خلع ید چیست؟ مدارک لازم + نمونه دادخواست

ما در این مطلب قصد داریم در مورد ماده قانونی خلع ید صحبت کنیم و تمامی نکاتی مانند مراحل دعوا، انواع خلع ید، رسیدگی این دعوا توسط دادگاه و غیره که در این زمینه وجود دارند را مورد بررسی قرار دهیم. به همین دلیل اگر به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه علاقه‌مند هستید تا انتها با ما همراه باشید.

اطلاعاتی جامع در مورد خلع ید

خلع ید از جمله دعاوی ملکی است که طی آن مالک ملک با استفاده از سند رسمی مالکیت خود، می‌تواند فردی که در ملک او نشسته را از آن‌جا خارج کند. مالک باید دعوای خلع ید را در دادگاه حقوقی محل ملک مطرح نماید.

نکته‌ای که لازم است در زمینه خلع ید به آن اشاره بشود این است که فرد باید مالک بلامنازع ملک باشد. یعنی باید مدرکی برای اثبات مالکیت خود داشته و به دادگاه ارائه دهد.

در صورتی که فرد مدعی مالک باشد اما سند رسمی مالکیت در دست نداشته باشد ابتدا باید برای اثبات مالکیت خویش اقدام نماید و بعد از انجام این کار و انتقال سند رسمی مالکیت به‌نام خویش، برای شروع فرایند خلع ید، خواسته خود را به دادگاه ارائه دهد. 

نمونه دادخواست خلع ید

مدارک لازم برای خلع ید

برای انجام دادخواست خلع ید نیاز به یک سری مدارک دارید که وجود آنها برای شما بسیار ضروری است. این مدارک عبارت‌اند از:

• ارائه کارت ملی معتبر برای فرایند احراز هویت

• سند رسمی مالکیت 

• جهت اثبات تصرف خوانده (اخذ تامین، شهادت شهود، کارشناسی و تحقیقات محلی)

• گواهی حصر وراثت و گواهی فوت در صورت فوت مالک رسمی

مراحل دادخواست خلع ید

در ابتدای محتوا اشاره کردیم که خلع ید چیست؟! اما نکته مهم اینجا است که برای انجام این کار باید چه مراحلی را انجام داد؟! برای ثبت درخواست خود نیاز است که مراحل مختلفی را انجام دهید که در ادامه آن‌ها را به طور کامل مورد بررسی قرار می‌دهیم.

ثبت‌نام کردن در سامانه ثنا

اولین مرحله‌ای که باید برای دادخواست خلع ید و تصرف انجام داد این است که در سامانه ثنا ثبت‌نام کنید. بعد از ثبت‌نام یک کد به شما تعلق می‌گیرد که حتما آن را نگه دارید. نکته‌ای که باید در مورد کد به آن اشاره کرد این است که امکان دریافت کد هم به صورت اینترنتی و هم حضوری وجود دارد.

اگر قصد دریافت حضوری کد را دارید باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و با ارائه مدارک شناسایی خود اقدام به دریافت کد کنید. البته همانطور که اشاره کردیم، امکان دریافت اینترنتی نیز وجود دارد که در همان سایت ثنا انجام می‌شود.

ثبت دادخواست خود در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

این دفاتر در واقع یک واسطه میان افراد و مراجع قضایی به شمار می‌روند که وظایف مختلفی مانند ثبت درخواست مدعی و ارسال آن به مرجع قضایی مربوطه را دارند. به همین دلیل اگر قصد تنظیم چنین درخواستی را دارید باید به این دفاتر مراجعه کنید. 

تشکیل دادن پرونده برای شما و تعیین وقت برای فرد درخواست‌کننده

پس از اینکه درخواست مربوطه از طرف فرد درخواست‌کننده به دادگاه ارسال شد، جلسه رسیدگی برای پرونده توسط دادگاه تعیین می‌گردد و اطلاعات کامل آن از طریق پیامک ارسال می‌شود.

صادر کردن رای پس از برگزاری جلسه

پس از بررسی‌های انجام شده توسط قاضی پرونده، نتیجه نهایی اعلام می‌شود. البته باید به این نکته اشاره کرد که زمانی را برای تجدیدنظر یا واخواهی به طرفین دعوا اختصاص می‌دهند.

با این کار طرفین می‌توانند به رای صادر شده اعتراض کرده و تمام تلاش خود را برای جلوگیری از حکم خلع ید انجام دهند. لازم به ذکر است واخواهی تنها زمانی مورد قبول قرار می‌گیرد که رای مورد نظر به صورت غیابی گرفته شده باشد. بهتر است برای پیشرفت در کارها، یک وکیل ملکی استخدام کنید.

اطلاعاتی جامع در مورد تفاوت خلع ید و تصرف عدوانی

خلع ید در قانون آیین دادرسی مدنی به عنوان یک امر مهم در نظر گرفته می‌شود و با تصرف عدوانی تفاوت دارد. ما در این قسمت محتوا قصد داریم شما را با تفاوت‌های این دو دعوا آشنا کنیم تا بیشتر قوانین موجود را درک کنید. این تفاوت‌ها عبارت‌اند از:

• برای طرح دعوای خلع ید ارائه سند رسمی مالکیت به دادگاه توسط خواهان الزامی است ولیکن در دعوی تصرف عدوانی اثبات سابقه تصرف کفایت میکند و نیازی به ارائه سند رسمی مالکیت نیست.

• امکان رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی در خارج از نوبت نیز وجود دارد، در صورتی که برای خلع ید امکان‌پذیر نیست.

• در دعوای خلع ید حتما باید در ابتدا حکم صادر شود و بعد دستورات صادره در این زمینه اجرا شود، در صورتی که در دعوای تصرف عدوانی امکان انجام رفع تصرف متصرف، قبل از صدور قطعی حکم وجود دارد.

کلام پایانی

دعوای خلع ید از جمله دعاوی ملکی به شمار می‌رود که طی آن فرد می‌تواند با ارائه مدارک لازم، ملک خود را از متصرف بگیرد. لایحه دفاعیه خلع ید نیز موردی است که کمک می‌کند افراد به حق خود برسند.

برای اینکه بتوانید ادعای خود را ثبت کنید، باید یک سری مراحل را انجام دهید تا درخواست شما ثبت شده، مورد بررسی قرار بگیرد و در نهایت نتیجه نهایی اعلام شود.

البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که امکان تجدید نظر دادگاه وجود دارد. با توجه به پیچیدگی های زیاد این دعوی پیشنهاد می‌شود از وکلای گروه حقوقی دادارمنش کمک بگیرید و تا حد امکان تمامی مراحل را به وکیل پایه یک دادگستری مجرب بسپارید، این امر باعث می شود در زمان و هزینه شما صرفه جویی شود.

سوالات متداول

۱. ماده قانونی خلع ید چیست؟

ماده قانونی مدنی آن ۳۰۸ می‌باشد.

۲. تفاوت خلع ید و تصرف عدوانی چیست؟

در خلع ید فرد باید تنها دارای سند مالکیت باشد؛ اما در دعوای تصرف عدوانی، خواهان باید دارای سابقه تصرف در ملک را داشته باشد؛ یعنی در تصرف عدوانی حتی اگر دارای مالکیت منافع باشید؛ می‌توانید برای طرح دعوا اقدام کنید.