اول ایران یا آمریکا؟ /نقطه حساس روابط اتحادیه اروپا و روسیه

به گزارش اقتصادنیوز، اظهارات جدید جوبایدن پیرامون لغو تحریم‌ها، قصد دولت آمریکا برای بازگشت به شورای حقوق بشر سازمان ملل، افزایش بی‌سابقه بودجه دفاعی آلمان، اظهارات رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا پیرامون روابط تنش‌آلود با روسیه در بازگشت از این کشور، کاهش شصت‌وهشت درصدی صادرات بریتانیا به اتحادیه اروپا در اولین ماه پس از برگزیت و نشست آشتی فراگیر گروه‌های فلسطینی در قاهره سرخط رسانه‌های دنیا در نیم‌روز گذشته است.

اول ایران یا اول آمریکا

به گزارش بی‌بی‌سی، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه‌ای که شبکه سی‌بی‌اس منتشر کرده گفته است کشورش برای بازگرداندن ایران به مذاکرات، تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی را لغو نمی‌کند. بایدن در پاسخ به این سوال خبرنگار شبکه تلویزیونی سی‌بی‌اس که پرسیده بود آیا تحریم‌ها علیه ایران را لغو می‌کند تا این کشور به میز مذاکره بازگردد، با صراحت گفت: نه. خبرنگار سپس پرسید آیا اول ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند، که بایدن با اشاره سر تایید کرد.

در پی اظهارات بایدن یک مقام آمریکایی که نام او اعلام نشده است، به خبرگزاری رویترز گفت هیچ تغییری در موضع آمریکا اتفاق نیفتاده است. او افزود آمریکا می‌خواهد که ایران به تعهدات برجامی خود بازگردد و اگر جمهوری اسلامی این کار را بکند، ایالات متحده نیز اقدام مشابهی انجام خواهد داد. او هم‌چنین درباره اظهارات جو بایدن درباره لزوم توقف غنی‌سازی ایران برای برداشته شدن تحریم‌ها گفت: منظور وی این است که ایران باید در محدوده‌ای که برجام اجازه داده است، غنی سازی را متوقف کرده و از آن سطح عدول نکند.

این سخنان در شرایطی منتشر شد که ساعتی پیش از آن رهبری اعلام کرده بود ایران در صورتی به تعهدات خود در قالب برجام عمل می‌کند که آمریکا همه تحریم‌ها را لغو کند. محمدجواد ظریف نیز در پاسخ به سخنان مواضع دولت جو بایدن درباره برجام را «بی‌مبنا و متناقض» خواند و گفت: «دولت بایدن هنوز تصمیم نگرفته می‌خواهد چه کار کند، حرف‌های آنها مبهم است. هنوز وقت دارند اظهارات خود را اصلاح کنند».

عزم آمریکا برای بازگشت به شورای حقوق بشر

خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقامات آمریکایی خبر داد که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، و یک دیپلمات ارشد این کشور در ژنو روز دوشنبه اعلام می‌کنند که واشینگتن به عنوان عضو ناظر به شورای حقوق بشر سازمان ملل بازخواهد گشت و نگاهی نیز به انتخابات دارد تا به عنوان عضو کامل این شورا برگزیده شود. این خبرگزاری می‌نویسد که تصمیم دولت بایدن احتمالا با انتقاد نمایندگان محافظه‌کار کنگره آمریکا و گروه‌های طرفدار اسرائیل مواجه شود.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده، سال ۲۰۱۸ در اعتراض به آن‌چه تمرکز نامناسب شورای حقوق بشر سازمان ملل بر اسرائیل نامید، عضویت آمریکا در این شورا را لغو کرد. دولت ترامپ همچنین نسبت به عضویت برخی از کشورهای استبدادی در این شورا معترض بود، از جمله چین، کوبا، اریتره، روسیه و ونزوئلا که همگی متهم به نقض حقوق بشر هستند.

یکی از مقامات ایالات متحده به آسوشیتدپرس گفت که دولت بایدن اعتقاد دارد شورای حقوق بشر سازمان ملل باید دست به اصلاحات بزند، اما بهترین راه برای تشویق به تغییر، «عضویت در این شورا در عین پایبندی به اصول است». وی افزود که شورای حقوق بشر «نهاد مهمی برای کسانی است که علیه استبداد و بی‌عدالتی در سراسر جهان می‌جنگند» و ایالات متحده با این هدف در آن حضور می‌یابد که اطمینان یابد از این امکان بالقوه می‌شود استفاده کرد. به گفته آن‌ها، اگرچه ایالات متحده تا پایان سال جاری میلادی عضو بدون حق رای در این شورا خواهد بود، اما قصد دارد جایگاه یکی از سه کشور اروپایی عضو کامل شورا، اتریش و ایتالیا و دانمارک، را که اواخر امسال به رای گذاشته می‌شود، تصاحب کند.

افزایش بودجه دفاعی آلمان

به گزارش دویچه‌وله، دولت فدرال آلمان بودجه دفاعی سال ۲۰۲۱ را به میزان بی‌سابقه‌ای افزایش داد و این تصمیم را به اطلاع سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) رساند. بودجه‌ نظامی که دولت فدرال به دفتر مرکزی ناتو در بروکسل اعلام کرده اندکی بیش از ۵۳ میلیارد یورو است و به این ترتیب هزینه نظامی آلمان امسال به نسبت سال گذشته که ۵۱ میلیارد و ۳۹۰ میلیون یورو بود ۳،۲ درصد افزایش پیدا می‌کند. بودجه نظامی آلمان بارها در ناتو مورد مناقشه بوده، اما بودجه سال جاری به رکورد جدیدی رسیده و بدین ترتیب مقام‌های ارشد دفتر مرکزی ناتو ابراز امیدواری می‌کنند که افزایش بودجه دفاعی کشورهایی مانند آلمان مناقشه فراآتلانتیکی بر سر تقسیم عادلانه هزینه‌ها میان اعضای این پیمان دفاعی را کاهش دهد.

در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ فشار آمریکا برای افزایش بودجه نظامی کشورهای اروپایی عضو ناتو به شدت افزایش پیدا کرد. ترامپ در نشست سران ناتو در سال ۲۰۱۸ تهدید کرده بود که اگر هم‌پیمانان ناتو مطابق توافق‌های انجام شده ۲درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به بودجه نظامی اختصاص ندهند آمریکا از این پیمان خارج خواهد شد. کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی سال ۲۰۱۴ متعهد شدند بودجه دفاعی خود را به سطح ۲درصد تولید ناخالص داخلی افزایش دهند.

بر پایه تازه‌ترین برآوردهای ناتو بودجه دفاعی آلمان در سال گذشته ۱،۵۷درصد تولید ناخالص داخلی این کشور بوده و در سال قبل از آن ۱،۳۶درصد. در عین حال افزایش این نسبت در سال ۲۰۲۰ به دلیل رکود اقتصادی ناشی از بحران کرونا بوده است. کارشناسان احتمال می‌دهند درصد بودجه دفاعی آلمان به رغم افزایش در سال جاری، به نسبت تولید ناخالص داخلی کمتر از سال ۲۰۲۰ باشد.  از نظر دولت فدرال آلمان سهمیه محاسبه شده بر مبنای تولید ناخالص داخلی برای سنجش میزان پایبندی کشورهای عضو ناتو به توافق‌های سال ۲۰۱۴ نامناسب است و عامل تعیین کننده همیشه باید میزان هزینه‌هایی باشند که در اختیار حوزه نظامی قرار می‌گیرد.

دونالد ترامپ به منظور افزایش فشار بر برلین برای افزایش بودجه دفاعی اواخر بهار امسال اعلام کرد شمار نظامیان آمریکایی مستقر در آلمان را از ۳۴ هزار و ۵۰۰ نفر به ۲۵ هزار نفر کاهش می‌دهد. اما نمایندگان دموکرات و جمهوری‌خواه با توافق بر سر طرحی که اوایل دسامبر در کنگره به تصویب رسید کاهش تعداد نظامیان آمریکایی تا پایان حضور ترامپ در کاخ سفید را ناممکن کردند.

نقطه حساس روابط اتحادیه اروپا و روسیه

جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در پی دیدار خود با مقامات روسیه که آن را «بسیار پیچیده» توصیف کرده است، هشدار داد که روابط اتحادیه اروپا و مسکو به «مرحله حساسی» رسیده است. وی در یک نوشته وبلاگی عنوان کرد که کنفرانس خبری تند و تهاجمی که برای او در روسیه تدارک دیده بودند و اخراج همزمان سه دیپلمات اروپایی از مسکو نشان می‌دهد که مقامات روسیه نمی‌خواستند از این فرصت برای انجام گفت‌وگوهای سازنده با اتحادیه اروپا استفاده کنند.

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز جمعه در نشست خبری مشترک خود با آقای بورل از اتحادیه اروپا به عنوان «شریکی غیرقابل اعتماد» نام برد. ساعاتی پس از آن نیز مسکو اعلام کرد که دیپلمات‌هایی از سوئد، آلمان و لهستان را به خاطر آن‌چه شرکت در اعتراضات جهت حمایت از الکسی ناوالنی نامیده است، اخراج می‌کند.. علاوه بر بازداشت الکسی ناوالنی، اقدام روسیه در انضمام شبه‌جزیره کریمه اوکراین به خاک خود از سال ۲۰۱۴ تاکنون روابط مسکو و اتحادیه اروپا را تیره ساخته است. حمایت روسیه از جدایی‌طلبان شرق اوکراین و مخالفت اتحادیه اروپا با به رسمیت شناختن دولت الکساندر لوکاشنکو در بلاروس نیز عوامل دیگر اختلاف میان مسکو و بروکسل هستند.

جوزپ بورل در ادامه نوشته خود از اتحادیه اروپا خواست نوع رابطه‌ای را که با روسیه می‌خواهد داشته باشد به دقت ترسیم کند و سیاست و رفتار واحدی در قبال مسکو در پیش بگیرد. او افزود که سفر او به مسکو تایید کرد اروپا و روسیه از هم فاصله گرفته‌اند و این کشور به ارزش‌های دموکراتیک اروپا به چشم تهدید نگاه می‌کند.

قوانین جدید ضدانحصاری چین علیه غول‌های فناوری

به گزارش رویترز، نهاد تنظیم‌کننده بازار دولت چین دستورالعمل‌های جدید ضد انحصاری را منتشر کرد که سیستم‌های عامل اینترنتی را مورد هدف قرار می‌دهد و محدودیت‌های موجود برای غول‌های فناوری این کشور را تشدید می‌کند. قوانین جدید پیش‌نویس قانون ضد تراستی که پیش از این در ماه نوامبر منتشر شده بود را رسمی می‌کند و مجموعه‌ای از اقدامات انحصاری را تعریف می‌کند که قصد دارد با آنها برخورد کند.

پیش‌بینی می‌شود که این دستورالعمل‌ها فشار جدیدی را بر خدمات پیشرو در اینترنت کشور از جمله سایت‌های تجارت الکترونیکی مانند Taobao و Tmall Alibaba Group یا JD.com وارد کنند. آن‌ها همچنین خدمات پرداختی مانند Ant Group's Alipay یا Tencent Holding’s WeChat Pay را تحت‌نظر خواهند گرفت.

قوانینی که توسط اداره امور تنظیم مقررات بازار (SAMR) در وب سایت خود صادر شده است، طیف وسیعی از فعالیت شرکت‌ها را منع می‌کند. SAMR گفت با این دستورالعمل‌ها رفتارهای انحصاری را متوقف می کند و از رقابت عادلانه در بازار محافظت می‌کند. در این اطلاعیه هم‌چنین آمده است که این نهاد از تعیین قیمت، محدود کردن فناوری‌ها و استفاده از داده‌ها و الگوریتم‌ها برای دستکاری در بازار جلوگیری خواهد کرد. چین در ماه های اخیر شروع به سخت گیری در مورد نظارت بر غول های فناوری خود کرده است، از جمله در ماه دسامبر، بر اساس مقررات نظارتی و به دنبال تعلیق عرضه اولیه 37 میلیارد دلاری سهام شرکت ای‌ان‌تی، تحقیقات ضدانحصاری را در مورد گروه علی بابا آغاز کرده است.

پیک آمازون به جای پرواز در آسمان‌ها

به گزارش یورونیوز، بسیاری از خلبانان اروپایی که در پی شیوع ویروس کرونا و کاهش سفرهای هوایی بیکار شده‌اند، با وجود آن که شب‌ها همچنان خواب پرواز می‌بینند ولی ناگزیر شده‌اند روزها در مشاغلی همچون فروشندگی و راننده توزیع کالای شرکت هایی چون آمازون و استارباکس کار کنند. انجمن خلبانان اروپا اعلام کرده که از مجموع ۶۵ هزار خلبان فعال در اروپا تا کنون ۱۸ هزار تن به دلیل کاهش سفرهای هوایی پس از شیوع ویروس کرونا شغل خود را از دست داده‌اند. گزارش این انجمن یادآوری کرده که به دلیل این که هنوز بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی از اعلام شفاف تعداد خلبانان تعدیل شده خود اجتناب می‌کنند، این رقم به کمتر از واقعیت است.

مطابق پیش‌بینی‌های موجود، صنعت هوایی تا پیش از ۲۰۲۶ به رونق سال ۲۰۱۹ باز نمی‌گردد، مگر این که واکسیناسیون عمومی در برابر بیماری کووید۱۹ تا پایان تابستان سال جاری فراتر از انتظارها به پیش برود که در این صورت این خوش‌بینی وجود دارد که شرایط این صنعت تا سال ۲۰۲۴ به حالت عادی باز گردد.

کاهش صادرات از بریتانیا به اتحادیه اروپا در ماه ژانویه

به گزارش یورونیوز، آمار اتحادیه حمل و نقل جاده ای «آر اچ ای» نشان می دهد که صادرات کالاهای بریتانیایی به اتحادیه اروپا طی ماه ژانویه سال جاری به دنبال پایان دوره انتقالی برکسیت ۶۸ درصد کاهش یافت.هر چند دولت بریتانیا این آمار را تائید نکرده اما انتقادها از دولت بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا بر سر تبعات برکسیت افزایش یافته است. لندن و بروکسل در آخرین روزهای سال گذشته میلادی بر سر ساز و کار روابط دوجانبه پس از پایان دوره انتقالی برکسیت به توافق دست یافتند.

کسب و کارهای مختلف و بخش حمل و نقل جاده ای در بریتانیا از ابتدای سال جاری مجبور شدند تا خود را با مقررات جدید تجارت با اتحادیه اروپا تطبیق دهند. اتحادیه حمل و نقل جاده ای اعلام کرده که کاهش ۶۸ درصد صادرات بریتانیا به اتحادیه اروپا نسبت به ماه ژانویه سال ۲۰۲۰ احتمالا هم ناشی از مقررات تجاری جدید و هم شیوع بیماری همه گیر «کووید ۱۹» بوده است. صادرکنندگان بریتانیایی اکنون مجبور به پر کردن فرم هایی متفاوت هستند تا ثابت کنند که کالاهایشان اجازه ورود به بازار مشترک اتحادیه اروپا را دارند. این فرایند برای صادرکنندگان وقت گیر و پرهزینه است.

آمار اتحادیه حمل و نقل جاده ای از کاهش صادرات بریتانیا به اتحادیه اروپا در حالی منتشر می شود که نگرانی هایی بابت اختلال بیشتر در مرز بریتانیا و اتحادیه اروپا از روز اول ژوئیه (۱۰ تیر) وجود دارد. بریتانیا قرار است از این تاریخ کنترل خود بر واردات کالا از اتحادیه اروپا آغاز کند.

آشتی فراگیر در قاهره

به گزارش العربیه، نشست گروه‌های فلسطینی امروز دوشنبه 8 فوریه در قاهره با سرپرستی مصر و با هدف بررسی آشتی فراگیر، پایان دادن به چنددستگی و توافق درباره مکانیسم اجرای موفقیت‌آمیز انتخابات آینده، برگزار می‌شود. هیأت‌های اعزامی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین «حماس»، جنبش جهاد اسلامی فلسطین و  جنبش آزادیبخش فلسطین «فتح» روز یک‌شنبه برای مشارکت در این نشست وارد مصر شده‌اند.

منابع العربیه به این خبرگزاری گفته‌اند که گروه‌های فلسطینی در نشست قاهره به بررسی مسائلی از قبیل مکانیسم‌های اجرای انتخابات آتی، دستگاه قضایی، امنیت، به موفقیت رساندن فرایند دمکراتیک، تفاهم و هماهنگی درباره تعیین موعد برگزاری انتخابات و شرط‌های ویژه نظارت بر اجرای انتخابات و تاکید بر سالم‌ و شفاف بودن آن، خواهند پرداخت. این منابع همچنین تاکید کردند که در جلسه‌های نشست گروههای فلسطینی در مصر راهکارهای تحقق آشتی فراگیر، پایان دادن به درد و رنج مردم فلسطین و برداشتن تحریم‌ها بررسی خواهد شد. شایان ذکر است که 14 گروه فلسطینی در نشست‌های امروز مشارکت می‌کنند، این گروهها در سال 2011 توافق‌های برآمده از نشست‌های قاهره که به «توافق‌های آشتی» شناخته شد، را امضا کرده‌ بودند.