زاکانی، ذوالنور و امیرآبادی فراهانی؛ چرا شورای اصولگرایان قم به این سه نام رسید؟

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از نامه‌نیوز، شنیده‌ها حاکی از آن است که علی لاریجانی دیگر جایی در لیست اصولگرایان استان قم ندارد و یا باید از شهر دیگری و شاید در ائتلافی با جناح‌های مختلف برای مجلس نامزد شود یا آنکه با مجلس دست‌ِکم برای این دوره خداحافظی کند. اخیراً شورای هماهنگی اصولگرایان استان قم، بعد از بررسی گزینه‌های مختلف برای پر کردن لیست سه‌نفره خود در انتخابات مجلس شورای اسلامی به سه نام رسید؛ علیرضا زاکانی، احمد امیرآبادی فراهانی و مجتبی ذوالنور.

پیش‌ازاین نیز این شورا روی گزینه‌هایی مانند حمید رسایی، محمود نبویان و... هم بحث شد اما درنهایت اصولگرایان قم تصمیم گرفتند به حضور یک روحانی یعنی مجتبی ذوالنوری در لیست سه نفره خودبسنده کنند. در انتخابات گذشته، امیرآبادی، ذوالنور و آشتیانی لیست سه نفره اصولگرایان قم را تشکیل ‌دادند که آشتیانی به دلیل رسیدن به سن ۷۹سالگی، امکان کاندیدا شدن نداشت. اصولگرایان قم تا پیش از انتخابات قبلی مجلس، به‌حسب حفظ ظاهر هم که بود، برای دادن لیست انتخاباتی خود صبر می‌کردند تا نظر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و لیست انتخاباتی این تشکل مهم حوزوی ارائه شود اما گفته شده در این انتخابات، بدون توجه به لیست جامعه مدرسین، لیست شورای هماهنگی اصولگرایان قم نهایی شده است. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سه انتخابات قبلی مجلس، از علی لاریجانی حمایت کرده بود و این موضوعی است که حتی احتمال تکرار مجدد آن، خوشایند این طیف مخالف لاریجانی نیست و شاید از همین روست که در فاصله پنج ماه مانده به انتخابات، لیست انتخاباتی خود را نهایی کردند تا فعالیت‌های خود را بدون معطلی انجام داده و شاهد حضور مجدد علی لاریجانی در جایگاه نمایندگی مردم قم نباشند. با این وصف باید دید که علی لاریجانی می‌خواهد بازهم مانند سابق حمایت جامعه مدرسین را کسب کند یا آنکه در ائتلاف با نزدیکان دولت یا حتی اصلاح‌طلبان به میدان بیاید؟ این درحالی است که به نظر می‌رسد ائتلاف با اصلاح‌طلبان قدری سخت باشد زیرا اصلاح‌طلبان با داشتن تجربه مجلس فعلی و ناکامی نسبی لیست ائتلافی امید دریافته‌اند که ائتلاف می‌تواند برای آن‌ها آسیب‌زا باشد و به همین دلیل است که افرادی چون محمدرضا عارف یا حزب اعتماد ملی به‌دفعات گفته‌اند که در این دوره انتخابات با هویت صرفاً اصلاح‌طلبی به میدان می‌آیند. اما پرسش فعلی این است که رویکرد ذوالنور، امیرآبادی و زاکانی چیست که شورای اصولگرایان قم آن‌ها را نسبت به دیگر اصولگرایان ترجیح داده‌اند؟

مجتبی ذوالنور

مجتبی ذوالنور گرچه می گوید مستقل است و وابسته به جناح سیاسی خاصی نیست اما نزدیکی افکار او به جبهه پایداری بر کسی پوشیده نیست. او که توانست در اسفند سال94 به‌عنوان نماینده مردم قم وارد مجلس شود در تمام طول چند سال اخیر مواضع خاصی را اتخاذ کرده است که معمولاً با انتقاد فعالان سیاسی همراه بوده است.  نوع مواجهه او با پدیده‌های سیاسی محل بحث بوده است. برای مثال او و جمعی از همفکرانش بعد از خروج ترامپ از برجام در صحن مجلس پرچم آمریکا را آتش زدند تا نشان دهند که آمریکاستیزند.

یا آنکه او در ارتباط با برجام در گفت‌وگویی گفت که جریان بحث برجام دولت اوباما به 2500نفر از ایرانیان و برخی آقایان و مسئولان تابعیت اعطا کرده است: «وقتی آقای اوباما در جریان بحث برجام تصمیم گرفت به آقایان(اعضای دولت و نزدیکان به آن) حال بدهد به 2500نفر از ایرانیان تابعیت اعطا کرد و برخی آقایان و مسئولان با یکدیگر مسابقه گذاشتند که فرزندانشان جزو این 2500نفر باشند. امروز اگر این افراد از آمریکا خارج شوند مشخص می‌شود که چه کسانی زد و بند دارند و منافع ملی را به آبنبات آمریکا می‌فروشند».

پس از انتشار این سخنان که البته در داخل چندان با همراهی مواجه نشد، شبکه خبری فاکس‌نیوز که جزء معدود رسانه‌های مؤثر در آمریکا است که به نئومحافظه‌کاران و ترامپ نزدیک است به بازنشر این سخنان پرداخت و در گزارشی به نقل از ذوالنور مدعی شد در جریان مذاکرات هسته‌ای برجام، آمریکا به 2500نفر از ایرانیان ازجمله خانواده مقامات ایرانی امتیاز شهروندی آمریکا را اعطا کردند. فاکس نیوز در ادامه گزارش خود نوشت: «ذوالنور در این مصاحبه از کسی نام نبرد اما در حال حاضر فرزندان چندین نفر از مقامات فعلی و پیشین ایران در آمریکا زندگی می‌کنند». البته این شبکه خبری که به‌مانند ترامپ علاقه ویژه‌ای به زیر سوال‌بردن برجام و همچنین ضربه زدن به دستاوردهای دولت اوباما در عرصه سیاست خارجی و داخلی دارد، نتوانست از این حقیقت بگذرد که مدرکی برای اثبات این ادعا وجود ندارد و همچنین به این موضوع اذعان کرد که معلوم نیست منظور آقای ذوالنور بحث شهروندی است یا گرین کارت.

پس از انتشار این خبر از سوی فاکس نیوز، دونالد ترامپ بدون اشاره به سخنان ذوالنور به تکرار این ادعا پرداخت و در صفحه توئیتر خود دراین‌ارتباط نوشت: «به‌تازگی مشخص‌شده است که دولت اوباما در جریان مذاکرات وحشتناک بر سر توافق هسته‌ای با ایران به ۲۵۰۰ایرانی شامل مقامات دولتی حق شهروندی اعطا کرده است، چقدر این مسئله بد و بزرگ است».

این ادعا با واکنش شدید دولتمردان سابق کاخ سفید روبه‌رو شد و آن‌ها در اظهارنظرهایی به تکذیب این موضوع پرداخته و آن را اشتباه و دروغی بزرگ دانستند. به‌نحوی‌که بن رودز، معاون مشاور امنیت ملی آمریکا در دوران ریاست جمهوری اوباما با انتشار پیامی در صفحه توئیتر خود دراین‌ارتباط نوشت: «این یک دروغ بزرگ است. این حقیقت ندارد. من حدس می‌زنم که این حرف از ماشین رسانه تبلیغاتی ترامپ آمده است».

همچنین جان کربی سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ در پیامی توئیتری نوشت: «اشتباه است و من نمی‌دانم که کدام یک دردسرسازتر است... این‌که رئیس‌جمهور به‌طور عمد اظهارات یک تندروی ایرانی را بیرون می‌کشد یا اینکه برای تائید صحت این مسئله آن را با نزدیکانش بررسی نمی‌کند. خدای من، این کار فقط به یک تماس تلفنی نیاز داشت».

ذوالنور با چنین مواضعی در نهایت در جریان انتخاب رؤسای کمسیون‌های مجلس توانست رئیس این کمیسیون شود. البته برخی باور دارند که اگر اصلاح‌طلبان و مستقلین می‌توانستند به یک جمع‌بندی و ائتلاف برسند، بعید بود که ذوالنور می‌توانست عنوان ریاست را ازآنِ خود کند.

امیرآبادی فراهانی

احمد امیرآبادی فراهانی را هم باید در زمره مخالفان برجام و نزدیک به پایداری‌ها به‌حساب آورد.  او حتی در دوره اخیر مجلس بعد از پخش سریال گاندو که با انتقادات صریح وزارت امور خارجه مواجه شد، یکی از جمع کنندگان امضا از نمایندگان برای حمایت از عوامل سریال گاندو بود. او همچنین چندی پیش در تذکری که در مجلس قرائت شد از حسن روحانی پرسید که «علت اتخاذ مواضع خلاف مواضع مقام معظم رهبری از سوی جنابعالی چیست؟ چرا درصدد ملاقات و مذاکره با فردی(دونالد ترامپ) هستید که خودتان وی را دیوانه خواندید و مقام معظم رهبری هم فرمودند با این دولت آمریکا به‌هیچ‌وجه مذاکره نمی‌کنیم و این سم مهلک است».

فراهانی در مقاطع مختلف همان مواضعی را اتخاذ کرده است که نیروهای جبهه پایداری داشته‌اند و شاید بتوان او را هم در زمره ایشان دانست اما این نماینده مجلس جدای از رویکردهای سیاسی‌اش مواضع صریح اقتصادی هم داشته و در مقاطع مختلف به انتقاد از شرایط اقتصادی موجود پرداخته است؛ برای مثال در  21فروردین سال92 وزیر صنعت برای پاسخگویی به سؤال امیرآبادی فراهانی حاضر شد. او از وزیر دلایل افزایش ناگهانی خودرو را جویا شد و گفت: «همه ما در مورد تعیین قیمت خودرو سرکار هستیم و مشخص نیست که چه کسی قرار است قیمت خودرو را تعیین کند». به‌هرروی امیرآبادی فراهانی هم یکی دیگر از افرادی است که شورای اصولگرایی قم بر او به‌اتفاق نظر رسیده است.

علیرضا زاکانی

علیرضا زاکانی آخرین گزینه‌ای بود که به لیست شورای اصولگرایان استان قم اضافه شد. او که نمایندگی سه دوره پیاپی مجالس هفتم، هشتم و نهم را در کارنامه خود دارد، یکی از اعضای اصلی و یکی از مؤسسان جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی است. او به همراه جمعی از نیروهای اصولگرا در مهرماه سال ۸۷، جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی را به‌طور رسمی تأسیس کردند،. زاکانی پیش از آن عضو شورای مرکزی ۱۱نفره جبهه متحد اصولگرایان بود و برای حضور فعال در انتخابات ریاست جمهوری۱۳۹۶ در قالب جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی فعالیت می‌کرد.

او همچنین در مجلس ریاست کمیسیون ویژه برجام را به عهده داشت. پس از پایان مذاکرات هسته‌ای ایران و تدوین برنامه جامعه اقدام مشترک توسط ایران و کشورهای1+5  نتایج به کشورها ارسال شد که دراین‌بین مجلس شورای اسلامی ایران، کمیسیون ویژه‌ای را مسئول بررسی این توافق کرد. زاکانی مسئولیت این کمیسیون ویژه را که «کمیسیون ویژه بررسی برجام، پیامدها و نتایج» نام داشت، بارأی نمایندگان مجلس بر عهده گرفت. او در زمان مدیریت خود در این کمیسیون، دعوت از مقامات هسته‌ای، سیاسی و اقتصادی ایران به کمیسیون برجام را در دستور کار خود قرار داد و در نامه‌های جداگانه به سران قوا، خواستار دیدار با آن‌ها شد. وی همچنین در نامه‌ای به محمدجواد ظریف خواستار حضور یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در کمیسیون برجام و ارائه توضیحات در خصوص توافق با ایران شد. او همچنین در برنامه تلویزیونی متن حاشیه، درباره ارائه اطلاعات محرمانه توافق ایران و آژانس گفت که علی‌اکبر صالحی قول داده که این مفاد را در اختیار کمیسیون قرار بدهد.

علاوه بر این‌ها زاکانی در دو انتخابات ریاست‌جمهوری سال‌های 92 و 96 نامزد شد که در هر دو بار صلاحیتش احراز نشد. همچنین زاکانی را می‌توان یکی از منتقدان تندوتیز سعید مرتضوی دانست به‌نحوی‌که گفته می‌شود او با ارائه مدارکی سعی در محکوم کردن سعید مرتضوی به‌عنوان آمر انتقال زندانیان به بازداشتگاه کهریزک کرد که درنهایت مرتضوی به جرم معاونت در قتل به حبس با حکم قطعی دادگاه به حبس محکوم شد.

زاکانی در کنار مواضع سیاسی‌اش همواره در راستای افشای پرونده‌های اقتصادی نیز پیش‌قدم بوده است و از افشاگری او درباره شرکت بازرگانی پتروشیمی تا افشای مقام سابق قوه قضاییه به اتهام توصیه و اعمال نفوذ در پرونده‌های قضایی در کارنامه دارد.

افزون بر این‌ها چند سال پیش حواشی جالبی درباره تحصیلات زاکانی ایجاد شد؛ به‌نحوی‌که سایتی به نام «بامداد» نوشت که معدل دیپلم زاکانی بسیار پایین بوده است و او که در رشته پزشکی دانشگاه تهران پذیرفته شده بود، پس از سه ترم مشروطی در رشته دستیاری کودکان و بعد از وقفه‌ای سه‌ساله به رشته پزشکی هسته‌ای تغییر رشته داد. زاکانی هم واکنش به این ادعاها در یادداشتی نوشت: «اول اینکه بنده در دوران دبیرستان هیچ‌گاه نمراتی را که ذکر کرده‌اید نداشته‌ام و تنها در سال۶۲ دو تا تجدیدی دارم. زیرا بنده سال ۶۲ تا ۲۳اردیبهشت‌ماه در جبهه بودم و تنها ۷روز بدون معلم درس خواندم و در طول تحصیل هم به علت حضور در منطقه عملیاتی ترک تحصیل تلقی شده بودم و آن دو درس هم مدتی بعد امتحان دادم و قبول شدم. دوم اینکه در مدرکی که در سایت بامداد منتشر شد و به استناد آن نوشته بودید بنده سه ترم مشروط شدم باید اعلام می‌کنم ذیل همان نامه منتشرشده در بامداد نوشته‌شده بود که دو ترم از این سه ترم از مشروطی درآمده‌ام که دلیل آن تأخیر در اعلام نمرات بوده‌است که هنوز این‌چنین مشکلاتی برای دانشجویان رخ می‌دهد و نکته دیگر آنکه آن یک‌ترم هم به آن دلیل مشروط شدم که مجبور بودم در کنار درس و مسئولیت بسیج دانشگاه برای تأمین خرج زندگی؛ یازده ماه از سال با ماشین کار کنم».

با در نظر داشتن تمام سوابق زاکانی درمجموع می‌توان او را یکی از نیروهای مؤثر در جبهه اصولگرایی دانست که اکنون به‌عنوان آخرین انتخاب شورای اصولگرایی استان قم به لیست انتخاباتی اضافه شده است و برخی این گمانه‌زنی را مطرح می‌کنند که او جای لاریجانی را به‌عنوان نماینده مردم قم می‌گیرد؛ هرچند باید دید که تا روز انتخابات چه اتفاقاتی می‌افتد چنانچه اخیراً مجتبی ذوالنور هم در گفت‌وگویی گفته است: «هنوز این لیست و حرف‌های پیرامون آن قطعی نیست. شورای هماهنگی هنوز لیستی را اعلام نکرده و هنوز به نتیجه کامل نرسیده است و ممکن است در این لیست شاهد تغییراتی باشیم».