چند قدم تا احیای برجام /بازارهای جهانی چشم انتظار نفت ایران

چند گام مانده تا توافق ایران و غرب برای احیای برجام

بنا بر گزارش اکوایران به نقل از المانیتور، تا زمانی که توافق نشده باشد، توافق نشده، اما تحلیلگران سیاسی و کارشناسان بازار نفت معتقدند که به احیای توافق هسته ای ایران بیش از هر زمان دیگری نزدیک شده ایم و مقامات آمریکایی و اروپایی در حال بررسی آخرین پاسخ ایران هستند.

اگر -یا هر زمانی- توافق حاصل شود و ایالات متحده به تحریم‌های اعمال شده در سال 2018 -همراه با خروج دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)- پایان دهد، ایران دوباره برای تجارت در زمینه انرژی، کشتی‌رانی، فلزات، خودرو، بیمه و سایر بخش ها باز خواهد گشت. در واقع با احیای برجام، راه روابط تجاری برای کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران که برای سه سال به اجبار بسته شده، دوباره باز خواهد شد.

بازارهای جهانی چشم انتظار نفت ایران

زمان بندی به ویژه در بخش انرژی مهم است. یک میلیون بشکه در روز نفت ایران، برای بازارهای جهانی حیاتی خواهد بود -البته اگر این اتفاق در شش ماه آینده رخ دهد.

انتظارات از نفت ایران می تواند به حفظ فشار نزولی بر قیمت انرژی کمک کند، که پس از افزایش 100 هزار بشکه ای در روز پس از توافق موسوم به اوپک پلاس در اوایل ماه جاری، خبری خوشایند خواهد بود. برای واشنگتن، باعث کاهش قیمت انرژی شود آن هم در شرایطی با تورم دست و پنجه نرم می کند. برای اروپا، عرضه اضافی می تواند فشار ناشی از تنش ها با روسیه را کاهش دهد.

افزوده شدن ایران به عرصه جهانی بی اهمیت نیست!

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه گفته که صادرات گاز طبیعی به اروپا را کاهش خواهد داد. این تهدید، تولید صنعتی را کاهش می دهد و قیمت کالاها را بالاتر می برد. در حال حاضر نه نشانه ای از پایان جنگ روسیه و اوکراین و نه نشانه ای از دیپلماسی برای پایان دادن به این درگیری وجود دارد. همانطور که دن یرگین، کارشناس انرژی به المانیتور گفت، با توجه به این شرایط، افزودن ایران به عرضه جهانی، «بی اهمیت نیست».

آزادسازی اموال بلوکه شده ایران نزدیک است؟

در بلندمدت، ایران می‌تواند صادرات خود را به ۲.۸ میلیون بشکه در روز طی ۲ سال و نیم آینده افزایش دهد. این مسئله برای اقتصاد ایران معنی‌دار است، زیرا می‌تواند به 65 میلیارد دلار درآمد اضافی در سال برسد. به نوشته بیژن خواجه پور در امواج مدیا، علاوه بر این، برجام می تواند منجر به آزادسازی بیش از 100 تا 150 میلیارد دلار دارایی مسدود شده، شود.

توتال و استات اویل چه تضمینی برای سرمایه گذاری در ایران می خواهند؟

با این حال، بازدهی سریع در بخش نفت ممکن است در حوزه گاز مشابه نباشد. بیژن خواجه پور در ادامه می نویسد: علیرغم داشتن دومین ذخایر بزرگ گاز در جهان (پس از روسیه)، ایران، حتی با وجود لغو تحریم ها، در غیاب سرمایه گذاری هنگفت خارجی طی سالهای اخیر، هنوز زیرساخت یا ظرفیت گازرسانی به اروپا را ندارد.

خواجه پور توضیح می دهد که شرکت های بزرگ انرژی اروپایی مانند توتال، استات اویل، ای ان آی و شل، که همگی قبلا در بخش گاز ایران کار کرده اند، احتمالا به نوعی تضمین نیاز دارند که سرمایه گذاری های آنها در طول عمر پروژه شان تحریم نشود -یعنی حداقل 10 سال با احتساب توسعه و بهره برداری از میدان گازی.

با توجه به سیستم‌های مالی ضعیف و فساد اقتصادی، حتی با وجود تحریم‌ها، تردید اروپا و غرب ممکن است به سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر نیز گسترش یابد. رویکرد کلی این خواهد بود که آهسته پیش برود. با این حال، روسیه، چین، هند و برخی از کشورهای خاورمیانه احتمالاً وارد عمل خواهند شد.

اما نباید انتظار داشت که روسیه غیبت سرمایه گذاری غرب در بخش نفت را جبران کند. روسیه پول نقد یا تخصص لازم را برای ارائه آنچه که ایران برای راه اندازی مجدد پس از تحریم نیاز دارد را ندارد. خواجه پور برای المانیتور پرو می نویسد که در غیاب سرمایه گذاری های «عمده»، «زمینه های جدیدی از همکاری بین دو غول نفت و گاز به ویژه در زمینه های پشتیبانی مهندسی روسیه، سوآپ، همکاری در امور تجاری و عملیاتی و همچنین تجهیزات در پروژه های شرکت ملی نفت ایران، محصول، ایجاد خواهد شد.