروهای مسلح به ویژه ارتش را بر عهده داشت اما در سالهای پس از جنگ به یکی از راهبردی ترین وزارتخانه هایی تبدیل شد که مسؤول برنامه‌ریزی، هماهنگی، پشتیبانی و توسعه توان دفاعی نیروهای مسلح ایران را بر عهده گرفت و همچنان وظیفه تجهیز نیروهای دفاعی برای مقابله با تهدیدات احتمالی بر عهده این وزارتخانه‌است.
جدول زیر نمایی از تمامی سکانداران وزارت دفاع در طول 39 سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است:
|
وزرای دفاع/ |
دولت/ |
سوابق قبل از وزارت |
سوابق بعد از وزارت |
|
احمد مدنی |
دولت‌موقت مهدی بازرگان |
*دریادار نیروی دریایی ایران |
*استاندار خوزستان |
|
محمدتقی ریاحی |
دولت‌موقت مهدی بازرگان |
*رئیس ستاد ارتش |
--- |
|
مصطفی چمران |
دولت‌موقت مهدی بازرگان |
*معاون نخستوزیر در امورانقلاب |
*فرمانده ستاد جنگ‌های نامنظم |
|
جواد فکوری |
دولت شهیدمحمدعلی رجایی |
*فرمانده پشتیبانی پایگاه دوم شکاری |
*به شهادت رسید |
|
موسی نامجو |
دولت شهیدمحمدعلی رجایی |
*رییس دانشکده افسری |
*به شهادت رسید |
|
محمد سلیمی |
دولت اول |
*مسئول دفتر مشاوره امام خمینی(ره) در امور نظامی و مسئول ستاد جنگ‌های نامنظم |
*فرمانده کل ارتش |
|
محمدحسین جلالی |
دولت دوم |
*از فرماندهان عالی‌رتبه نیروی هوایی ارتش |
*فرمانده نیروی هوایی سپاه |
|
اکبر ترکان |
دولت اول |
*استاندار ایلام |
*وزیر راه و ترابری |
|
محمد فروزنده |
دولت دوم |
*حضور در ارتش |
*از فرماندهان سپاه |
|
علی شمخانی |
دولت اول و دوم |
*فرمانده نیروی زمینی |
*دبیر شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران |
|
مصطفی محمدنجار |
دولت اول |
*مسئول ارزشیابی استان سیستان و بلوچستان |
*وزیر کشور |
|
احمد وحیدی |
دولت دوم |
*فرمانده قرارگاه‌های عملیاتی و اطلاعاتی سپاه |
*رئیس مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح ایران |
|
حسین دهقان |
دولت اول |
*فرمانده سپاه تهران |
--- |
توضیحات جدول:
* از ١٣ وزیر وزارت دفاع بعد از پیروزی انقلاب، شش وزیر اول آن فوت کرده یا شهید شده‌اند. مصطفی چمران، جواد فکوری و موسی نامجو از وزرای دفاعی هستند که به مرتبه شهادت نائل آمده اند.
* جوان‌ترین وزیر دفاعی در زمان وزارت محمد فروزنده و پیرترین وزیر محمدتقی ریاحی بوده‌اند.
* اکبر ترکان تنها فرد غیرنظامی است که به مقام وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح رسیده است.
* علی شمخانی با هشت سال بیشترین زمان وزارت را در وزارت دفاع برعهده داشته است.
* اکبر ترکان و مصطفی محمدنجار دو وزیر دفاعی بوده‌اند که بعد از اتمام وزارتشان به وزارت دیگری گماشته شده‌اند. ترکان بعد از وزارت دفاع، وزیر راه و ترابری شد و محمدنجار هم وزیر کشور.
* سازمان صنایع دفاع، سازمان صنایع هوافضا، سازمان صنایع هوایی، سازمان صنایع دریایی، شرکت صنایع الکترونیک ایران، سازمان توسعه منابع انرژی، سازمان جغرافیایی، سازمان بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح، سازمان اتکا، موسسه آموزشی و تحقیقات دفاعی، دانشگاه صنعتی مالک اشتر و بنیاد تعاون سازمان‌های وابسته به وزارت دفاع هستند.
* بودجه وزارت دفاع در سالهای بعد از انقلاب متفاوت بوده است که در سال 96 با رشد 27 درصدی بودجه خود به 42666904 میلیارد ریال رسیده است.
