هماهنگی متحدین ایران پیش از آغاز مذاکرات برجام

به گزارش اقتصادنیوز، روز گذشته روسای جمهور ایران و روسیه در گفتگوی تلفنی با اشاره به مواضع و همگرایی مشترک دو کشور در موضوعات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی بر لزوم نهایی کردن سند جامع همکاری بلندمدت تأکید کردند. ابراهیم رئیسی در این گفتگو با قدردانی از مواضع روسیه در دفاع از حقوق هسته‌ای و لزوم لغو همه تحریم‌ها علیه ملت ایران، تأکید کرده که جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات کاملاً جدی است.

ولادیمیر پوتین نیز در این گفتگو تاکید کرده که روسیه و ایران از اجرای جامع برجام در چارچوب هماهنگ شده اولیه حمایت می‌کنندو ابراز امیدواری کرد که مذاکرات بعدی سازنده باشد. به همین بهانه خبرگزاری فرانسه در گزارش با عنوان «ایران در بازگشت به برجام جدی است» به بررسی این مسئله پرداخته است.

کاستن از تنش ها در آستانه نشست شورای حکام آژانس

ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران روز سه شنبه در تماسی تلفنی به همتای روس خود، ولادیمیر پوتین، گفت که ایران در مورد مذاکرات هسته‌ای که انتظار می رود اواخر ماه جاری میلادی از سر گرفته شود، «کاملا جدی» است. بر اساس اطلاعیه ای که در سایت ریاست جمهوری منتشر شده است، رئیسی گفته: جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات کاملا جدی است و ما به همان اندازه برای دست یافتن به حقوق مردم خود از طریق لغو تحریم ها جدی هستیم.

از نگاه گزارش گر فرانس 24، این اظهارات از این جهت اهمیت دارد که یک روز پس از دعوت تهران از رافائل گروسی، رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی برای دیدار از ایران و ملاقات با وزیر امور خارجه کشور بیان می شود.  این دعوت پس از ابراز نگرانی این مقام سازمان ملل از عدم تماس با مقامات ایرانی و در آستانه نشست شورای حکام آژانس انجام شده است؛ نشستی که در آن مقامات غربی تهدید کرده اند در صورت ادامه نحوه تعامل کنونی ایران با آژانس، به صدور قطعنامه علیه این کشور منجر خواهد شد. اکنون به نظر می رسد که رئیس جمهور ایران با ایراد چنین اظهارات به دنبال آرام کردن اوضاع نسبتا متشنج کنونی است.

تقویت هماهنگی ها

درست در روزی که رئیسی و پوتین با یکدیگر گفتگو داشتند، وزارت امور خارجه چین در بیانیه‌ای به نشست سه‌جانبه مجازی معاونان وزرای امور خارجه ایران، روسیه و چین اشاره کرده و اذعان داشت موضوع احیای توافق هسته‌ای از طریق مذاکرات وین از محورهای اصلی این نشست بوده است. بر اساس این بیانیه: «چین، روسیه و ایران همچنان به تقویت هماهنگی و همکاری ادامه می‌دهند تا اطمینان حاصل کنند که مذاکرات درباره ازسرگیری پایبندی به برجام در مسیر درست قرار دارد و برای رسیدن به نتایج مثبت در اسرع وقت تلاش خواهند کرد».

علی باقری، معاون وزیر خارجه ایران هم دوشنبه شب در پیامی که در صفحه توییتر منتشر کرد، درباره نشست مجازی با همتایان چینی و روس خود نوشت: «امروز نشست مجازی مفیدی با شرکای چینی و روسی داشتم؛ با تاکید بر همسویی سه کشور در مقابله با یکجانبه گرایی و تقویت همگرایی در مذاکرات پیش رو، مجددا تصریح شد آمریکا باید همه تحریم‌های غیرقانونی را لغو کند.» چانگ هوا سفیر چین در ایران نیز در پیامی توییتری در این خصوص نوشت: «چین، روسیه و ایران به تقویت همکاری و هماهنگی در برجام تأکید کردند».

موضع مشترک متحدین

ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران و ولادیمیر پوتین، همتای روس وی، پیش از آغاز مذاکرات برای احیای این توافق در 29 نوامبر، درباره تحریم‌های آمریکا علیه تهران و آینده توافق هسته‌ای 2015 گفت‌وگو کردند. گفت‌وگوی تلفنی پوتین و رئیسی در روز سه‌شنبه پس از بیانیه چین مبنی بر «توافق گسترده‌ای» با ایران و روسیه در مورد توافق هسته‌ای -بدون ارائه جزئیات بیشتر- صورت گرفت. این اظهارات حاکی از وجود یک جبهه متحد بین سه کشور است، زیرا قدرت های جهانی از جمله اتحادیه اروپا برای گفتگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در وین آماده می‌شوند.

ایران محق است

ایران از آمریکا ارائه ضمانتی را می خواهد که دیگر از توافق هسته ای خارج نخواهد شد. از زمان انتخاب رئیسی به ریاست جمهوری ایران در ژوئن و منصوب شدن یک تیم سیاست خارجی سرسخت به رهبری مقاماتی که پیش از این به شدت از توافق هسته ای انتقاد می کردند، امیدها به احیای توافق مهمی که ایالات متحده به طور یکجانبه در سال 2018 آن را رها کرد، به طور قابل توجهی کاهش یافته است.

دشمنان قدیمی هنوز نتوانسته‌اند در مورد اینکه آمریکا چگونه باید به این توافق بازگردد یا اینکه چگونه می‌تواند تضمینی دلخواهِ ایران برای عدم خروج مجدد از توافق فراهم کند، به تفاهم برسند. این در حالی است که روسیه گفته که تهران در درخواست ضمانت در برابر خروج آمریکا در آینده و لغو تمامی تحریم هایی که توافق اولیه را نقض می کند، محق است.

گسترش روابط با شرق در واکنش به خروج آمریکا از برجام

بر اساس بیانیه رسمی دولت ایران، رئیسی به پوتین گفته که ایران آماده نهایی کردن توافقنامه همکاری بلندمدت با روسیه برای تقویت روابط اقتصادی است و بر تلاش‌های روزافزون تهران برای گسترش تجارت و اتحاد استراتژیک با روسیه و چین در واکنش به خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای تاکید کرد.

در اوایل سال جاری، ایران به عنوان آخرین عضو سازمان همکاری شانگهای به روسیه و چین پیوست و اخیرا هم میزبان نشستی درباره افغانستان بود که شامل پکن و مسکو بود. ایران و روسیه همچنین قرار است در ماه های آینده کمیسیون نظامی مشترکی را در تهران تشکیل دهند تا درباره همکاری های دفاعی گفتگو کنند.