تصویر زیبای یک شتابدهنده

«اینووان » چگونه شکل گرفت و چرایک شتابدهنده در زمینه هوش مصنوعی شکل گرفت؟

مجموعه‌هایی که در حوزه علوم داده‌کاوی و هوش مصنوعی فعالیت می‌کردند پس از هشت سال تجربه در این حوزه به این نتیجه رسیدند که باید کار را به یکسری از نیروهای فنی سپرد و آن‌ها خود می‌توانند صاحبان کسب و کار باشند. این تقریبا یک اصل پذیرفته است که داده تا به اشتراک گذاشته نشود ارزش چندانی ندارد. به همین دلیل هنگامی‌که داده‌های زیای جمع شد، این پتانسیل را به کسب و کارهای هوش مصنوعی و داده محور می‌داد تا بهتر بازار خود را بشناسند. کسب و کارهای این حوزه، می‌توانند در آغاز کار تا جایی پیش بروند اما از نقطه‌ای به بعد موضوع «منابع» جدی خواهد شد. این مساله چه از نظر سخت افزاری و چه از نظر نرم‌افزاری و چه از نظر نیروی انسانی برای پیشبرد کار ضروری هستند. این امر همزمان شد با گرانی‌های اخیر که اشتراک گذاری منابع را به یک اقدام حیاتی برای شکل‌گیری شتاب‌دهنده‌ها تبدیل کرد. ما نیز تصمیم گرفتیم که منابع و زیرساخت‌ها را به اشتراک بگذاریم تا تیم‌ها و استارت‌آپ‌هایی که پتانسیل گسترش دارند بتوانند از این امکانات بهره ببرند.

از فرایندی که تیم‌ها باید طی کنند و منابعی که در این شتابدهنده در اختیار آنها قرار داده می‌شود ،بگویید .

ما قبل از هر چیز تمرکز خود را بر کسب و کارهایی می‌گذاریم که محصول یا استراتژی مشخصی دارند. این راهبرد مشخص ماست اما این به معنای آن نیست که فقط در شتابدهنده همین دست کسب و کارها پذیرفته شوند. در مجموعه این فرصت داده می‌شود که در یک بازه یک ماهه تیم‌ها بتوانند به کسب و کارها و‌ایده‌ها خود نزدیک شوند یا حداقل به یک بلوغ برسند تا در گام‌های بعدی بتوانند به‌ایده خود جامه عمل بپوشانند.

در این بخش ما تلاش کردیم خیلی سخت نگیریم. چرا که کسب و کارهای داده محور نیاز به زمان دارند و به همین دلیل بازه زمانه‌ای یک ماهه در نظر گرفته شد ولی تیم‌هایی که وارد مرحله شتابدهی می‌شوند فرایندی سه ماهه را تجربه کنند تا آن‌ها که در حقیقت بلوغ نسبی داشته‌اند و نیاز به زیر ساخت‌های سخت افزاری یا سرویس‌های هوش مصنوعی دارند وارد عمل شوند. در این مرحله داده‌های جمع‌آوری شده از شبکه‌های رسانه‌ای مختلف در اختیار آنها قرار می‌گیرد. این داده‌ها بیشتر داده‌های علمی هستند و مثلا در پروژه‌های مرتبط با تحلیل داده‌های اینستاگرام ما به آنها کمک می‌کنیم تا داده‌ها با شکل مناسب و با پیش‌فرض مناسب در اختیارشان قرار گیرد. پس از این مرحله هم آنها در آستانه جذب سرمایه قرار می‌گیرند. البته در این مرحله هم اگر پتانسیل‌هایی وجود داشته باشد، برنامه‌های حمایتی داریم. اگر سرمایه‌گذار مناسبی هم وجود داشته باشد ما آن را به تیم‌ها معرفی می‌کنیم. البته ممکن است تیمی هم جذب مجموعه شود و به عنوان یک سرویس در اینووان مشغول شود. به بیان دیگر ممکن است افراد و تیم‌هایی که توانایی‌های خاصی داشته باشند را با مجموعه در ارتباط بیشتری قرار دهیم ولی تمرکز ما بر این است که کسب و کارها مستقل عمل کنند و زیر چتر مستقیم «اینووان» قرار نگیرند. این میان یکسری افراد می‌توانند با کسب و کارهای جدید پیش بروند. خیلی این‌ایده را قبول ندارم که بهترین الگو این است که همه کسب و کارها زیر یک مجموعه بزرگ‌تر قرار بگیرند.

ارتباط « اینووان » با دیگر بازیگران ناحیه نوآوری شریف چگونه است؟

ما کار خود را از همین ساختمان فعلی خود ایستگاه نوآوری شریف شروع کردیم. اکنون هم یکسری ارتباط با دانشگاه صنعتی شریف گرفته‌ایم و با چند هلدینگ و مجموعه در ناحیه نوآوری در تعامل هستیم. ما به هم افزایی باور داریم و در تلاش هستیم تا با روابطی که در ناحیه وجود دارد و فضایی که در آن شکل گرفته، به سطح گسترده‌تری از فعالیت‌ها برسیم. این نقطه شروع است و در مرحله فعلی ثمربخش نبوده است. ما از مدرسانی که در ناحیه هستند دعوت به همکاری می‌کنیم. زیرا طیف وسیعی از متخصصان در ناحیه هستند و باید اکنون برایندی از مهارت‌ها داشته باشیم. همیشه تلاش کرده‌ایم این افراد را شناسایی و ارتباط برقرار کنیم. البته باید گفت دوستان هم از این مساله استقبال کردند. در حال حاضر نیز می‌توانیم متناسب با نیاز پیش برویم و امیدواریم طیف وسیعی از این روابط به وجود بیایند.

شتابدهنده « اینووان » جای کدام مجموعه‌ها را در ناحیه نوآوری خالی می‌بیند؟

از آن‌جایی که حوزه اصلی فعالیت ما مباحث داده محور و هوش مصنوعی است اولویت ما فعالان این حوزه هستند. در این حوزه نیز چه در زمینه زیرساخت، چه در زمینه توسعه و چه حتی کسب و کارهایی که فعال شدند و در این مجموعه هستند را مدنظر داریم. از طرف دیگر یکی از استراتژی‌های ما این است که اگر گروهی آمدند و از ما درخواست شتابدهی داشتند ولی داده‌هایی که می‌خواهند در دست نیست، همکاری مشترک کنیم. در این مورد می‌توان با همکاری مشترک با سایر مجموعه‌های ناحیه نوآوری در حوزه‌های چون سلامت اگر داده‌ای داشته باشند که فکر می‌کنند با رعایت مجموعه پروتکل‌ها و مناسب‌سازی آن‌ها را در اختیار تیم‌ها قرار دهیم، به نتایج خوبی رسید. به هر روی ممکن است تیم‌هایی درخواست داده‌هایی را داشته باشند که مستقیما از سوی نهادهای رسمی اعلام نشده باشد ولی ما به عنوان شتابدهنده حاضر هستیم تا این کار را به عنوان تسهیل‌گر انجام دهیم.

اخیرا بحث‌هایی مطرح شده ‌که باید از شتابدهنده‌ها گذر کرد زیرا نوبت استارت‌آپ‌ استودیوها رسیده است . در این مورد شما چه نظری دارید؟

من کل این بحث را نقد نمی‌کنم. با این حال نمی‌خواهم بگویم دوره شتابدهنده‌ها به پایان رسیده است. این بستگی دارد به این‌که با چه راهبردی کار شود. شاید اکنون بتوان گفت بهتر است شتابدهنده‌ها با انواع دیگر ترکیب شوند و از آن‌جایی که ما هم کسب و کار هستیم، مجبور به ارتقای خود هستیم. به دلیل وجود طیف وسیع شتابدهنده‌ها و معضل یافتن افراد مناسب در حوزه‌های گوناگون، من هم قبول دارم که شتابدهنده‌ها کار دشواری دارند. اینکه دائم الگوهای جدید مطرح می‌شوند و شتابدهنده‌ها خود را با آنها تطبیق می‌دهند از همین جا نشات می‌گیرد. یکی از چالش‌هایی که ما بر آن تمرکز کردیم چالش منابع انسانی است و به همین دلیل بر این مساله جدی‌تر وارد شده‌ایم. در تلاش هستیم در آینده افراد مستعد را هم پرورش دهیم زیرا یکی از مشکلات تیم‌ها همین مساله است. ما هم تلاش کرده‌ایم تا کارآموزان مستعد را جذب کنیم و با گذراندن آموزش‌هایی آن‌ها را آماده ورود به تیم‌ها کنیم. البته اگر افرادی‌ایده‌هایی داشته باشند می‌توانند شروع به کار کنند. به هر حال به نظرم این بحث مهمی است که باید در اولویت بیشتری قرار بگیرد و آن هم ایجاد شتابدهنده انسانی است.

در آینده منتظر چه اتفاق خوبی درمجموعه اینووان باشیم؟

ما از ابتدا با این رویکرد کار خود را آغاز کردیم که بتوانیم به عنوان یک شتابدهنده در حوزه علوم داده فعال شویم و کار را برای استارت‌آپ‌های این حوزه تسهیل کنیم. هنگامی که با تعداد تیم‌ها و کسب و کارها به حداکثر انتظار ما برسد و بتوانیم به شکل دائمی کسب و کارهای جدید جذب کنیم و آنها را گسترش دهیم. این آن تصویر زیبایی است که برای آینده متصور می‌شویم. البته شیوع کرونا کار را برای ما از نظر ارتباطات بسیار دشوار کرد. به همین دلیل مجبور شدیم با ظرفیتی کمتر جلو برویم تا‌ایده‌های خود را محقق کنیم.

مجموعه اینووان به دنبال این است که بتواند فضایی ایجاد کند که ارتباط میان دانشگاه و صنعت را آسان کند تا از این راه بتواند از پتانسیل‌های دانشجویی و دانشگاهی بیشتر استفاده کند. این امر محقق نخواهد شد مگر آن‌که خود ناحیه بخواهد به عنوان تسهیل‌گر و شتابدهنده وارد عمل شود زیرا تنها خود ناحیه می‌تواند به شکل جامع به مباحث اشراف داشته باشد.