پیش‌بینی اکونومیست از اثرات منطقه‌ای اعتراضات ایران

اکونومیست می گوید: حزب الله نمونه دستاورد موفقیت بزرگ ایران در خاورمیانه است. ایران به دنبال گسترش انقلاب خود و دفاع از شیعیان منطقه بود و در همین جهت در بعضی مناطق دوستی با شبه نظامیان و نیروهای نیابتی را تقویت کرده است. برخی از رهبران این گروه ها درجاتی از تمایلات ایرانی بودن را نشان می دهند.

اعراب خلیج فارس علیه ایران

کشورهای خلیج فارس نیز برای به عقب راندن ایران تلاش کردند و در سال ۱۹۸۰ آن ها از حمله عراق به ایران حمایت کردند البته مدت زیادی طول نکشید تا در ادامه صدام حسین با حمله به کویت از حمایت آن ها تشکر کرد. این کشورها تلاش هایی را نیز برای تقویت متحدان خود در مکان های مختلف مانند لبنان انجام دادند که اغلب بدون نتیجه مانده است.

 در سال ۲۰۰۸ ملک عبدالله پادشاه وقت عربستان از آمریکا خواست تا به ایران حمله کند. کشوهای خلیج فارس قطعا به تغییرات ایران امیدوار هستند که منجر به تغییر شکل منطقه از نظر ژئوپلتیک(جغرافیای سیاسی) خواهد شد.

کانال های خبری با بودجه عربستان تظاهرات را پوشش می دهند و و حتی تظاهرات کوچک‌تر شهرهای استان ها هم به طور هیجان انگیز پوشش داده می شود. از سوی دیگر متحدان ایران همانند، سید حسن نصرالله اعتراضات ایران را به عنوان یک توطئه خارجی به سخره گرفت.

با این حال پیش بینی اینکه ایران متفاوت چگونه می تواند باشد سخت به نظر می رسد.اولین سوالی که در حلقه های خلیج فارس مطرح می شود آنست که چه نوع حکومتی جایگزین حکومت وابسته به روحانیون می شود.

اکر قدرت سپاه پاسداران تقویت شود احتمالا حمایت از نیروی‌های نیابتی منطقه را حداقل به خاطر موارد استراتژیک ادامه می دهد.اما عکس می تواند سیاست خارجی ایران را در برخی حوزه ها تعدیل کند. 

اکونومیست تاکید دارد فارغ از وضعیت ایران، نیروهای نیابتی ایران در منطقه سقوط نخواهند کرد، حتی با قطع حمایت ایران، حزب الله همچنان قوی ترین نیروی لبنان خواهد بود حامیان ثروتمند حزب الله از آن حمایت خواهند کرد و بسیاری از شیعیان لبنان آن را سنگری در برابر اسرائیل و صدایی برای یک بخش سرکوب شده(ملت فلسطین) می دانند و از آن حمایت خواهند کرد.

حوثی های یمن یک گروه شیعی هستند که بسیاری از نواحی یمن را کنترل می کنند و در طول هشت ساله جنگ با عربستان به ایران نزدیک شده اند. 

در عراق هم گروهای طرفدار ایران با سایر گروه های شیعی بر سر مناطق نفتی درگیر هستند که صرف نظر از ماهیت حکومت تهران این جنگ ها می توانند ادامه دار باشند.

سوریه سخت به ایران وابسته است زیرا...

بزرگترین تغییری که ایجاد خواهد شد در سوریه است. بشار اسد برای زنده ماندن از یک جنگ‌ داخلی طولانی سخت به ایران تکیه کرده است، در حالیکه او‌سعی کرده است که میان روسیه و ایران تعادل برقرار کند، روسیه نیز برخی نیروهای خود را به خاطر جنگ‌ روسیه و اوکراین و نیاز در جای دیگر از این کشور خارج کرده است.

اگر او‌ نتواند روی ایران و روسیه حساب باز کند مجبور است به دنبال دوستان تازه ای بگردد، او تلاش هایی هم برای بازیابی روابط با کشورهای حاشیه خلیج فارس که مشتاقانه از شورشیان حمایت می کردند انجام داده است.در اوایل سال جاری یک سفر به امارات متحده انجام داده است این اولین سفری است که او در طول یک دهه قبل به کشورهای عربی داشته است، به نظر می رسد در صورتی که سوریه نتواند حمایت ایران را حفظ کند خواهان دوستی با هموطنان عرب خواهد شد.

  یک فضای متفاوت در ایران می تواند یک تجارت و سرمایه گذاری گسترده تری را در سراسر کشور رقم بزند. این مسئله به عربستان نیز فشار می آورد.

اما برخی از ایرانیان از اتفاقات اخیر در کشور خود می ترسند زیرا نگرانند این اعتراضات به دموکراسی و شرایطی مانند روسیه به وجود بیاید: یک حالت شکست خورده و از هم پاشیده داخلی در کشور مانند روسیه همان چیزی است برخی از مردم را نگران کرده است. اگر این اتفاق بیفتد نقش ایران ممکن است معکوس شود، یعنی به جای اینکه نیروی های نیابتی را در منطقه هدایت و رهبری کند خودش تبدیل به زمین بازی برای قدرت های خارجی شود.

ترکیه بخش هایی از سوریه را به تصرف خود درآورده است، به جنگنده های کرد حمله میکند و به اهداف کرد در سوریه و عراق آسیب می زند او می تواند همین کار را در یک ایران بی ثبات انجام دهد کشورهای خلیج فارس هم در این شرایط می توانند اقوام عرب و جدایی طلبان جنوب غربی را تجهیز و تامین مالی کنند.

در حال حاضر کشورهای خلیج فارس در حال لذت بردن از ناراحتی ایران هستند اما آشفتگی در ایران می تواند پیامدهای ناخوشایندی را در جاهای دیگر به همراه داشته باشد. دولت های خلیج فارس شاید تصور می کنند که یک حفره آسان برای رهایی از ایرانیان پیدا کرده‌اند ولی ممکن است این حفره کل منطقه را با خود  پایین ببرد.