تعامل با نهادهای مبارزه با پولشویی ارتباطی با تحریم داخلی ندارد/ توبیخ وزیر پیشین اقتصاد به دلیل عدم پیگیری FATF

گزیده سخنان وزیر اقتصاد در جلسه رسمی مجلس در خصوص FATF

حجم قاچاق

بر اساس آمار رسمی حجم قاچاق کالا به حدود 15 میلیارد دلار می‌رسد و قاچاق کالا بزرگترین ضربه و تخریب برای تولید ملی ماست که به اشتغال جوانان ضربه می‌زند.

برخورد با تروریسم

راهکار مناسب برای برخورد با تروریسم مسدود کردن شریان مالی پشتیبانی‌کننده آن‌هاست. گروه‌های تروریستی منابع مالی خود را از طریق پولشویی تأمین می‌کنند.

آغاز فعالیت مقابله با پولشویی در ایران

از اوایل دهه هشتاد تلاش برای پیش‌بینی الزامات قانونی و انجام اقدامات موثر برای مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در کشور شروع شد. اولین اقدامات را دادستانی تهران در قالب یک پروژه تحقیقاتی انجام داد و سپس وزارت اطلاعات بود که طی 15 سال گذشته همواره در مقابله با پولشویی پیشرو بود.

همکاری بانک مرکزی و وزارت اطلاعات

لایحه مبارزه با پولشویی با همکاری بانک مرکزی و وزارت اطلاعات تهیه شد و در دولت وقت به تصویب رسید و سرانجام در سال 86 در مجلس به تصویب رسید.

افزایش تعاملات ایران و نهادهای بین‌المللی

در این اسناد تأکید شده که ما باید تعامل خود را با این گروه کاری برای جلوگیری از تشدید بیانیه‌ها افزایش دهیم. تأکید شده که ما باید اقدامات خود را برای نهادهای بین‌المللی تشریح کنیم و نظرات آنها را نسبت به قوانین و آیین‌نامه‌های داخلی خود اخذ کنیم و پیشنهادهای نهادهای مالی بین‌المللی را بگیریم و رعایت کنیم.

آغاز تعاملات جدی با نهادهای بین‌المللی

این اسناد نشان می‌دهد از سال 88 مکاتبات و تعاملات جدی در کار بوده است. در ده‌ها جلسه در نهادهای مالی خارجی نمایندگان ایران حضور پیدا کرده‌اند؛ گزارش اقدامات ایران را داده‌اند؛ پیشنهادهای مالی نهادهای خارجی را دریافت کرده‌اند و در سه مورد اقدام برای اخذ برنامه اقدام شده است اما به ثمر نرسیده است.

انتقاد به وزارت اقتصاد

در اسنادی که در اختیار من است در چندین نامه رسمی تأکید شده این بیانیه‌ها چه مشکلات جدی برای بانک‌ها و موسسات مالی ما به وجود آورده‌ و باید به طور جدی تلاش کنیم از لیست خارج شویم؛ وزارت اقتصاد و امور دارایی مورد انتقاد قرار گرفته که چرا تعاملات موثر برای خروج از این لیست انجام نشده و توصیه‌ها و پیشنهادات و استانداردهای نهادهای مالی خارجی را در ایران اجرایی نکرده

تاثیرات منفی بر نظام بانکی

از سال 2009 جمهوری اسلامی ایران به ناحق و با انگیزه‌های سیاسی ولی با بهانه‌های فنی در صدر لیست کشورهای غیرهمکار و کشورهای تأمین کننده مالی تروریسم قرار گرفت. ما در کنار کره شمالی مشمول اقدامات مقابله‌ای شدیم اقداماتی که آثار سنگینی برای نظام مالی و بانکی ما داشت.

روند تصویب لایحه در دولت قبل

لایحه قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم در دولت قبل تهیه و در سال 89 به مجلس تقدیم شد، در سال 90 به تصویب مجلس رسید اما شورای نگهبان صرفاً به این دلیل که لایحه با توجه به محتوای آن باید از سوی قوه قضائیه پیشنهاد می‌شد از تأیید آن خودداری کرد. بار دوم قوه قضائیه لایحه را تهیه کرد. مجلس تصویب کرد و این‌بار شورای نگهبان اعلام کرد چرا لایحه از طریق دولت ارسال نشده است. بار سوم دولت لایحه را تهیه کرد و مجلس آن را به سرعت تصویب و شورای نگهبان نیز آن را تأیید کرد. این لایحه در بهمن سال 94 تحویل دولت داده شد و این‌بار پیش‌نیاز ما برای خروج از این لیست تأمین شد.

این توصیه شورای امنیت ملی کشور در سال 89 بود که وزارت اقتصاد و دولت را مکلف کرده بود با نهاد FATF در تعامل باشند و پیشرفت‌های ایران را تشریح کنند و زمینه را برای خروج ایران از لیست سیاه فراهم کنند.

کارشکنی در پیوستن ایران به FATF

لابی آیپک،‌ اسرائیل،‌ عربستان سعودی، شورای همکاری خلیج فارس، بخش‌های از مجلس نمایندگان آمریکا، رئیس شورای روابط خارجی کنگره ملی آمریکا تلاش کردند تا مانع این تعلیق یکساله شوند. رئیس کنگره مجلس نمایندگان آمریکا نامه‌ای را به رئیس خزانه‌داری آمریکا ارسال کرد و از او خواست تا از تمام توان آمریکا برای جلوگیری از تعلیق یکساله ایران را بکار گیرد.

عدم انتشار اطلاعات

در نهادهای مسئول پولشویی هیچگونه بانک اطلاعاتی وجود ندارد و این کار داوطلبانه در چارچوب توافق دو جانبه یا چند جانبه خواهد بود که با کشورها انجام می‌شود.

تبادل اطلاعات

ما با روسیه، سوریه و عراق در حال مبادله اطلاعات در زمینه تامین مالی گروه تروریستی داعش هستیم و همچنین با بسیاری از کشورها تفاهم‌های دو جانبه بسته‌ایم.

تحریم شخصیت‌های داخلی

تعامل با نهادهای مسئول مبارزه با پولشویی ارتباطی با تحریم داخلی ندارد. در گذشته نیز شهروندان ایرانی مشمول تحریم‌های ظالمانه غرب‌ و سازمان ملل بوده‌اند‌ که خوشبختانه در جریان مذاکرات هسته‌ای این نهادهای ما از تحریم خارج شدند.

مبارزه با پولشویی ربطی به تحریم‌های سازمان ملل ندارد. فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیاء سردار عبدالهی به صراحت اظهار کردند که دو بانکی که در رسانه‌ها مطرح شدند دو بانکی هستند که بیشترین همکاری را با نهادهای انقلابی در ماه‌های اخیر داشته‌اند.

کسب مجوز از مجلس

ما در سیستم بانکی خود نرم افزارهایی نصب کردیم که امکان شناسایی معاملات مشکوک را داشته و آنها را به مرکز مالی منعکس می‌کند و پس از آن بررسی موارد مشکوک به قاچاق فرار مالیاتی و ... انجام و سپس اقدامات لازم صورت می‌گیرد که اینها نیازی به مجلس ندارد. چون در قانون مبارزه با پولشویی دیده شده است.

توبیخ وزیر اقتصاد

بنده دو تا سه سند دارم که نشان می‌دهد در همان سال‌ها وزارت اقتصاد مکلف شده لایحه الحاق به کنوانسیون مذکور را تقدیم مجلس و پیگیری کند. بنابراین اینها هیچ کدام بحثی نیست که امروز شروع شده باشد. آن زمان هم مطرح بوده. حتی در آن زمان وزیر اقتصاد وقت، توبیخ شده که چرا پیگیری نکرده و زمان را تلف کرده است و مقامات عمدتا امنیتی و اطلاعات کشور این موضوع را دنبال می‌کردند کار درستی هم بود.

تعریف تروریسم

ما مکلف نیستیم تعریف کسی از تروریسم را بپذیریم. تعریف استاندارد بین‌المللی در این مورد وجود ندارد. شورای عالی امنیت ملی و ما تنها تعریف خودمان در مصادیق را که توسط شورای عالی امنیت ملی باشد می‌پذیریم نه تعریف هیچ کس دیگری.

اجازه نمی‌دهیم هیچ گونه اشراف اطلاعاتی به وجود بیاید و مصادیق هیچ مرجعی جز شورای عالی امنیت ملی را نمی‌پذیریم و تعریف‌های دیگری را در محدوده‌ خاک‌های ایران به هیچ وجه به رسمیت نمی‌شناسیم.