موج دوم کرونا چگونه خواهد بود؟

به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از زومیت، وقتی ویروس کرونا در ماه‌های فوریه و مارس ۲۰۲۰ با سرعت در حال گسترش بود، بسیاری از دولت‌ها اقدامات قرنطینه‌ی سختی را اعمال کردند. این کشورها با تلاش عمومی گسترده در کاهش روند دنیاگیری موفق بوده‌اند. کشورهایی نظیر اسلوونی و نیوزلند با ترکیب رویکردهای مختلف بهداشت عمومی ویروس را درون مرزهای خود ریشه‌کن , کشورهای دیگری مانند بریتانیا نیز در توقف شیوع بیماری پیشرفت چشمگیری کرده‌اند. با‌این‌حال، این اقدامات به ضررهای اقتصادی و اجتماعی درخور‌توجه در کشورهایی منجر شده که در آن‌ها اقدامات فاصله‌گیری اجتماعی سختگیرانه‌ای اعمال شده است.

اکنون دولت‌ها و مردم در انتظار آغاز حذف محدودیت‌ها و بازگشت به زندگی عادی هستند. با برطرف‌شدن قوانین قرنطینه، هشدارهایی درباره‌ی احتمال بازگشت موارد کووید ۱۹، یعنی وقوع موج دوم بیماری، شنیده می‌شود. موج دوم دنیاگیری آنفلوانزای اسپانیایی بین سال‌های ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ ویرانگرتر بود؛ دقیقا مشابه موج دوم همه‌گیری H1N1 در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰. بنابراین، برای پیشگیری از موج دوم کووید ۱۹ چه کاری می‌توان انجام داد؟

برای شیوع ویروس، به تعداد کافی از میزبان‌های حساس و عفونی و انتقالی موفق نیاز است. این عوامل به‌راحتی با عدد سرایت یا تکثیر (R)، یعنی میانگین تعداد موارد جدیدی نشان داده می‌شود که فرد عفونی ایجاد می‌کند. مقدار R بیشتر از یک به این معنا است که تعداد موارد رو به افزایش است؛ درحالی‌که R کمتر از یک نشان می‌دهد تعداد موارد در حال کاهش است.

قبل از اعمال محدودیت‌ها، مقدار R برای ویروس کرونا بین دو تا چهار برآورد می‌شد. مقدار R اکنون در کشورهایی مانند چین، کره‌جنوبی، نیوزلند، بریتانیا و بیشتر کشورهای اروپایی به کمتر از یک کاهش پیدا کرده است. در کشورهای دیگری مانند سوئد یا روسیه، مقدار R نزدیک یا بیشتر از یک است که افزایش تعداد موارد را نشان می‌دهد. رابطه‌ی میان رفتار جمعیت و مقدار R پیچیده است؛ با‌این‌حال می‌توانیم از این مفهوم برای نشان‌دادن این موضوع استفاده کنیم که موج دوم بیماری چگونه ممکن است ظاهر شود.

همه‌گیری دارای یک موج واحد. نمودار بالا وابستگی زمانی عدد تکثیر مدل و نمودار پایین تعداد پیش‌بینی‌شده از موارد را نشان می‌دهد. مقدار اولیه‌ی R برابر ۲/۷ است و با اعمال قرنطینه به ۰/۸ کاهش پیدا می‌کند.

تا زمانی‌که افراد حساس و عفونی در جمعیت وجود داشته باشند، ویروس می‌تواند گسترش پیدا کند. شواهد نشان می‌دهند موج اول دنیاگیری به ایمنی محدودی منجر شده که کاملا کمتر از سطوح ایمنی جمعی است. همچنین، توده‌هایی از جمعیت وجود دارند که در آن، ویروس نه‌تنها زنده مانده، بلکه در حال انتشار است. انتقال در خانه‌های سالمندان اکنون درصد بزرگ‌تری از موارد را در بسیاری از کشورها تشکیل می‌دهد. وقتی اقدامات قرنطینه برطرف شود، تعامل مردم باهم بیشتر می‌شود و این امر ممکن است به افزایش مقدار R منجر شود. بااین‌حال، ضروری است مقدار R کمتر یا برابر یک حفظ شود؛ همان‌طور‌که در نمودار زیر نشان داده شده است.

همه‌گیری دارای موج واحد با بازگشت ناشی ‌از برطرف‌شدن قرنطینه. مقدار اولیه‌ی R (نمودار بالایی) ۲/۷ است که با قرنطینه به ۰/۸ کاهش پیدا می‌کند؛ اما با حدف قرنطینه به یک برمی‌گردد.

حتی تغییری نسبتا متوسط در مقدار R تا حد ۱/۲ به شیوع بزرگی منجر خواهد شد که به وقوع موج دوم می‌انجامد. این امر نشان می‌دهد اقدمات کنترل مناسب چقدر اهمیت دارد.

موج دوم. مقدار اولیه‌ی R (نمودار بالایی) برابر ۲/۷ است و با اعمال قرنطینه به ۰/۸ کاهش پیدا می‌کند؛ اما با حذف محدودیت‌ها به مقدار ۱/۲ می‌رسد.

پاسخ به موج دوم نیازمند بازگشت اقدامات قرنطینه است؛ همان‌طور‌که در نمودار زیر نشان داده شده است. درحالی‌که جامعه تاکنون به‌خوبی محدودیت‌ها را رعایت کرده است، خستگی ناشی ‌از قرنطینه ممکن است اعمال دوباره‌ی چنین سیاست‌های سختی را دشوارتر کند.

سناریویی که شامل دوره‌های قرنطینه و شیوع متعدد است. مقدار R (نمودار بالا) به‌طور دوره‌ای و با رفع قرنطینه به ۱/۲ می‌رسد و سپس با اعمال مجدد محدودیت‌ها به ۰/۸ می‌رسد.

همه‌گیری می‌تواند تا پاییز و زمستان، یعنی زمان شیوع آنفلوانزای فصلی تداوم پیدا کند. درحالی‌که به‌نظر می‌رسد ویروس SARS-CoV-2 چندان تحت‌تأثیر وضعیت هوایی قرار نگیرد، اگر کووید ۱۹ و آنفلوانزا هم‌زمان شیوع پیدا کنند، سیستم مراقبت‌های بهداشتی ممکن است به‌شدت زیر ‌فشار قرار گیرد. از طرف مثبت، اقدامات پیشگیرانه با هدف پیشگیری از شیوع ویروس SARS-CoV-2 (مانند پوشیدن ماسک و شست‌وشوی دست) ممکن است شیوع ویروس آنفلوانزا را هم کاهش دهد.