پیش‌نیاز ملاقات با ترامپ از نظر روحانی
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی صبح سه شنبه به وقت محلی نیویورک، در این مصاحبه تلویزیونی شرکت کرد که در ادامه می‌خوانید.
نظرتان درباره توئیت رئیس جمهور آمریکا که گفته علیرغم درخواست‌های متعدد برنامه‌ای برای دیدار با جنابعالی ندارد و گفته که شاید در آینده چنین چیزی میسر شود و این توئیت را با گفتن این که شما یک آدم دوست داشتنی هستید تکمیل کرده، چیست و آیا برنامه‌ای برای دیدار با ترامپ دارید؟
هیچ موقع نه امسال و سال گذشته هیچ درخواستی برای ملاقات با رئیس جمهور آمریکا نداشتیم. البته در سال گذشته و از طرف مقامات آمریکایی 8 بار برای ملاقات درخواست شد و من این ملاقات را مناسب نمی‌دیدم و همین الان هم این ملاقات را مناسب نمی‌بینم چراکه معتقدم ملاقات باید در زمانی صورت بگیرد که مفید بوده و به نفع هر دو کشور باشد. اما در شرایط فعلی دیدار و گفتگو را نه مناسب می‌دانم و نه مفید. از خود ایشان باید بپرسید چه کسی درخواست کرده است.
ترامپ دوست دارد با رهبران مختلف تماس بگیرد؛ توئیت او که گفته مطمئنم ایشان یعنی جنابعالی، مرد خیلی دوست‌داشتنی هستید را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
آنچه برای من مهم است، اینست که رهبران دو کشور در پی منافع مشترک گفتاری داشته باشند و قدم‌هایی عملی را بردارند که در نهایت پیچیدگی‌هایی که در روابط دو کشور در طول دهه‌های گذشته بوده کم شود.
اگر این هدف را دنبال کنیم، مناسب است اما شکل گفتاری و عبارت و لفاظی ما را به جایی نمی‌رساند.
چه چیزی شما را به میز گفتگو با ایالات متحده برمی‌گرداند؟ ایالات متحده گفته ما باید توافق هسته‌ای را دوباره باز کنیم و برجام را دوباره مورد گفتگو قرار دهیم و آقای ترامپ و آقای پمپئو گفتند ما تمایل داریم با ایران گفتگو کنیم ولی ایران باید رفتارش را عوض کند. به اینها چگونه پاسخ می‌دهید؟
بعد از سال‌ها مذاکره و گفتگو 7 کشور توانستند به یک توافق دسته جمعی دست پیدا کنند و این توافق مورد تعهد سران 7 کشور قرار گرفت و بعد با قطعنامه 2231 در شورای امنیت سازمان ملل تأیید شد، بنابراین کسی حق ندارد یکجانبه و بدون دلیل از یک توافق خارج شود و همچنین حق ندارد قطعنامه شورای امنیت را نقض کند.
دولت آمریکا یک مسیر انحرافی را در ماه‌های گذشته طی کرده و باید از این مسیر انحرافی به نقطه اول بازگردد و آن وقت جایی است که باید بحث کنیم آیا این توافق به خوبی اجرا می‌شود یا نه و الان قبل از آنکه آن توافق هسته‌ای به طور کامل و دقیق اجرایی و عملیاتی شود، نمی توانیم راجع به موضوع دیگری گفتگو کنیم.
آیا معتقد هستید که هدف ایالات متحده تغییر رژیم و سقوط دولت ایران است؟ زمانی که شما به آمریکا آمدید دو تا از مشاورین نزدیک رئیس جمهور آمریکا دو مطلب مختلف گفتند. رودی جولیانی گفت شاید دو هفته، شاید دو ماه، شاید دو سال ولی رژیم ایران سرنگون خواهد شد و خانم نیکی هیلی سفیرشان در سازمان ملل گفت که ما هدفمان تغییر رژیم نیست، آیا فکر می‌کنید که سیاست‌های آنها هدفشان سرنگون کردن نظام ایران است؟
ممکن است خیلی افراد در آمریکا در گذشته یک همچون آرزویی را داشتند که با رژیمی در ایران مواجه شوند که مثل قبل از پیروزی انقلاب کاملاً در اختیار ایالات متحده باشد، ولی هیچ‌وقت به این هدف نرسیدند و به نظر من هیچ وقت به این هدف نخواهند رسید.
تا زمانی که حکومت ایران یک حکومت مردم‌سالار است و مردم پای صندوق آراء می‌آیند و رئیس جمهور و نمایندگان خودشان را انتخاب می‌کنند به آن معناست که مردم حکومت می‌کنند و هیچ قدرتی و هیچ دولتی نمی‌تواند در برابر یک ملت بایستد.
حکومت ایران چیزی جدا از ملت ایران نیست، بنابراین خواست سرنگونی رژیم به معنی سرنگونی یک ملت است، ملت ایران همواره استوار بوده و استوار خواهد بود و آنها دچار اشتباه محاسباتی شدند، کما اینکه بارها دولت آمریکا این اشتباه محاسباتی را در گذشته هم داشته است.
موقعی که رئیس جمهور ترامپ تحریمات را دوباره اجرایی کرد، شما در پارلمان مجلس حضور داشتید و مجلس برای دومین بار در تاریخ جمهوری اسلامی ایران درخواست کرد که رئیس جمهور آنجا حضور پیدا کند و شما فرمودید که بدانید که توطئه به تاریکی ما را نزدیک خواهد کرد ولی از آن مهم‌تر، خیلی از مردم دیگر اعتماد به آینده جمهوری اسلامی ندارند و قدرت و توانایی آن را مورد شک و ضعیف می‌بینند. این را می‌پرسم چون امسال در ایران تظاهراتی بود، حتی بزرگتر از اعتراضات انتخابات دو دوره گذشته، تعداد مردم بیشتر بودند، دوره مدت این تظاهرات بیشتر بود، مردم دارند به این وسیله می‌گویند که از شیوه سیاستگذاری دولت خوشحال و راضی نیستند، آیا موافقید؟
قسمت آخر سوال مطلب دقیقی نبود، شما گفتید یک تظاهرات طولانی‌تر از گذشته بود؛ می‌دانید در دی‌ماه سال گذشته کل زمان اعتراضات 5 روز بود و آن اعتراضات گذشته‌ای که شما به آن اشاره می‌کنید 7 ماه بود؛ تعداد افرادی که در این اعتراضات شرکت کرده بودند معلوم است چقدر بودند و شما می‌دانید که بعد از 5 روز، 3 روز هم راهپیمایی سراسری در ایران به حمایت از نظام برپا شد که در همه شهرها تعداد حضور مردم بیشمار بود.
خود حادثه‌ای که شما به آن اشاره می‌کنید، نشانه استحکام نظام جمهوری اسلامی ایران است. اگر در آمریکا در 5 شهر، 10 شهر، صد الی هزار نفر تظاهرات بکنند این به معنای خواست مردم آمریکا است، به هر حال مردم یکسال و چند ماه پیش در یک انتخابات شرکت کردند و در این انتخابات 41 میلیون نفر پای صندوق آراء آمدند این کاملاً روشن است که مردم به نظام معتقدند و خودشان احساس می‌کنند که باید رهبران خودشان را انتخاب بکنند.
امروز بواسطه تحریم فشاری بر دولت و مردم ایران است و با توجه به اینکه الان درآمد فروش نفت و فرآورده‌های نفتی در حال کاهش است و سقوط پیدا می‌کند و ارزش ریال کاهش یافته، درآمدها کاهش یافته است. در نتیجه این موضوعات چه میزان فشار روی شما متوجه است که در برجام بمانید یا از آن خارج شوید؟
تا زمانی که منافع ایران در این توافق تأمین شود، خواهیم ماند، اما اگر ببینیم، 5 کشور باقیمانده در این توافق به تعهداتشان عمل نمی‌کنند، آن وقت شرایط جدیدی خواهد بود؛ ایران متعهد نیست که یکطرفه در یک توافق چند جانبه بماند، همه افرادی که در این توافق بودند، مسئولیت‌هایی دارند که این مسئولیت‌ها را باید انجام دهند و کسی که تاکنون تخلف کرده آمریکاست که به دلایل واهی از این توافق خارج شده است.
اما اینکه تحریم بر مردم فشار وارد خواهد کرد، حتماً این چنین است؛ تحریم یعنی اخلال بوجود آوردن در تجارت جهانی و در معاملات ما با کشورها و شرکت‌های دیگر و آمریکایی‌ها با همه توان به دنبال این هستند که در این امر اخلال ایجاد بکنند؛ این حداقل در کوتاه مدت بی‌تأثیر در اقتصاد نیست، اما نه آمریکا می‌تواند این فشارها را برای بلندمدت ادامه دهد و نه این فشارها در بلندمدت آمریکا را به اهداف خودش می‌رساند. تنها ثمره تحریم اعمال فشار بر مردمی است که می‌خواهند زندگی‌شان اداره شود و نیازمندی‌های خودشان را تأمین کنند و باید هزینه بیشتری را پرداخت کنند. کار آمریکا یک اثر بیشتر ندارد و آن اثر فشار بر زندگی مردم عادی در کشور ما است و این به معنی دشمنی آمریکا با ملت ایران است و به همین دلیل می‌گوییم که این تحریم، تحریم علیه دولت ایران نیست؛ این تحریم، تحریم علیه مردم ایران است.
آمریکایی ها حرف‌های متناقضی می‌زنند، آنها هم می‌گویند مردم را تحت فشار قرار می‌دهیم و زندگی آنها را مشکل می‌کنیم و هم می گویند ما این مردم را دوست داریم و به آنان علاقمند هستیم؛ این یک تناقض آشکار در گفتار و رفتار مسئولین فعلی آمریکا است.
مردم ایران این حرف‌ها را باور ندارند و واقعیت‌ها را در زندگی خودشان می‌بینند و این واقعیت‌ها این است که کشوری که می‌خواهد با ما معامله کند و یا شرکتی که می‌خواهد در کشور ما یک پروژه عمرانی را سرمایه‌گذاری کند و مثلاً جاده یا راه‌آهن درست کند و یا در بندر فعالیت کند آمریکایی‌ها می‌آیند و مانع او می‌شوند و فشار می‌آورند بر او و می‌گویند این کار را انجام ندهد؛ بنابراین آنها با عمران و آبادانی و رفاه مردم ایران مخالفند.
این کار نتیجه‌اش به سود آمریکا و ایران و منطقه نیست. تاریخ قضاوت خواهد کرد که آمریکا در این مقطع دچار اشتباه بزرگی شده است.
آیا معتقد هستید دولت‌های اروپایی و دیگر طرفین در برجام واقعاً سعی می‌کنند با مکانیسم‌های مختلف برجام را نجات دهند و نگه دارند و آیا با چنین ابتکارهایی داخل این چارچوب باقی خواهید ماند؟
تاکنون کشورهای اروپایی و همچنین چین و روسیه در مقام اعلام نظر و بیان سیاسی خودشان مستحکم اعلام کردند که به دنبال حفظ برجام و تعهداتشان هستند اما در مقام عمل هنوز انتظارات ما برآورده نشده است. اگر در عمل هم آنچه را که امروز می‌گویند بتوانند اجرایی و عملیاتی کنند، البته برجام باقی می‌ماند و ما هم می‌توانیم بدون آمریکا این توافق را ادامه دهیم.
شرکای داخل برجام نه تنها ایالات متحده آمریکا، بلکه حتی اروپایی‌ها خیلی ناراحت هستند از نقشی که ایران در سوریه و یمن دارد و چه مدتی ایران داخل سوریه باقی خواهد ماند و آیا ازحمله به ادلب در سوریه حمایت می‌کنید؟
ما باید واقعیت‌های سوریه و یمن را مد نظر قرار دهیم؛ در سوریه چه کسانی بودند که به کشتار مردم می‌پرداختند و چه کسانی بودند که مردم را از خانه‌هایشان آواره کردند، همه ما قبول داریم که گروه‌های تروریستی هم در عراق و هم در سوریه فعال و مردم را از خانه‌های خودشان آواره کرده بودند و جنایات‌های بسیار سبوعانه‌ای را در سوریه مرتکب می‌شدند.
رسانه‌های خارجی هم بخشی از جنایات اینها را منعکس کردند و به ظاهر هم همه کشورها می‌گفتند ما با تروریست‌ها مخالفیم و می‌خواهیم با تروریسم بجنگیم اما عده‌ای به این تروریست‌ها کمک می‌کردند و از آنها نفت می‌خریدند؛ وقتی موزه‌های سوریه غارت می‌شد، اشیاء عتیقه را از تروریست‌ها می‌خریدند و به تروریست‌ها سلاح می‌رساندند.
مردم و ارتش سوریه با تروریست‌ها مقابله می‌کرد و از ما کمک می‌خواست و ما به سوریه کمک کردیم برای اینکه با تروریست‌ها مقابله کند. این حضور بر مبنای درخواست دولت سوریه از ما بود وما آن را برای منطقه لازم می‌دانستیم. چراکه اگر کمک نمی‌کردیم و اگر مردم سوریه و عراق مقاومت نمی‌کردند، حتما امروز بغداد و دمشق در اختیار داعش بود و آنها دو دولت تروریستی را در این منطقه برپا کرده بودند و کل منطقه و جهان را تهدید می‌کردند.
اقدام ایران در عراق و سوریه به نفع صلح و امنیت منطقه و جهان و به نفع ملت عراق و ملت سوریه است.
امروز چه کسانی هستند که یمن را روزانه بمباران می‌کنند؟ چه دولت هایی در منطقه هستند که این کار را می‌کنند؟ عربستان و امارات که یمن را بمباران می‌کنند هواپیماها و موشک‌هایشان را از چه کسی خریدند؟ معاملات تسلیحاتی بسیار سنگینی که بسته می‌شود بین ایالات متحده و کشورهای منطقه برای انواع سلاح‌ها علیه چه کسانی استفاده می‌شود؟
ملت یمن امروز زیر بمباران مداوم کشورهایی هستند که دوست نزدیک آمریکا بوده و با سلاح‌های آمریکایی دارند از بین می‌روند و منهدم می‌شوند؛ دولت آمریکا و سایر دولت‌های غربی که به اینها کمک می‌کنند باید پاسخگو باشند؛ ما به مردم یمن کمک‌های نوع‌دوستانه کردیم و باز هم انجام می‌دهیم و معتقدیم که همه کشورهای جهان باید به مردم در یمن کمک کنند و راه‌حل نهایی یمن هم جنگ نخواهد بود، راه‌حل نهایی یمن گفتگوی یمنی‌ها با یمنی‌ها در درون خودشان است.
معتقدید چه کسی مسئول حمله تروریستی علیه نیروهای مسلح شما در اهواز است که در آن بیش از 20 نفر از نیروهای شما کشته شدند؟
تعبیر شما تعبیر دقیقی نبود. تروریست‌ها به جمع مردم حمله کردند و از جمله نیروهایی که در مراسم سالگرد تجاوز به عراق به ایران داشتند رژه می‌رفتند و اقتدار خودشان را به نمایش می‌گذاشتند. این افرادی که کشته شدند، اکثرشان غیرنظامی هستند و آن نظامی هم که شما می‌گویید سرباز هستند یعنی آنهایی که رفتند، دوره نظامی را ببینند و برگردند، سرباز نیرویی است که برای آموزش در داخل نیروهای مسلح می‌رود و برمی‌گردد و شما می‌دانید عده زیادی از مردم عادی، زن‌ها و کودکان مجروح شدند و حتی یک کودک 4 ساله به شهادت رسید.
این اقدامی تروریستی علیه مردم آن هم در روزی بوده که مردم می‌خواستند مراسمی را در برابر تجاوز صدام برپا کنند، اتفاقاً آنهایی که این کار را انجام دادند گروهی بودند که قبلاً مزدور صدام بودند و این گروه تحت حمایت صدام بود و الان تحت حمایت کشور عرب دیگری هستند. آنها به اینها پول و امکانات می‌دهند و شما دیدید سران این گروه تروریستی در کدام رسانه، مصاحبه کردند. در پایتخت کدام کشور در کدام رسانه و کجا اعلام کردند که ما این کار و این جنایت را انجام دادیم. بنابراین همه شواهد حاکی است که این طراحی از بیرون ایران است و توسط کشوری است که علیه ما اقدام می‌کند و از دوستان نزدیک آمریکاست و آمریکایی‌ها همیشه با این کشورها نزدیک بودند و در برابر اینها موضع قاطعی را اتخاذ نکردند.
ممکن است به طور کلی این حمله را محکوم کنند اما ما باید با ریشه ترور مبارزه کنیم و ریشه‌های گروه‌های تروریستی را هدف قرار بدهیم و نباید از آنها حمایت بکنیم؛ امروز بسیاری از گروه‌های تروریستی که در ایران عده زیادی از مردم عادی و مسئولین را کشتند در آمریکا هستند و فعالیت سیاسی و تبلیغاتی می‌کنند و کمک‌های مالی می‌گیرند. این معلوم است که آمریکا و برخی از کشورهای غربی در بیان خودشان در زمینه مبارزه با تروریسم صادقانه عمل نمی‌کنند.
افرادی در این راستا دستگیر شده و تحقیقاتی در حال انجام است که بعد دقیق‌تر اعلام خواهیم کرد چگونه و با چه کسی و به چه صورتی اینها کمک می‌گرفتند و به چه صورت این عملیات جنایتکارانه را طراحی کردند.
دوتابعیتی هایی که در ایران زندانی هستند و اینکه آیا هیچ وقت آزاد خواهند شد؟
سیستم ایران مثل همه کشورهای دیگری که ما امروز می‌بینیم؛ اگر فردی در زندان است، توسط سیستم قضایی کشور محاکمه شده و محکوم شدند به دوران زندان. بنابراین این یک شیوه حقوقی معمول است که در همه کشورها وجود دارد. اما اینکه کمک شود به یک زندانی که شرایط بهتری داشته باشد یا در یک شرایطی زودتر آزاد شود، این اقدام، اقدام خوب و انسانی است.
ایران در قوانین خود تابعیت دوگانه را نمی پذیرد، امروز تعداد زیادی از افراد بی‌گناه ایرانی و یا آنهایی که با ایران در تماس بودند هم در زندان‌های آمریکا هستند. آنها هم باید آزاد شوند همانطوری که شما برای آنها دلسوزی می‌کنید خوب است برای اینها هم دلسوزی کنید. به نظر من هر تلاشی شود که ما بتوانیم زندانیان را در شرایط مناسب قرار دهیم و زودتر آزاد شوند، این کاری خوب است و ما در یک دوره با آمریکایی‌ها مذاکره کردیم و به توافق رسیدیم هم ما افرادی را آزاد کردیم و هم آنها آزاد کردند که می‌تواند این شیوه در آینده در یک فضای مناسب باز هم ادامه پیدا کند.
به طور دقیق خانم نازنین زرگری سال پیش به نظر می‌رسید که مورد ایشان قابل حل بوده ولی هنوز حل نشده است.
من از جزئیات پرونده خبر ندارم ولی آنچه شنیدم این است که اتهام جدیدی برای ایشان مطرح بود و از نو راجع به آن اتهام بررسی صورت گرفت. به هر حال این اقدامی است که در چارچوب مقررات قانونی و قوه قضائیه انجام می‌گیرد.
باید بکوشیم تا تلاش دولت‌ها در این زمینه‌ها مؤثر باشد؛ چون ما هم در مورد افراد زندانی وقتی با دولت‌های غربی صحبت می کنیم، می‌گویند بله ما هم ناراحت هستیم ولی قوه قضائیه ما این کار کرده و کاری از دست ما ساخته نیست. بنابراین اگر بناست کمک کنیم، همه باید کمک کنیم به افرادی که در زندان هستند برای اینکه زودتر بتوانند به خانواده‌هایشان برگردند این اقدام دو سویه باید باشد نه یک سویه.
