دوئل چین و آمریکا در جنگ غزه/ پیروزی «شی» بدون شلیک یک گلوله!

به گزارش اقتصادنیوز، ترکش های جنگ اسرائیل و حماس تعامل های جهانی را هم هدف قرار داده است. به بیانی دیگر، قطبی شدن سیاست به دور از درگیری ها عمیق گشته، اقتصاد جهانی – بالاخص بهای نفت و مواد غذایی - با اختلال مواجه شده و از منظر ژئواستراتژیک، چین در قیاس با سایر بازیگران دست برتر را دارد. از همین رو هر اندازه جنگ بیشتر طول بکشد، خطرات حاصل از آن افزایش خواهد یافت.

پس لرزه های جنگ غزه

پیامدهای جنگ اسرائیل و حماس - که 7 اکتبر کلید خورد – جهان را تحت تاثیر قرار داده است. اختلالات در حوزه اقتصاد، آسیب‌پذیری‌ نظامی، قطبی‌سازی سیاسی، چالش‌های استراتژیک تنها بخشی از پس لرزه های آخرین جنگ خاورمیانه است.در همین راستا، بانک جهانی 30 اکتبر با انتشار گزارشی اعلام کرد که درگیری اسرائیل و غزه می‌تواند اقتصاد جهانی را شوکه کرده، زمینه را برای افزایش بهای نفت به ازای بشکه‌ای 150 دلار و گرسنگی میلیون‌ها نفر به دلیل افزایش بهای مواد غذایی هموار سازد، گزاره هایی که یادآور تحولات سال 1973 است، بازه زمانی که اعضای عرب اوپک به رهبری عربستان سعودی، در تلافی تصمیم واشنگتن برای تامین ارتش اسرائیل، فروش نفت به ایالات متحده را تحریم کردند.

تحریم نفتی سال 1973 به صعود بهای نفت و پیامدهای جهانی حاصل از آن کمک کرد.قیمت هر بشکه نفت ابتدا دو برابر شد، سپس چهار برابر.این رخداد هزینه های سنگینی را بر مصرف کنندگان تحمیل کرد و ثبات اقتصادهای ملی را به چالش کشید و در نهایت، اقتصاد ایالات متحده که به طور جدی به نفت خارجی وابسته شده را تحت فشار قرار داد.گزارش جدید بانک جهانی یادآوری کرد که جهان در آستانه بحران مشابهی قرار دارد. ایندرمیت گیل، اقتصاددان ارشد بانک جهانی و معاون ارشد اقتصاد توسعه بانک جهانی، در بیانیه ای گفت: «آخرین درگیری در خاورمیانه به دنبال بزرگترین شوک به بازارهای کالا از دهه 1970 و جنگ روسیه با اوکراین رخ داد. از همین رو سیاست گذاران باید هوشیار باشند. اگر درگیری تشدید شود، اقتصاد جهانی برای اولین بار در دهه‌ها با یک شوک انرژی دوگانه مواجه خواهد شد».

واشنگتن در آستانه جنگی تمام عیار

موسسه مطالعاتی ویلسون نوشت، ایالات متحده در آستانه ورود به درگیری نظامی گسترده‌تر در خاورمیانه قرار دارد. پنتاگون دو ناو با کشتی های جنگی که بیش از 150 هواپیمای جنگی و همچنین موشک های فراوان را حمل می کنند مستقر کرده. این کشور همچنین دو هزار سرباز را در حالت آماده باش قرار داده است. ناظران می گویند، علیرغم تمام عضلاتی که خم شده اند، نیروهای ایالات متحده نیز هدف حمله قرار گرفته اند. تا 30 اکتبر، پنتاگون اعلام کرد که نیروهای حامی ایران دست به 23 حمله زده،  14 بار سایت‌هایی در عراق با حضور دو هزار و 500 نیروی آمریکایی را هدف قرار داده و 9 بار مواضع آمریکا در سوریه، جایی که حدود 900 نیروی آمریکایی در آن مستقر هستند. براساس گزارش پنتاگون در جریان این حملات 21 آمریکایی مجروح شده اند.

آمریکا در استانه فاجعه ای نظامی قرار دارد. این رخداد یادآور سال 1983 است؛ زمانی که در جریان حمله ای به پادگان تفنگداران دریایی 241 نفر از نیروی دریایی این کشور کشته شدند. این بزرگترین تلفات جانی ارتش آمریکا از زمان جنگ جهانی دوم بود. از آن زمان حزب‌الله به مسلح‌ترین بازیگر غیردولتی جهان تبدیل شده، این گروه  زرادخانه ای به مراتب وسیع تری از حماس دارد و خطری بسیار بزرگتر برای اسرائیل (و متحدان آمریکایی اش) محسوب می شود. علاوه بر این، در جهانی که به شدت قطبی شده، جنگ به قاره‌های دیگر هم کشیده و آنگونه که موسسه مطالعاتی ویلسون نوشته یهودستیزی به شکل هولناکی افزایش یافته است.در چنین شرایطی این ایده که دیپلماسی می تواند خاورمیانه متفاوتی را از طریق فرایند عادی سازی رابطه اعراب و اسرائیل تعریف کند در میان خشم عمومی با موانع بزرگی روبرو است.پس شکاف های حاصله در دیدگاه های جهانی ممکن است با توقف جنگ خاتمه نیابد.

چین برنده جنگ غزه

یکی از «برندگان» - تنش های پیچیده حاکم، چین است. تقریباً دو سال است که ایالات متحده درگیر کمک و تسلیح اوکراین بوده. اکنون با تعهدات مشابهی در قبال اسرائیل مواجه است. در همین حال، روسیه منابع نظامی خود را در اوکراین هزینه کرده، اما چین با چالش استراتژیک مشابهی روبرو نیست. این کشور با تقویت ارتش خود، زمینه را برای گسترش نفوذش فراتر از آسیا هموار کرده است.به بیانی بهتر، چین بیش از هر زمان دیگر به جهان جنوب در حال توسعه نزدیک شده.

احمد عبودوه، یکی از اعضای چتم هاوس در این باره نوشت: « جنگ موضوعی است که چین می تواند از آن برای جذب کشورهای در حال توسعه استفاده کند». در نهایت، جنگ غزه منعکس کننده چالش‌های بازیگران غیردولتی است. از همین رو موازنه قدرت بین نیروهای متعارف و غیر متعارف - یا ارتش های بزرگ و کوچک - لزوما الگوریتم قابل محاسبه بر اساس تعداد سلاح ها و افراد نیست.این جنگ کمتر از یک ماه پس از شکستن دیوار امنیتی اسرائیل بر بیش از 20 نقطه از سوی حماس، تأثیر جهانی داشته است. هر چه جنگ غزه طولانی‌تر شود، پتانسیل پیامدهای گسترده‌تر این نبرد هم افزایش خواهد یافت.