درگیری نظامی ایران و طالبان گسترده تر می شود؟

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکو‌ایران، منابع آگاه مدعی شدند که روز شنبه درگیری مرزی میان طالبان و ایران رخ داده و طرفین به روی هم تیراندازی کردند آن هم در شرایطی که تنش‌ها میان تهران و کابل در باب حق آب افزایش یافته است.

فعلا نه مقام های رسمی ایران و نه طالبان درگیری مرزی میان طرفین در مرز استان سیستان بلوچستان و نیمروز افغانستان را تایید نکرده‌اند. با این همه منابع به نقل از ساکنان سیستان و بلوچستان ادعا کردند که درگیری میان طرفین از صبح آغاز شده است. به ادعای آنها این نبرد در نزدیکی ولسوالی کانگ نیمروز شروع شده است.گفته شده برخی از مردم ساکن این جغرافیا، منطقه را تخلیه کرده‌‌اند.

 به ادعای خبرگزاری آسوشیتدپرس، در ویدئوهای منتشر شده که ظاهرا حاوی تصاویر این درگیری است، صدای شلیک مسلسل از دور دست شنیده می شود.خبرگزاری آسوشیتدپرس مدعی است که این درگیری در حال رخ داد که ابرهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران اوایل ماه جاری به طالبان هشدار داده بود تا حق‌آبه ایران در رود هیرمند را نقض نکند.

به باور ناظران موضع گیری ایران در حقیقت منعکس کننده نگرانی‌های طولانی مدت در باب مسئله و تنش ها در ارتباط با آب است.

در همین راستا اکوایران به بهانه خبر درگیری مرزی میان ایران و طالبان با فرزاد رمضانی‌بنش، پژوهشگر ارشد مسائل بین‌المللی گفتگو داشت.

رمضانی‌بنش در پاسخ به پرسش اکوایران در باب چرایی و منشا اختلاف‌های میان تهران و طالبان گفت که نگرش ایران و طالبان به موضوعات و گزاره ‌ای مختلفی چون مسائل مرتبط با پناهجویان، مسئله تروریست و تهدیدهای حاصل از آن و مسائل هیدروپولتیک با یکدیگر متفاوت است و همین نگرش متفاوت موجب شده تا رهبران دو کشور نتوانند در این زمینه به اجماع نظری دست یابند.از همین رو شاهد اختلاف برداشت‌ها هستیم؛ اختلاف‌هایی که در عمل زمینه و بستر را برای رویارویی و تنش هموار کرده است.

رمضانی‌بنش در ادامه به اکوایران گفت که تنش مرزی میان طالبان و ایران را نمی توان صرفا در قاب اختلاف مواضع دو بازیگر تقلیل داد. به باورش اگر بخواهیم این مقوله را در بستری گسترده تر تبیین کنیم باید بگوییم که امروز اختلاف نظرها میان مقام های طالب در ارتباط با نوع برخورد وارتباط با ایران در کنار متغیرهای دیگری چون خواست طالبان از تهران مبنی بر این که این گروه را در قامت رهبران امارات اسلامی به رسمیت بشناسد تنش‌ها را افزون کرده است.

این تحلیلگر مسائل ارشد بین‌الملل در پاسخ به سوال دیگر اکوایران درباره این که چرایی خودداری و عدم انعطاف طالبان جهت شناسایی حق‌آبه؛ متغیری که شاید زمینه را برای تحقق بخشی از خواسته های این بازیگر هموار کند هم گفت که طالبان در حقیقت تلاش دارد تا از این حق‌آبه به عنوان اهرمی جهت تحت فشار قرار دادن تهران برای به رسمیت شناختن خواسته هایشان استفاده کند. از همین رو هم مواضع رهبران طالبان و هم رویکرد رسانه‌های این کشور در ارتباط با این خواست ایران تند شده و واکنش مقام های کشورمان را به همراه داشته است.

رمضانی‌بنش بر این باور است که بستر برای تشدید تنش‌ها آماده است، به باورش طبیعتا اختلاف ها و تنش ها می تواند زمینه را برای درگیری‌های مرزی موقت فراهم کند اما این احتمال هم وجود دارد که دامنه درگیری‌ها به واسطه رویکرد طالبان گسترده تر هم شود.

رمضانی‌بنش در پاسخ به سوال اکوایران درباب این که آیا ممکن است طالبان جهت به رسمیت شناخته شدن به عنوان رهبران امارات اسلامی توسط ایران اندکی از موضع خود حداقل در ارتباط با مقوله حق‌آبه کوتاه بیاید و نرمش نشان دهد، گفت که طالبان تلاش دارد تا کارت های بسیاری را از ایران گرفته و با تکیه بر این امتیازها خواسته هایش را محقق کند.

 با این همه به باور این تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل هم بستر جهت همکاری میان ایران و طالبان هموار است و هم زمینه برای افزایش تنش. او در ادامه خاطر نشان کرد:روابط ایران و طالبان در نوسان است؛ در چنین شرایطی طبیعتا رویکرد ایران در ارتباط با مخالفان طالبان، مواضع ایران در باب مسائل امنتی، نگاه و مواضع ایران در ارتباط با همسایگان افغانستان؛ کشورهایی چون پاکستان و تاجیکستان  و همچنین حجم تجارت دو بازیگر شاید بتواند زمینه ساز کاهش تنش ها شود چرا که به طالبان فرصت خواهد داد تا قدرت خود را در داخل تحکیم و تثبیت کند هرچند در این باب مقوله تنش و اختلاف‌ها در صفوف رهبان طالب و مواضع این گروه در ارتباط با گروه های تروریستی و رادیکال نیز تعیین کننده خواهد بود.