سه ضلعی یک شتابدهنده
بستر « قبضینو » چگونه شروع به کار کرد و چه خدمتی ارائه می دهد؟
نام شرکت ما «آیان» است.کار این شرکت آذرماه 1396 از شتابدهنده شریف آغاز شد. اکنون 37 ماه از فعالیت شرکت ما میگذرد. در این مدت در حوزههای مختلفی کار کردیم که از جمله آن «حوزه پرداخت» است. مالکیت در این حوزه با شرکت است و به همین دلیل بیشتر افراد ما را با نام قبضینو میشناسند. در حوزه پرداخت البته محصولات دیگری نیز داریم به طور مثال در پروژههای چون «تهران من» که به عنوان پیمانکار فعالیت میکنیم. در حوزه بازیهای گوشی هوشمند نیز حضور داریم که سه ضلع فعالیت شرکت را در کنار هم تشکیل میدهند. به سوال شما در مورد «قبضینو» باز گردم. ایده اولیه ما این بود که پرداخت قبضهایی که کاربران به شکل دورهای دریافت میکنند را تسهیل کنیم. بر این اساس تصمیم گرفتیم در حد توان آنها را تجمیع کنیم یعنی ببینیم هر فرد چند قبض در ماه دریافت میکند و براساس آن خدمت ارائه دهیم. به این ترتیب یک سامانه خدمات قبوض بود که اکنون بزرگتر شده است.
یعنی در ابتدا از شتابدهنده شریف آغاز کردید و بعد در ناحیه مستقر شدید؟
بله ! ما قصد داشتیم که در ناحیه باشیم یعنی پایین اتوبان شیخ فضلالله. اما متاسفانه جای مناسبی پیدا نکردیم و به همین دلیل کنار مترو طرشت مستقر شدیم. البته در برج شریف واحدی داریم که اگر کار آن تمام شود به آنجا خواهیم رفت.
« قبضینو » چه تعداد کاربر دارد برخی از 10 میلیون کاربر سخن می گویند؟
بله این موضوع درست است. «قبضینو» اولین محصول شرکت بوده و همسن خود شرکت است. در سه سالگی «قبضینو» توانستیم به 12 میلیون کاربر برسیم. این رقم از ابتدای کار به دست آمد با این همه بیشتر کاربران در یک سال اخیر جذب شدند. اکنون در «قبضینو» روزانه 200 هزار کاربر از خدمات استفاده میکنند.
روابط شما با دیگر مجموعه های ساکن ناحیه نوآوری شریف چگونه است؟
توضیح این مساله مقداری دشوار است ما کمی از ناحیه دور هستیم. گرچه امیدواریم این مشکل هرچه زودتر حل و فصل شود ولی میتوان روابط را به سه دسته تقسیم کرد. در رابطه با شتابدهندهها همواره سعی کردهایم روابط حداکثری داشته باشیم. همیشه تلاش میکنیم همکاری داشته باشیم و در مقابل از سمت شتابدهندهها نیز پاسخ مناسب دریافت کردهایم.در رابطه با دانشگاه هم بعد از اینکه پنل سازمانی به اپلیکیشن «قبضینو» اضافه شد خود دانشگاه یکی از مشتریان اپلیکیشن شده است. به همین دلیل رابطه ما و دانشگاه هم خوب است. در نهایت با شرکتهای حاضر در ناحیه رابطه کمی داریم زیرا هم از ناحیه دور هستیم و هم در یکسال اخیر که ما رشد کردیم شیوع کرونا سبب شده بود روابط دشوار شود. با این حال امیدواریم با به راه افتادن برج روابط ما هم با دیگر شرکتهای حاضر در مجموعه تقویت شود.
جای کدام مجموعه در ناحیه نوآوری شریف خالی است؟
یکی از کاستیهای ناحیه نبود رستوران یا کافی شاپ است بارها مهمان خارجی یا دولتی داشتهایم اما در مجموعه امکانی نبوده و به جایی بیرون از ناحیه رفتهایم. اما در نظر داشته باشید که مسائل تفریحی به گستردهتر از وجودکافه و رستوران است. به نظرم ایجاد یک مجموعه ورزشی در ناحیه ضروری است چرا که در حال حاضر 500 شرکت فعال هستند و همه برای نیروی انسانی خود به آن نیاز دارند.
علاوه بر این بخش دیگری که نیاز به سرمایهگذاری دارد، حوزه زیرساخت است. با وجود تعداد بالای شرکتهای فعال در این ناحیه زمان آن فرا رسیده تا یک مرکز داده برای همه شرکتها ایجاد شود. ما خودمان در داخل شرکت هزینه کردهایم تا با یک کیفیت پایین داده تن دهیم زیرا نیاز داریم اما اگر مرکز دادهای وجود داشت ما نیز از آن سرویس میگرفتیم.
در کنار این دو مساله این سوال وجود دارد که چرا ناحیه در همه حوزهها فعال نیست مثلا در حوزه نانو ضعیف است یا در زمینه «فین تک» جز ناحیه نوآوری شریف جای دیگری فعال نیست. در حوزه فناوری مالی (فین تک) به دلیل موضوع پرداخت و در همه حوزههایی که در مباحث مالی فعال هستند که مجموعا صنعت پرداخت را تشکیل میدهند چون مساله پول در میان است باید اعتماد جلب شود. اکنون ما تعداد زیادی استارتآپ داریم ولی کاربر حاضر نیست در همه اینها پول خرج کند و در این حوزه کاربر باید حتما پرداخت داشته باشد. وقتی بحث پول به میان میآید کاربر باید اطمینان حاصل کند. بارها دیده شده که کاربر استعلام هم میکند اما از پرداخت صرف نظر میکند. ما در یک سال اول فعالیت خود یک یا دو درصد پرداخت داشتیم. یعنی از هر 100 کاربری که وارد میشدند یک یا دو کاربر پرداخت را انجام میداد. اکنون این عدد به 25 درصد رسیده است. هدف ما 30 درصد است و فکر هم نمیکنیم بشود از این عدد بالاتر هم رفت. حوزه پرداخت نیاز به زمان دارد تا بتواند اعتماد کاربر را جلب کند.
در حوزه فین تک عامل زمان صرفا با هزینه خیلی زیاد حذف خواهد شد و میزان توفیق استارتآپها با گذشت زمان سنجیده میشود. همین موضوع سرمایهگذاری را در صنعت مالی دشوار کرده است. نکته دیگر اینکه در این حوزه کارمزدها هم بسیاراندک و ناچیز است، به عنوان مثال ما از هر مشتری 50 تومان درآمد داریم. از 10 هزار مشتری تنها 500 هزار تومان درآمد حاصل میشود. به دلیل اینکه درآمد متوسط کاربر کم است نیاز به ورود مشتری زیاد است. به همین دلیل نرخ شکست بیشتر میشود.
... اما یک ایده و تفکری پشت راه اندازی این اپلیکیشن بوده.
90 درصد کار فنی که در همان 6 ماه نخست انجام شد. این به معنای آن است که در 30 ماه اخیر در عمل کار فنی خاصی نداشتیم. در این شرکت همه بچهها فنی هستند ولی در این سه سال کار فنی خاصی انجام نشده است. مثلا در گذشته یک سرور داشتیم و الان پنج سرور داریم ،ایده اولیه دستخوش تغییرات چندانی نشده است. البته محصول اضافه شده ولی هسته ماجرا تغییر مهمی نکرده و بیزینس شکل گرفته است. البته یکی دو اتفاق هم به سود استارتآپ رقم خورد. از جمله حذف قبوض کاغذی رخ داد که این به سود ما شد و کاربران میتوانند از راه دور به راحتی پرداخت کنند. به ویژه برای افرادی که خانه یا ویلایی در شهرستان دارند این امکان بسیار خوبی است. این اقدام به رشد شرکت شتاب خاصی داد.
آینده را با توجه به مسیری که رفته اید چه طور می بینید؟
این مسیری که پیموده شد نقشه اول مان نبود. بارها بحث کردیم که اکنون زمان مناسبی برای یافتن سرمایهگذار است و خود من در آن زمان مخالف جذب سرمایهگذار بودم. فعالیت در این شتابدهنده و دیدن تیمهای دیگر این کمک پنهانی را به ما کرد تا با فضا وفعالیت آنها آشنا شویم و در این فضا قرار بگیریم. تیمها معمولا 6ماه در شتابدهندهها بودند و میانگین هر ماه دو تیم جابجا میشدند. من آن زمان مشاهده میکردم تیمهایی که سرمایهگذار دارند دچار مشکلاتی میشوند. از جمله اینکه یکسری استارتآپها با گرفتن سرمایهگذار گویی به هدف خود رسیدهاند و همین را کافی میدانستند و این مشکل به نظر من هنوز نیز وجود دارد. ما در آن زمان به این نتیجه رسیدیم که اول باید بتوانیم خودمان پول درآوریم و سپس با کمک سرمایهگذار بتوانیم کار را توسعه دهیم. براین مبنا تصمیم گرفتیم تا زمانی که پول درنیاوردهایم سرمایهگذار هم نیاوریم. هنگامی که این مساله در ذهن ما حاکم شد، یاد گرفتیم به تدریج چگونه کسب درآمد کنیم.