اثر کاهش قدرت خرید در تراکنش های بانکی /تورم سبقت گرفت

به گزارش اقتصادنیوز، روند تراکنش‌های اینترنتی منتشر شده از سوی بانک مرکزی در سامانه شاپرک نشان می‌دهد مبلغ تراکنش‌ها در پایان سال 1401 به بیش از 9 هزار همت رسیده است. رشد 30 درصدی این شاخص در مقابل رکوردهای تورمی در این سال برخی تحلیل ها را به سوی کاهش تقاضای خرد در این بازار سوق داده است.

ارزش تراکنش های بانکی زیر ذره بین آمار

مجموع ارزش تراکنش‌های شاپرک در پایان سال گذشته در کل کشور به بیش از 9 هزار و 265 همت رسیده است. در اسفند سال گذشته با توجه به ایام پایانی سال و افزایش خریدهای شب عید این رقم برابر با یک هزار و 168 همت ثبت شده و سهم حدود 13درصدی در کل تراکنش‌های شاپرک در سال گذشته داشته است.

بانک مرکزی با انتشار ماهانه این آمار به بررسی پرداخت‌های صورت گرفته توسط اشخاص به تفکیک در استان‌های کشور می‌پردازد. البته بخشی از تراکنش های بانکی کشور در سامانه شاپرک ثبت می شود و این داده ها در مجموع سه بخش اینترنت، موبایل و پایانه فروش را در برمی‌گیرد.

از آنجایی که شاپرک در برگیرنده  معاملات خرد صورت گرفته در کل کشور است در نتیجه می‌توان به  بررسی مقایسه‌ای بین مبالغ شکل گرفته در بستر شاپرک و تورم سالانه، به نحوه اثرگذاری  تورم بر خرید و فروش‌های  صورت گرفته پرداخت. 

مقایسه رشد سالانه مبلغ تراکنش‌های شاپرک و تورم سالانه  

مطابق داده‌های بانک مرکزی  طی سال‌های 1393 تا 1401، تورم سالانه روند کاملا صعودی داشته است با این حال رشد سالانه ارزش تراکنش‌های  شاپرک روند نوسانی پیدا کرده  و در سال 99  با رشد 67 درصدی نسبت به سال قبل خود بالاترین رکورد را ثبت کرده است. این در حالی است که رشد این شاخص در سال 1401 نسبت به سال قبل خود حدودا 30 درصد بوده است.  

مقایسه این دو شاخص  در نه سال گذشته روایت از این دارد در سال های 93 تا 97 که به طورکلی تورم کمتر از 30 درصد بوده، به صورت نسبی  وضعیت اقتصادی مردم مناسب تر بوده است . به دنبال آن مشاهده می‌شود رشد سالانه تراکنش‌ها بیشتر از تورم سالانه بوده است و به معنی افزایش پرداخت‌های صورت گرفته نسبت به تورم بوده است.

به باور کارشناسان، در سال‌هایی که رشد سالانه تراکنش‌ها  از تورم سالانه عقب افتاده و به عبارتی کمتر بوده است می ‌تواند ناشی از این باشد که تقاضا در سطح خرد کاهش یافته که این موضوع می تواند به دلیل  کاهش قدرت خرید  خانوارها نیز باشد. به طور مثال در دو سال گذشته با وجود تورم بالای 46 درصدی اما مبلغ تراکنش‌های بانکی تنها 30 درصد افزایش یافته است و این اختلاف  16 واحد  و 13واحد درصدی  به ترتیب در سال‌های 1400 و 1401 به این معنی است که  کاهش قدرت خرید  مانع از افزایش تقاضا شده است. 

مقایسه ارزش تراکنش شاپرک در تهران و سایر استان‌های کشور  

از بررسی آمارهای منتشر شده سال گذشته مشاهده می‌شود مجموع مبالغ تراکنش‌های شاپرک در کل کشور بیش از 9 هزار و 265 همت بوده است که از این مبلغ تراکنش‌ها 3هزار و 130همت مربوط به استان تهران و مابقی آن یعنی 6 هزار و 135همت مربوط به سایر استان ها بوده است. به عبارت دیگر حدود یک سوم ارزش  تراکنش‌های کشور در پایتخت به ثبت رسیده است.