پشت پرده برکناری «فرهاد رهبر» از ریاست دانشگاه آزاد
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فرارو؛ صبح امروز خبرگزاری‌ها از تشکیل جلسه فوق العاده هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی و برکناری فرهاد رهبر از ریاست این دانشگاه خبر دادند.
پس از گذشت ساعاتی از برکناری فرهاد رهبر اعلام شد که محمدمهدی طهرانچی با اکثریت آرای هیات امنا جایگزین فرهاد رهبر و سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی شد. حالا هیات امنا سه ماه فرصت دارد که رییس جدید دانشگاه آزاد را انتخاب کند.
هرچند برکناری فرهاد رهبر ناگهانی بود، اما پیش از این خبر‌هایی از وجود اختلاف میان علی اکبر ولایتی و فرهاد رهبر به گوش می‌رسید. این اختلافات از زمستان سال گذشته اوج گرفت در آن زمان گفته می‌شد فرهاد رهبر قهر کرده و در محل کار خود حاضر نمی‌شود. حتی گفته می‌شد او استعفا کرده است. اما این شایعات از سوی علی اکبر ولایتی تکذیب شد. ولایتی دهم اسفند ماه دراین باره گفت: «ما از اینکه دکتر فرهاد رهبر ریاست دانشگاه آزاد اسلامی را به‌عهده دارند، خوشحالیم و همکاری تنگاتنگی بین بنده، دکتر رهبر، معاونان ایشان و مدیریت اجرایی و علمی دانشگاه آزاد اسلامی وجود دارد و چنین موضوعی به هیچ وجه صحت ندارد.»
ولایتی با اشاره به فضاسازی‌ها و شایعات موجود پیرامون دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «این فضاسازی‌ها، القای شبهه از سوی کسانی است که منافع آنان در دانشگاه آزاد اسلامی به‌خطر افتاده است.»
حالا پس از شش ماه از این تکذیبیه به نظر می‌رسد، اختلاف‌های مدیریتی در دانشگاه آزاد وجود داشته است. در آن زمان گفته می‌شد اختلافات ریشه در عزل و نصب‌ها دارد. ظاهرا علی اکبر ولایتی از همان ابتدا طهرانچی را برای ریاست دانشگاه آزاد به فرهاد رهبر ترجیح می‌داده است. اما به هر حال رهبر توانست به ریاست دانشگاه برسد. طهرانچی و رهبر هر دو از روسای دانشگاه‌های بزرگ کشور در دولت محمود احمدی نژاد بودند، رهبر در دانشگاه تهران و طهرانچی در دانشگاه بهشتی. اما طهرانچی به علی اکبر ولایتی نزدیکتر بود.
هنگامی مرحوم هاشمی رفسنجانی ولایتی را به عنوان رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب کرد، ولایتی طهرانچی را به عنوان معاون خود به مجمع تشخیص برد. با این وجود در ۲۵ تیر ۹۶، هیات امنای دانشگاه آزاد فرهاد رهبر را به عنوان رئیس پیشنهادی دانشگاه آزاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی معرفی کرد در اول مرداد ۱۳۹۶ جلسه کمیته انتخاب رؤسای دانشگاه‌ها در شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد و فرهاد رهبر با تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان رئیس قطعی دانشگاه آزاد اسلامی منصوب شد.
برخی معتقدند ریشه اختلافات رهبر و ولایتی را باید در نامه ۵ بندی حمید میرزاده رییس پیشین دانشگاه آزاد جست و جو کرد. پس از مرگ هاشمی رفسنجانی، علی اکبر ولایتی از سوی رهبر معظم انقلاب به عنوان رییس هیات موسس دانشگاه آزاد منصوب شد. این حکم در ۳۰ دی ماه سال ۹۵ یعنی حدود ۱۱ روز پس از مرگ آیت الله هاشمی صادر گردید. در بهمن ماه همان سال ولایتی به عنوان رییس هیات امنا نیز انتخاب شد.
به این ترتیب این سیاستمدار با تجربه به مرد قدرتمند دانشگاه آزاد تبدیل شد. پس از آن ولایتی با رییس دانشگاه آزاد یعنی حمید میرزاده به اختلافات جدی برخورد. کار اختلافات به افشاگری کشیده شد و این دو علیه یکدیگر ادعا‌هایی مطرح کردند. در این راستا حمید میرزاده نامه ۵ بندی علیه ولایتی منتشر کرد، در بخشی از این نامه خطاب به ولایتی، از شرط ولایتی برای ادامه همکاری با میرزاده پرده برداری شده است. در بخشی از نامه میرزاده آمده که ولایتی به او گفته است "اصلا من با تو نمی‌توانم کار کنم! ". نامه میرزاده مدعی است: «افزودید در صورتی می‌توانید رییس دانشگاه بمانید که من هرچه گفتم بپذیرید، هر که را گفتم عزل کنید و هر که را گفتم نصب کنید و هر کاری گفتم انجام دهید و اختیاری نداشته باشید. بنده هم عرض کردم پس تکلیف اختیارات و وظایف رییس دانشگاه که در مواد ۱۳ و ۱۴ اساسنامه بدان تصریح شده و اداره امور دانشگاه و عزل و نصب مدیران به رییس دانشگاه محول شده چه می‌شود؟ که آقای دکتر ولایتی گفتند من کاری به اساسنامه ندارم.»
این بخش از پاسخ میرزاده به ولایتی می‌تواند نشان‌دهنده تمایل او به دخالت مستقیم در امور دانشگاه باشد. تمایلی که می‌تواند به مشکلات مدیریتی در دانشگاه آزاد دامن بزند.
یک سال ریاست فرهاد رهبر بر دانشگاه آزاد حاشیه‌های فراوانی داشته است. او درگیر ماجرا اخراج تعدادی از اساتید با سابقه دانشگاه آزاد شد. اساتیدی همچون صادق زیباکلام که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت. با این حال به نظر می‌رسد این ماجرا تاثیری در برکناری نداشته است، اما ظاهرا تغییرات در تیم رسانه‌ای دانشگاه آزاد بی تاثیر نبوده است.
علی اکبر ولایتی تغییرات در تیم رسانه‌ای را مدیریت کرد. تغییر مدیران رسانه‌ای دانشگاه آزاد، روزنامه فرهیختگان، خبرگزاری آنا و ایسکانیوز در زمان سرپرستی علی‌محمد نوریان رخ داد و پس از آمدن فرهاد رهبر، ولایتی از مدیران رسانه‌ای دانشگاه حمایت کرد و مانع از تغییرات در این بخش شد. مدیرانی که ظاهرا انتخاب نوریان هم نبودند و با نظر صالح اسکندری که پیشتر در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع با ولایتی کار کرده بود، انتخاب شدند.
روایت مشاور ولایتی از نارضایتی‌های او در دانشگاه آزاد
از زمستان گذشته با بالاگرفتن شایعات اختلاف در دانشگاه آزاد، ناظران معتقد بودند که این اختلافات به نحوه عزل و نصب‌ها در دانشگاه باز می‌گردد. ادعایی که احتمالا دور از واقعیت نیست.
حمیدرضا مقدم فر مشاور علی اکبر ولایتی و رئیس دفتر نظارت بر امور فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی امروز در گفتگو با روزنامه فرهیختگان از دلایل نارضایتی ولایتی از عملکرد رهبر سخن گفته است. او گفت: «دکتر ولایتی در یک‌سال گذشته با بسیاری از این موج‌ها مواجهه کرده‌اند، اما همین نگاه طرفدار حفظ وضع موجود مانع از تحقق انتظارات و دغدغه‌های ایشان شده است.»
مقدم فر با بیان مثالی در این زمینه با اشاره به موضوع جذب هیئت‌علمی انقلابی و جوان گفت: «درخصوص به‌کارگیری نیرو‌های جوان و انقلابی با وجود تذکرات مکرر هیئت امنا و به‌خصوص نمایندگی محترم، ولی فقیه در دانشگاه‌ها، بی‌توجهی شده است.»
مقدم‌فر ادامه داد: «یا در موضوع برخورد با اقلیتی که به‌لحاظ اعتقادی، سیاسی و فرهنگی حاشیه‌سازی می‌کنند یک نوع کندی و محافظه‌کاری وجود دارد یا درخصوص به‌کارگیری ظرفیت عظیم در دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه‌های علمی، پژوهشی، صنعتی و کشاورزی در حل مشکلات کشور غفلت می‌شود، این در حالی است که دانشگاه آزاد اسلامی توان این را دارد تا باری از دوش انقلاب اسلامی بردارد، درواقع سیاست حفظ وضع موجود مغایر با نگاه اکثریت هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی است.»
مشاور فرهنگی رئیس هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه یکی از دغدغه‌های هیئت‌امنا کاهش شهریه مناطق محروم بود، گفت: «براساس بودجه مصوب هیئت‌امنا شهریه تحصیل در مناطق محروم مورد توجه قرار گرفت، اما هنوز که هنوز است وضعیت کمافی‌السابق بوده تغییری رخ نداده است."
مقدم‌فر در ادامه با اشاره به خمودگی در به‌کارگیری اعضای هیئت علمی مؤمن جوان و انقلابی گفت: «نشانه‌هایی وجود دارد مبنی‌بر اینکه کسانی که در فتنه ۸۸ اقدامات مشکوکی انجام داده‌اند و حتی در قوه قضائیه پرونده‌هایی دارند در حال بازگشت به دانشگاه آزاد اسلامی هستند و به‌نظر می‌رسد متأسفانه کسانی به‌دنبال اعاده حیثیت از افرادی هستند که دانشگاه آزاد اسلامی را ارث خانوادگی خود می‌دانستند و حتی اتاق‌ها و سایت‌های آنان در نیاوران را تاکنون حفظ کرده‌اند.»
او با اشاره به بی‌تفاوتی به برخی ناهنجاری‌ها و حفظ وضع موجود و از سوی دیگر ادامه کار برخی افراد که ضدیت آن‌ها با اسلام و انقلاب اثبات شده است، از این وضع انتقاد کرد و گفت: «این عدم اهتمام به جذب نیرو‌های جوان مشهود است، بالاخره هیئت امنای دانشگاه به‌دنبال احیای مدرک دانشگاه آزاد اسلامی بودند، اما در حدود یک‌سال گذشته اقدامی جدی در این خصوص صورت نگرفته است.»
مشاور فرهنگی رئیس هیئت‌مؤسس و هیئت‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه یکی از موضوعاتی که افراد را به‌سمت محافظه‌کاری پیش می‌برد، ترس از جریان‌سازی‌ها و مخالفت‌هاست، گفت: «دکتر ولایتی در یک‌سال گذشته با بسیاری از این موج‌ها مواجهه کرده‌اند، اما همین نگاه طرفدار حفظ وضع موجود مانع از تحقق انتظارات و دغدغه‌های ایشان شده است.»
طهرانچی کیست؟
حالا با برکناری رهبر از ریاست دانشگاه محمد مهدی طهرانچی جایگزین او شده است. اما او کیست و چه سابقه‌ای دارد؟
طهرانچی متولد سال ۱۳۴۴ است، او در پرونده کاری خود سمت‌هایی همچون ریاست دانشگاه شهید بهشتی، معاونت علمی آستان قدس رضوی، معاونت پژوهش‌های علم و فناوری مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و ریاست مرکز نشر دانشگاهی را دارد. طهرانچی درجه استادی فیزیک را پس از گذراندن دوره‌های استادیاری و دانشیاری در دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۳۸۵ کسب کرد.
او همچنین عضو وابسته پژوهشکده لیزر و پلاسما است و در سال ۹۱ به‌عنوان استاد نمونهٔ کشوری نیز انتخاب شده است. طهرانچی در اردیبهشت ۹۱ توسط کامران دانشجو وزیر علوم دولت محمود احمدی نژاد به سرپرستی دانشگاه شهید بهشتی منصوب و در سوم بهمن ۱۳۹۵ توسط محمد فرهادی از سمت ریاست دانشگاه شهید بهشتی برکنار شد.
او پس از حضور علی اکبر ولایتی در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع به مجمع رفت و با ولایتی همکاری کرد. پس از رفتن ولایتی به دانشگاه آزاد، طهرانچی هم در اوایل تابستان سال گذشته علاوه بر عضویت در هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی، ریاست دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان تهران را عهده‌دار شد. حالا او به عنوان یار نزدیک به ولایتی سرپرست دانشگاه آزاد را برعهده دارد و شانس بسیار زیادی برای کسب عنوان ریاست این دانشگاه نیز دارد.
